Η τελευταία δεκαετία είναι η θερμότερη που έχει ζήσει το Μεγάλο Κοραλλιογενές Φράγμα της Αυστραλίας εδώ και τέσσερις αιώνες, προειδοποιεί μελέτη που δημοσιεύεται στο «Nature», την ώρα που η ζέστη της κλιματικής αλλαγής έχει φέρει στα όρια της καταστροφής τους κοραλλιογενείς υφάλους σχεδόν σε όλον τον κόσμο.
Τα κοράλλια είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή λόγω της ανόδου της στάθμης του νερού αλλά και λόγω της θερμοκρασίας: Οι πολύποδες που παράγουν τον λευκό ασβεστολιθικό σκελετό τους συμβιώνουν με μονοκύτταρα φύκη που ονομάζονται ζωοξανθέλλες.
Σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας, τα πολύχρωμα φύκη εγκαταλείπουν την αποικία, η οποία έτσι αποχρωματίζεται και μένει άσπρη σαν φάντασμα. Αν οι ζωοξανθέλλες δεν επιστρέψουν σύντομα, τα κοράλλια πεθαίνουν.
Σε μια προσπάθεια να καταγράψουν την επίδραση της ανθρώπινης δραστηριότητας σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου από ό,τι προηγούμενες προσπάθειες, αυστραλοί ερευνητές εξέτασαν δείγματα αιωνόβιων κοραλλιών για να εκτιμήσουν μεταβολές των περιβαλλοντικών συνθηκών στην πορεία του χρόνου.
Σε συνδυασμό με δεδομένα από πλοία και δορυφόρους, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η θερμοκρασία του νερού παρέμενε σταθερή για αιώνες πριν αρχίσει να ανεβαίνει από τις αρχές του 20ού αιώνα.
Από το 1960 έως το 2014, έδειξε η μελέτη, η θερμοκρασία του νερού στην περιοχή του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Φράγματος αυξανόταν κατά 0,12 βαθμούς ανά δεκαετία. Και από το 2016 έως σήμερα το Φράγμα έχει υποστεί πέντε επεισόδια μαζικού αποχρωματισμού, τα οποία συνέβησαν τα πέντε από τα έξι πιο θερμά έτη των τελευταίων τεσσάρων αιώνων. Πλέον το φυσικό μνημείο βρίσκεται σε «υπαρξιακό κίνδυνο», γράφουν οι ερευνητές.
Το ίδιο συμβαίνει σχεδόν σε όλον τον πλανήτη, με τουλάχιστον 54 χώρες να έχουν αναφέρει επεισόδια αποχρωματισμού από τον Φεβρουάριο του 2023.
