Μπορεί ένα «μίνι» επίτευγμα να οδηγήσει σε…. μάξι οφέλη σε ό,τι αφορά την κατανόηση, τη διάγνωση αλλά και τη θεραπεία πλήθους νόσων; Ναι, μπορεί, όπως αποδεικνύουν περίτρανα τα «μίνι όργανα» εργαστηρίου ή αλλιώς οργανοειδή (organoids). Ερευνητικές ομάδες έχουν ήδη παρουσιάσει μια μεγάλη γκάμα μικροσκοπικών οργάνων – από εγκέφαλο και ήπαρ ως οισοφάγο και έντερο – που προσομοιάζουν στα πραγματικά σε ό,τι αφορά τη δομή αλλά και τη λειτουργία τους και τα οποία αποτελούν τον καλύτερο «καμβά» μελέτης παθήσεων και δοκιμής νέων φαρμάκων εναντίον τους. Και ο κατάλογος συνεχώς μακραίνει. Ιδού κάποιες από τις πιο πρόσφατες προσθήκες στη συλλογή των πολύτιμων… ζωντανών εργαστηριακών μικρογραφιών που υπόσχονται καλύτερο μέλλον για πολλούς ασθενείς.
1. Σιελογόνοι αδένες
Ιάπωνες επιστήμονες ανακοίνωσαν στην επιθεώρηση «Nature Communications» ότι πέτυχαν για πρώτη φορά παγκοσμίως να αναπτύξουν ιστό των σιελογόνων αδένων στο εργαστήριο, ο οποίος μάλιστα μετά τη μεταμόσχευσή του σε ποντίκια επιτέλεσε τη φυσική λειτουργία των σιελογόνων αδένων, κοινώς παρήγαγε σάλιο. Οι ερευνητές από το ερευνητικό κέντρο RIKEN και το Πανεπιστήμιο Σόγουα χρησιμοποίησαν εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα, τα οποία εξέθεσαν στο κατάλληλο κοκτέιλ χημικών ουσιών ώστε να προκύψει ο επιθυμητός ιστός από τον οποίο αναπτύσσονται οι σιελογόνοι αδένες. Το οργανοειδές μεταμοσχεύθηκε σε ποντίκια μαζί με μεσεγχυματικό ιστό, ο οποίος αποτελεί τον απαραίτητο «συνδετικό κρίκο» ανάμεσα στους σιελογόνους αδένες και άλλους ιστούς όπως ο νευρικός. Μετά τη μεταμόσχευση τα πειραματόζωα ήταν σε θέση να εκκρίνουν μια ουσία που έμοιαζε σε μεγάλο βαθμό με το σάλιο. Ελπίζεται ότι κάποια μέρα τέτοιου είδους εργαστηριακά όργανα θα μπορούν να μεταμοσχευθούν και σε ανθρώπους που έχουν υποστεί τραυματισμούς, εμφανίζουν καρκίνο ή αυτοάνοσες παθήσεις όπως το σύνδρομο Sjögren που πλήττει τους σιελογόνους αδένες.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Έχετε ήδη συνδρομή;Μπορείτε να συνδεθείτε από εδω
Είσοδος