Αλεξάνδρεια. Οι μυρωδιές των μπαχαρικών από το souk την κατακλύζουν. Με τη θαλασσινή αύρα σταδιακά να χάνεται, ξεμακραίνουμε από το λιμάνι και πλησιάζουμε τη συνοικία του Αταρίν όπου βρίσκεται το σπίτι του ποιητή Κωνσταντίνου Καβάφη, τώρα υπό ανακαίνιση.
Οταν μιλάμε για Καβάφη και Αλεξάνδρεια, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε τον Κωστή Μοσκώφ, έναν homo universalis που είχε πετύχει πολλά στα χρόνια που υπηρέτησε στην πόλη ως μορφωτικός ακόλουθος της ελληνικής πρεσβείας. Καθιέρωσε τα βραβεία Καβάφη, μετέφρασε ο ίδιος άραβες και εβραίους ποιητές, έσωσε την οικία Καβάφη.
Μετά από χρόνια, πάλι καλά νέα! Η ανακοίνωση της συνεργασίας του Πανεπιστημίου Πατρών με την ελληνική κοινότητα της Αλεξάνδρειας για την ίδρυση πανεπιστημιακού παραρτήματος αποτελεί σημαντικό ορόσημο στους τομείς της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της διπλωματίας. Αυτή η στρατηγική κίνηση έχει σημαντικές συνέπειες, τόσο όσον αφορά τους ιστορικούς δεσμούς που συνδέουν την Ελλάδα και την Αίγυπτο όσο και για τη διαπολιτισμική δέσμευση και την ακαδημαϊκή έρευνα.
Η επιλογή της Αλεξάνδρειας ως τοποθεσίας γι’ αυτό το νέο πανεπιστημιακό παράρτημα δεν είναι τυχαία, είναι μια απόφαση που έχει ιδιαίτερη γεωπολιτική σημασία. Με την πλούσια ιστορία της ως κέντρου γνώσης, εμπορίου και πολιτιστικών ανταλλαγών, ο ρόλος της Αλεξάνδρειας στη διαμόρφωση του πεπρωμένου της Μεσογείου ήταν απαράμιλλος. Στο πλαίσιο της σημερινής παγκόσμιας διασύνδεσης, η τοποθεσία της Αλεξάνδρειας λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης, καθιστώντας την ιδανικό κόμβο για εκπαιδευτικές ανταλλαγές και πολιτιστικό διάλογο.
Η ελληνική κοινότητα της Αλεξάνδρειας, ενώ σταδιακά μειώνεται, παραμένει συνδετικός κρίκος με το παρελθόν της πόλης και τους διαρκείς δεσμούς Ελλάδας – Αιγύπτου. Το Πανεπιστήμιο Πατρών όχι μόνο διαφυλάσσει την πολιτιστική κληρονομιά αλλά και την αναζωογονεί για τις επόμενες γενιές. Το παράρτημα του ιδρύματος αποτίει φόρο τιμής στον ρόλο της πόλης ως κέντρου μάθησης κατά την ελληνιστική εποχή, αναζωπυρώνοντας το πνεύμα του ένδοξου παρελθόντος της Αλεξάνδρειας, ενός τόπου όπου οι πολιτισμοί συγκλίνουν, η γνώση ευδοκιμεί και οι πολιτισμοί διαπλέκονται.
Καθώς ο κόσμος γίνεται ολοένα και πιο διασυνδεδεμένος, η εκπαίδευση έχει μια δυναμική που εκτείνεται πέρα από τα περιφερειακά σύνορα. Η γοητεία της αρχαίας Ελλάδας και της Αιγύπτου ξεπερνά τις εθνικότητες και τους πολιτισμούς, προσελκύοντας φοιτητές και μελετητές από όλο τον κόσμο που θέλουν να εξερευνήσουν τα θεμέλια της ανθρώπινης σκέψης, του πολιτισμού και της κοινωνίας, αλλά και τις προκλήσεις του αύριο.
Με τη διεθνή απήχησή του, το παράρτημα του πανεπιστημιακού ιδρύματος στην Αλεξάνδρεια θα χρησιμεύσει ως φόρουμ για διεπιστημονικές συζητήσεις, προσφέροντας νέες γνώσεις σε ιστορικά, πολιτιστικά και φιλοσοφικά θέματα. Καθώς αυτός ο θεσμός διαμορφώνεται, υπόσχεται να γίνει φάρος πολιτιστικής αναγέννησης, πνευματικής εξερεύνησης και παγκόσμιας συνεργασίας, απηχώντας τους δεσμούς χιλιετιών που έχουν ενώσει την Ελλάδα, την Αίγυπτο και τον κόσμο.
Ο κ. Αλέξης Σταμάτης είναι συγγραφέας.
