Χρησιμοποιώντας ένα από τα ισχυρότερα οπτικά τηλεσκόπια του κόσμου, αστρονόμοι κατάφεραν για πρώτη φορά να ζουμάρουν στην επιφάνεια ενός άστρου έξω από τον δικό μας Γαλαξία – ένας τεχνικός άθλος που μεταξύ άλλων μας δίνει μια εικόνα για τον αναπόφευκτο θάνατο του Ηλίου.
Από την εποχή του Γαλιλαίου μέχρι σχετικά πρόσφατα, ακόμα και τα πλησιέστερα και μεγαλύτερα άστρα δεν ήταν ορατά παρά ως σημειακές κουκκίδες. Χάρη όμως στην πρόοδο της τεχνολογίας, τα σημερινά τηλεσκόπια μπορούν να διακρίνουν πλανήτες που περιφέρονται γύρω από κοντινά άστρα ή ακόμα και να ζουμάρουν στην επιφάνεια άστρων εντός του Γαλαξία.
Η νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Astronomy & Astrophysics», κοιτάζει πολύ μακρύτερα, μέχρι το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου – έναν από τους μικρούς δορυφόρους γαλαξίες του «Milky Way», ορατό με γυμνό μάτι στον ουρανό του νότιου ημισφαιρίου.
Οι παρατηρήσεις αφορούν συγκεκριμένα το άστρο WOH G64, το οποίο βρίσκεται στην εντυπωσιακή απόσταση των 160.000 ετών φωτός από τη Γη, περίπου 1,6 φορές η διάμετρος του Γαλαξία.
Το άστρο, ένα από τα μεγαλύτερα που γνωρίζουμε στο Σύμπαν, είναι 2.000 φορές πιο μεγάλο από τον Ηλιο και 282.000 φορές πιο φωτεινό. Πρόκειται για έναν «ερυθρό γίγαντα», ένα άστρο που έχει εξαντλήσει τα πυρηνικά του καύσιμα και έχει διογκωθεί κατά εκατοντάδες φορές, πριν τελικά εκραγεί σε σουπερνόβα. Γύρω του ανιχνεύθηκε ένα ωοειδές «κέλυφος» που πιθανότατα σχηματίζεται καθώς το άστρο απορρίπτει τα εξωτερικά του στρώματα.
Η μελέτη κατέστη εφικτή χάρη στην τελευταία αναβάθμιση του «Πολύ Μεγάλου Τηλεσκοπίου» (VLΤ) που διαχειρίζεται το Ευρωπαϊκό Αστεροσκοπείο του Νότου (ESO) στη Χιλή. Πρόκειται για τέσσερα επιμέρους οπτικά τηλεσκόπια που μπορούν να λειτουργήσουν σε συνδυασμό για να προσφέρουν εικόνες εξαιρετικά υψηλής ανάλυσης.
Η σύγκριση των δεδομένων με παλαιότερες παρατηρήσεις του «ερυθρού γίγαντα» δείχνουν ότι η λαμπρότητά του μειώνεται εδώ και τουλάχιστον δέκα χρόνια, πιθανώς λόγω των αερίων που εκτινάσσονται στο Διάστημα και κόβουν τη θέα. Το άστρο θα είναι όλο και πιο δύσκολο να παρατηρηθεί καθώς γίνεται όλο και χλωμότερο. Οταν όμως έρθει η έκρηξη σουπερνόβα, οι αστρονόμοι θα είναι έτοιμοι να την καταγράψουν με κάθε λεπτομέρεια.
O Ηλιος δεν διαθέτει αρκετή μάζα για δώσει μια τέτοια επιθανάτια έκρηξη, θα περάσει όμως στη φάση του «ερυθρού γίγαντα» σε περίπου 5 δισεκατομμύρια χρόνια. Η νέα μελέτη δίνει έτσι μια εικόνα για το πώς θα μοιάζει το άστρο μας όταν φουσκώσει και καταπιεί τους πλησιέστερους πλανήτες, τον Ερμή και την Αφροδίτη, πιθανώς και τη Γη.
