«Η εγκατάλειψη της υπαίθρου είναι κυρίαρχη τάση στην αλλαγή χρήσης της γης, τόσο στην ορεινή Ελλάδα όσο και στα νησιά» αναφέρει ο κ. Ρήγας Ζαφειρίου, συντονιστής του προγράμματος για τα βιώσιμα αγροδιατροφικά συστήματα του Μεσογειακού Ινστιτούτου για τη Φύση και τον Ανθρωπο MedINA.

«Παράλληλα με την εγκατάλειψη υπάρχουν και άλλα φαινόμενα, που είναι η αστικοποίηση, κι εδώ μιλάμε για τη μεγέθυνση κάποιων οικισμών κυρίως για τουριστικές χρήσεις, καθώς και η εντατικοποίηση της παραγωγής. Σε κάθε περίπτωση, η κυρίαρχη τάση είναι η εγκατάλειψη της γης και μαζί με τη γη εγκαταλείπεται και ένας ολόκληρος κόσμος, ένας τρόπος ζωής που αφήνεται οριστικά στο παρελθόν. Για να σας δώσω μια εικόνα με αριθμούς: ο αριθμός εκμεταλλεύσεων γης στα ελληνικά νησιά από το 1960-2000 μειώθηκε κατά 40%. Επίσης έχει χαθεί το 75% των αροτραίων εκτάσεων, δηλαδή εκεί που καλλιεργούνταν σιτηρά, όσπρια κ.λπ. Το μόνο που έχει παραμείνει και σε ορισμένες περιοχές έχει αυξηθεί κιόλας, είναι η ελαιοκαλλιέργεια» τονίζει ο κ. Ζαφειρίου και συμπληρώνει ότι η νομαδική κτηνοτροφία έχει σχεδόν εξαφανιστεί. «Για παράδειγμα στην περιοχή της Κόνιτσας υπάρχει μόνο ένας νέος μετακινούμενος κτηνοτρόφος, ενώ στην Πάρο οι κτηνοτρόφοι πλέον είναι λιγότεροι από δέκα».

Οπως όλοι συμφωνούν, η ελληνική γεωργία σήμερα βρίσκεται στον «αυτόματο πιλότο», χωρίς σχέδιο, χωρίς προγραμματισμό, χωρίς πολιτική τροφίμων και όλα εξαντλούνται στις αποζημιώσεις, στις επιδοτήσεις και στον επικοινωνιακό τομέα. Μεγάλο μέρος της καλλιεργήσιμης γης της χώρας μας, που είναι περίπου 45.000.000 στρέμματα, είναι ακαλλιέργητο, υποκαλλιεργείται ή οδηγείται σε άλλες χρήσεις (φωτοβολταϊκά, αστική χρήση, τουριστική κ.λπ.).

«Ολα τα μέτρα με τις επιδοτήσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΕ, προδιαγράφουν και κάποια μέτρα για να τονωθεί η αγροτική παραγωγή. Η μέχρι τώρα εμπειρία μας μάς έχει δείξει ότι κάποια πράγματα αποδίδουν και κάποια όχι, και αυτά που αποδίδουν, αποδίδουν λιγότερο απ’ ό,τι περιμέναμε. Δηλαδή οι δυνάμεις που ωθούν τους νέους στις πόλεις ή να αφήσουν το επάγγελμα του αγρότη ή του κτηνοτρόφου είναι πιο δυνατές από τις επιδοτήσεις» σημειώνει ο κ. Ζαφειρίου.