Από το φθινόπωρο το μετρό γυρίζει σελίδα

Ενας τριακονταετής κύκλος κλείνει, ενώ ένας νέος έχει ήδη ανοίξει για το μετρό της Αθήνας για να προσθέσει στα εν λειτουργία 85,3 χλμ. του δικτύου επιπλέον 38,3 χλμ. Σήμερα, πάνω από 2,6 εκατ. κάτοικοι της πρωτεύουσας έχουν πρόσβαση στα μέσα σταθερής τροχιάς, αναλογία που στην επόμενη δεκαετία θα βελτιωθεί μεν, όμως θα υπάρχει πολύς δρόμος να διανυθεί. Με τους επιπλέον 15 σταθμούς της νέας Γραμμής 4 θα διαθέτει μόλις έναν σταθμό ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, όταν στο Παρίσι αντιστοιχούν τέσσερις.

Κόμβος συγκοινωνιών

Το πλέον αγαπημένο μέσο τον Αθηναίων αλλάζει κεφάλαιο το ερχόμενο φθινόπωρο. Στα τέλη Σεπτεμβρίου αναμένεται να δοθούν στην κυκλοφορία οι τρεις εναπομείναντες σταθμοί της επέκτασης προς Πειραιά, σε Μανιάτικα, Πειραιά, Δημοτικό Θέατρο. Οι πρώτες δοκιμές εξελίσσονται καλά και η τελική ευθεία προχωρεί βάσει χρονοδιαγράμματος. Οι νέοι σταθμοί εκτιμάται ότι θα προσθέσουν καθημερινά στο δίκτυο 69.000 επιβάτες. Ο Πειραιάς θα αναδειχθεί στον μεγαλύτερο κόμβο συγκοινωνιών και logistics της χώρας, με επίκεντρο το λιμάνι, καθώς θα ενώνεται μέσα σε 50 λεπτά με το «Ελευθέριος Βενιζέλος», θα συνδέεται με τις Γραμμές 1 και 3 του μετρό, αλλά και με τον προαστιακό, που βάζει στην εξίσωση και τη σύνδεση με τον σιδηρόδρομο.

Αντίστροφη μέτρηση

Με τις μελέτες να έχουν πάρει φωτιά, χτίζοντας τα θεμέλια επάνω στα οποία θα πατήσει το τεράστιο έργο των 12,8 χλμ. της νέας γραμμής «Αλσος Βεΐκου – Γουδή», εντός φθινοπώρου η πρωτεύουσα θα υποδεχθεί, 28 χρόνια μετά την άφιξη του πρώτου μηχανήματος TBM, δύο ολοκαίνουργιους μετροπόντικες. Θα ξεκινήσει έτσι η αντίστροφη μέτρηση για την έναρξη στις αρχές του 2023 των εργασιών του μεγαλύτερου έργου υποδομής που γίνεται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη, αξίας 1,8 δισ. ευρώ.

Τα δύο υπερσύγχρονα και αθόρυβα μηχανήματα διάνοιξης θα ξεκινήσουν το υπόγειο ταξίδι από τα δύο άκρα της νέας πορτοκαλί γραμμής. Αυτή την περίοδο ο πρώτος μετροπόντικας αποσυναρμολογείται για να φτάσει από τη Γερμανία διά μέσου του λιμανιού του Πειραιά τον Σεπτέμβριο, ώστε να επανασυναρμολογηθεί και να «βυθιστεί» στην Κατεχάκη. Από εκεί θα πιαστεί και το νήμα της κατασκευής, ενώ ο δεύτερος μετροπόντικας που θα φτάσει τον Οκτώβριο θα εκκινήσει από το Αλσος Βεΐκου, ώστε τα δύο μηχανήματα να συναντηθούν στον «Ευαγγελισμό», σκάβοντας ουσιαστικά τις δύο ακτίνες της νέας γραμμής που έχει σχήμα «U».

Μετατοπίσεις δικτύων

Οσο για τις προπαρασκευαστικές εργασίες του έργου, έχουν ήδη ενεργοποιηθεί εργοτάξια σε 13 από τους 15 σταθμούς. Στις 31 Ιουλίου ξεκίνησαν, μάλιστα, οι μετατοπίσεις δικτύων κοινής ωφέλειας στον σταθμό «Κολωνάκι» στην πλατεία Φιλικής Εταιρείας (στο εργοτάξιο εκτελούνται ήδη αρχαιολογικές εργασίες), για τις οποίες απαιτούνται κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, με την πρώτη φάση να διαρκεί περίπου 3 εβδομάδες.

Η πιο δύσκολη υπόθεση, όπως εξ αρχής αναμενόταν, είναι το στήσιμο εργοταξίου στην πλατεία Εξαρχείων. Οι μέχρι σήμερα απόπειρες της Αττικό Μετρό να γίνει η εκκίνηση χωρίς την παρουσία αστυνομίας έπεσαν στο κενό, οπότε το επόμενο βήμα θα γίνει άμεσα υπό την ομπρέλα της ΕΛ.ΑΣ. Εξάλλου, όπως έχει ξεκαθαρίσει το υπουργείο Υποδομών, ο σχεδιασμός του έργου, που παραδόθηκε από την προηγούμενη κυβέρνηση, δεν πρόκειται να αλλάξει. Σε δεύτερο πεδίο αντιδράσεων εξελίχθηκε ο σταθμός «Ευαγγελισμός», με αιχμή το πάρκο Ριζάρη, όπου μελετάται ο τρόπος να βελτιωθεί ο σχεδιασμός, εντός όμως των προβλέψεων της υφιστάμενης περιβαλλοντικής αδειοδότησης.

