– «Μα τι έγινε ο κορωνοϊός; Πέθανε;».
– «Μάλλον. Είδατε; Τίποτε δεν έγινε μετά την άρση των μέτρων στην Κίνα! Η πανδημία τελείωσε!».
– «Σίγουρα τελείωσε! Και γιορτάσαμε επιτέλους το καρναβάλι όπως θα έπρεπε».
– «Χμ, δεν ξέρω. Πάντως σίγουρα δεν ακούμε και πολλές ειδήσεις πια για τον ιό…».
Συζητήσεις και προβληματισμοί όπως οι παραπάνω φανερώνουν τη γενικευμένη πεποίθηση του πληθυσμού για το τέλος της πανδημίας, παρά το γεγονός ότι συχνά-πυκνά διαπιστώνουμε όλοι την ύπαρξη νέων κρουσμάτων στο οικογενειακό, φιλικό ή εργασιακό περιβάλλον μας. Τι συμβαίνει λοιπόν στ’ αλήθεια; Πού βρισκόμαστε με τον κορωνοϊό; Πνέει τα λοίσθια η πανδημία, ή απλώς μας έχει κουράσει, τη συνηθίσαμε και επιλέγουμε να μην ασχοληθούμε με το θέμα;
Αναζητώντας απαντήσεις καταφύγαμε τόσο στα επίσημα χείλη (διαβάστε την αποκλειστική συνέντευξη στο «Βήμα» του δρος Αντονι Φάουτσι στη διπλανή σελίδα) όσο και στους αριθμούς, τα δεδομένα κρουσμάτων, διασωληνωμένων ασθενών και θανάτων που δίνουν ανάγλυφα τη σημερινή εικόνα, εγχώρια και παγκόσμια.
Εύγλωττοι αριθμοί
Με βάση του αριθμούς, όπως αυτοί παρέχονται από τον ΕΟΔΥ, ο πανδημικός ιός έχει ήδη κοστίζει τη ζωή 1.064 Ελλήνων από την αρχή τους έτους μέχρι σήμερα. Αν και οι αριθμοί ποικίλουν από εβδομάδα σε εβδομάδα, τα παραπάνω σημαίνουν ότι κατά μέσο όρο χάνουμε εβδομαδιαίως περισσότερους από 100 συνανθρώπους μας εξαιτίας της COVID-19. Τα δεδομένα λοιπόν δείχνουν ότι η σημερινή εικόνα είναι σαφώς βελτιωμένη σε σχέση με αντίστοιχες χρονικές περιόδους των τριών περασμένων ετών, πράγμα το οποίο χρωστούμε πιθανότατα στον εμβολιασμό.
Μπορούμε όμως να θεωρήσουμε τη δεδομένη κατάσταση ως καλή; Εχουμε περάσει στο στάδιο όπου η COVID-19 έχει γίνει «γριπούλα»; Επισημαίνοντας ότι οι ειδήμονες δεν θεωρούν τη γρίπη μια αθώα λοίμωξη (διόλου τυχαίο ότι η επιτήρηση για τον ιό της γρίπης, ο οποίος έχει δώσει φονικές πανδημίες στο παρελθόν, είναι συνεχής), σε σύγκριση με την COVID-19 μοιάζει να ωχριά. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την έναρξη της περιόδου έξαρσης της γρίπης (τον Οκτώβριο 2022) μέχρι σήμερα καταγράφτηκαν στη χώρα 21 θάνατοι. Δηλαδή ο ιός της γρίπης σκοτώνει κατά μέσο όρο έναν Ελληνα την εβδομάδα την ώρα που ο SARS-CoV-2 ξεπερνά τους 100 την εβδομάδα.
