Από τον Σωκράτη στον Οσκαρ Ουάιλντ

Μια δίκη, τόσο οι εμπλεκόμενοι σε αυτήν όσο και ο περίγυρός της, έρχεται να αποκαλύψει πολύ περισσότερα πράγματα από όσα θέλουμε να πιστεύουμε. Σε δεδομένες στιγμές, οι κατήγοροι και οι κατηγορούμενοι εκπροσωπούν, αντιστοίχως, τον νόμο και την παράβασή του. Ωστόσο τόσο οι νόμοι όσο και οι παραβάτες εξελίσσονται, αλλάζουν στο διάβα του χρόνου. Αν πάντως σταθούμε προσεκτικά σε ορισμένες από τις πιο εμβληματικές δίκες στην ιστορία της ανθρωπότητας, αντιλαμβανόμαστε ότι, σε κάθε περίπτωση, υπήρξαν τέτοιες διαδικασίες, ακτινογραφήθηκε η ουσία μιας ολόκληρης εποχής, η πολιτισμική της στάθμη. Η νέα συναρπαστική προσφορά του «Βήματος της Κυριακής» με τον γενικό τίτλο «Οι Μεγάλες Δίκες της Ιστορίας», αρχής γενομένης από τις 6 Ιουνίου, φέρνει ξανά στο προσκήνιο τις περιπτώσεις του Σωκράτη, του Αλ Καπόνε, του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και του Οσκαρ Ουάιλντ. Πρόκειται για μια σειρά πρωτότυπων και εύληπτων βιβλίων τα οποία είναι γραμμένα από ειδικούς, καθηγητές πανεπιστημίου, ενώ μεταφράζονται και κυκλοφορούν για πρώτη φορά στα ελληνικά. Από την ελληνική αρχαιότητα μέχρι τις αρχές του 21ου αιώνα, παρακολουθούμε γεγονότα και χαρακτήρες που βρέθηκαν στο επίκεντρο όχι μόνο της ιστορίας του δικαίου αλλά και της ίδιας της ανθρωπότητας.

Σωκράτης. Η δημοκρατία εναντίον της ελεύθερης σκέψης. Το 399 π.Χ. ο Σωκράτης δικάζεται και καταδικάζεται σε θάνατο από τον ανώτατο δικαστή της Αθήνας, τον λαό. Εδώ διερευνώνται οι κατηγορίες, η επιθετική γραμμή που υιοθέτησε στη δίκη το κατηγορητήριο, η στρατηγική της υπεράσπισης και το τυπικό που ακολουθήθηκε για να καθίσει στο εδώλιο ο φιλόσοφος. Ηταν όντως ο Σωκράτης εχθρός της δημοκρατίας; Ηθελε στ’ αλήθεια ο φιλόσοφος να πεθάνει για να καταδικάσει τη δημοκρατία ή ήταν η δημοκρατία που ήθελε να τον θανατώσει για να καταδικάσει τη σκέψη του;