Η βεντάλια των επεκτάσεων που θα αποσυμφορήσουν το Λεκανοπέδιο

Μέσα στην οικονομική κρίση, στην Αθήνα ξεκίνησε μόνο η επέκταση της Γραμμής 3 προς Πειραιά, με τα συσσωρευμένα αγκάθια, οικονομικά και μελετητικά, να οδηγούν στην παράδοση του συνόλου του έργου με καθυστέρηση 5 ετών (οι πρώτοι τρεις σταθμοί τέθηκαν σε εμπορική λειτουργία τον Ιούλιο του 2020). Ομως μια νέα γενιά επεκτάσεων έρχεται στο προσκήνιο, καθώς προτεραιότητα του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι να «τρέξουν» έργα φιλοπεριβαλλοντικά που θα αποσυμφορήσουν το επιδεινούμενο κυκλοφοριακό στο Λεκανοπέδιο.
ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ – ΙΛΙΟΝ: Πρώτο βήμα είναι να βγει εντός φθινοπώρου ο διαγωνισμός για την επέκταση της Γραμμής 2, στο τμήμα Ανθούπολη – Ιλιον, με τρεις σταθμούς σε Παλατιανή, Ιλιον και Αγιο Νικόλαο, μήκους 4,1 χλμ., εκτιμώμενου προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ. Επί του παρόντος, η Αττικό Μετρό ωριμάζει το έργο μελετητικά. Εκτιμάται ότι θα εξυπηρετεί 50.000 επιβάτες ημερησίως, μειώνοντας αξιοσημείωτα τον χρόνο που απαιτείται σήμερα για να φτάσουν στο κέντρο της πόλης. Σε επόμενη φάση, σχεδιάζεται η περαιτέρω επέκταση της γραμμής με τρεις σταθμούς προς Καματερό και Ανω Λιόσια, όπου θα συνδεθεί με τον προαστιακό επί της Αττικής Οδού, και τελική κατάληξη στις Αχαρνές (κέντρο Μενιδίου).
ΙΔΡΥΜΑ ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ: Εισιτήριο βγάζει ακόμη το μετρό για το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Καλλιθέα, την Ηλιούπολη, τη Γλυφάδα και την Πετρούπολη. Μια δέσμη νέων επεκτάσεων, που αναμένεται να προσθέσουν στο δίκτυο περί τα 22 χλμ. και 17 νέους σταθμούς και ωριμάζουν σταδιακά από την Αττικό Μετρό. Σε προτεραιότητα βρίσκεται η υπόγεια σύνδεση του ηλεκτρικού μετά τον σταθμό του Θησείου προς Καλλιθέα, μήκους 5 χλμ., με τέσσερις σταθμούς: Χαμοστέρνας, Πλατεία Δαβάκη, Λόφος Φιλαρέτου/Τζιτζιφιές και ΚΠΙΣΝ. Το κόστος εκτιμάται στα 450 εκατ. ευρώ. Η επόμενη φάση ανάπτυξης της γραμμής θα επεκταθεί προς Παλαιό Φάληρο, κατά μήκος της λεωφόρου Αμφιθέας.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ – ΑΝΩ ΓΛΥΦΑΔΑ: Προετοιμάζεται ακόμη η «νότια» επέκταση της Γραμμής 2 από Ελληνικό, μήκους 4,4 χλμ., με σταθμούς σε Ανω Γλυφάδα, Λεωφόρο Βουλιαγμένης και Γλυφάδα, προϋπολογισμού 350 εκατ. ευρώ. Ενώ δεν λείπουν από τον προγραμματισμό δύο επεκτάσεις της νέας Γραμμής 4. Πρόκειται για τα τμήματα «Ευαγγελισμός – Ανω Ηλιούπολη», μήκους 4,1 χλμ. με τρεις σταθμούς, και «Αλσος Βεΐκου – Πετρούπολη», μήκους 7,5 χλμ. με έξι σταθμούς σε Νέα Ιωνία, Πευκάκια (ανταπόκριση με Γραμμή 1), Νέα Φιλαδέλφεια, Αγίους Αναργύρους (Πύργος Βασιλίσσης), Ιλιον και Πετρούπολη. Ο συνολικός προϋπολογισμός των δύο έργων υπολογίζεται κοντά στο 1 δισ. ευρώ.
ΓΟΥΔΗ-ΜΑΡΟΥΣΙ: Σε πρώτο πλάνο και η μελετητική ωρίμανση της επέκτασης από Γουδή προς Μαρούσι με επτά νέους σταθμούς που θα εξυπηρετεί τους δήμους Ψυχικού-Φιλοθέης, Χαλανδρίου και Αμαρουσία και εν συνεχεία με τρεις σταθμούς προς Εθνική Οδό. Το διπλό έργο έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμό άνω του 1 δισ. ευρώ. Στη σύνδεση του δικτύου με την Εθνική Οδό αποσκοπεί και το επόμενο στάδιο ανάπτυξης της Γραμμής 1, μετά τον σταθμό ΚΑΤ προς Κηφισιά, Ν. Ερυθραία και κόμβο Βαρυμπόμπης. Η συνέχιση της ωρίμανσης απαιτεί βεβαίως κονδύλια τα οποία και πρόκειται μελλοντικά να αναζητηθούν.