Αντανάκλαση της κοινωνίας
Παρά τους αριθμούς αυτούς, οι οποίοι δεν προκαλούν εφησυχασμό, είναι γεγονός ότι οι ειδήσεις σχετικά με την πανδημία γίνονται ολοένα και σπανιότερες. Και όταν υπάρχουν, δεν είναι το πρώτο θέμα της επικαιρότητας. Ομως ο Τύπος δεν είναι παρά αντανάκλαση του κοινωνικού συνόλου και φαίνεται ότι συλλογικά έχουμε αποφασίσει να «λήξουμε» την πανδημία και να επιστρέψουμε σε αυτό που ο καθένας εννοεί ως κανονικότητα. Και ενώ η πανδημική κόπωση είναι κατανοητή το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι αν είμαστε ικανοποιημένοι με 100 θανάτους την εβδομάδα. Αν είμαστε, η συζήτηση οφείλει να σταματήσει εδώ. Αν όμως δεν είμαστε πρέπει να ακολουθήσουμε τη συμβουλή των ειδημόνων για τακτικό εμβολιασμό και, κατ’ ελάχιστον, να προστατεύσουμε τους ευάλωτους συνανθρώπους μας φορώντας μάσκα και κάνοντας τεστ εφόσον έχουμε ύποπτα συμπτώματα.
Τα μέτρα, η προπαγάνδα και η ελεγχόμενη απειλή
Η Κίνα, η χώρα από την οποία ξεκίνησε τη φονική επέλασή του ο ιός SARS-CoV-2 ο οποίος προκαλεί τη νόσο COVID-19, έλαβε δρακόντεια μέτρα προκειμένου να περιορίσει την επέκτασή του στο έδαφός της. Και, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα κατάφερε για ένα διάστημα σχεδόν τριών χρόνων (με εξαίρεση βεβαίως την πόλη Γιουχάν και την ευρύτερη επαρχία της στα τέλη του 2019 και τις αρχές του 2020).
Η απόφαση των κινεζικών αρχών να άρουν τα δυσβάσταχτα για τους πολίτες μέτρα, όπως και τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς στα τέλη του 2022 (για την ακρίβεια από την 7η Δεκεμβρίου) έστρεψε τότε όλα τα βλέμματα στην πολυπληθή χώρα.
Η ανησυχία των ειδημόνων ωστόσο είχε περισσότερο να κάνει με το τι θα συνέβαινε στον κινεζικό πληθυσμό και όχι τόσο με τον αντίκτυπο στον υπόλοιπο κόσμο. Οπως πιθανόν θα θυμούνται οι τακτικοί αναγνώστες του «Βήματος», όλοι οι ειδήμονες που φιλοξενήθηκαν στις σελίδες μας έκριναν ότι ο «κινεζικός κίνδυνος» ήταν σχετικά μικρός για τον υπόλοιπο κόσμο καθώς τα στελέχη που εξαπλώνονταν στην Κίνα είχαν ήδη περάσει από τον υπόλοιπο κόσμο.
Οι ειδήμονες επιβεβαιώθηκαν: πράγματι, η απότομη άρση των μέτρων έπληξε περισσότερο την Κίνα η οποία είδε μια απότομη αύξηση κρουσμάτων που βεβαίως ακολουθήθηκε από μια αύξηση θανάτων. Με πληθυσμό γύρω στο 1,5 δισεκατομμύριο, η Κίνα αναφέρει επισήμως 680 εκατομμύρια κρούσματα συνολικά. Τα δυτικά μέσα, επικαλούμενα μεταξύ άλλων και κινεζικής καταγωγής επιστήμονες, αμφισβητούν τα παραπάνω επίσημα δεδομένα και εκτιμούν ότι το 80% του κινεζικού πληθυσμού έχει ήδη μολυνθεί από τον ιό, πράγμα που ανεβάζει κατακόρυφα τους αριθμούς κρουσμάτων αλλά και θανάτων. Δύσκολο να αποφανθεί κανείς τι από όλα αυτά είναι μέρος της προπαγάνδας, ένθεν και ένθεν, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει φέρει και πάλι αντιμέτωπες τις υπερδυνάμεις του πλανήτη. Πάντως σίγουρα το κινεζικό ιικό κύμα δεν έπνιξε τη Δύση.
