Πόσα βήματα πρέπει να κάνουμε κάθε μέρα;

Εχει μετατραπεί πλέον σε όχι μόνο άγραφο αλλά συχνά και σε γραπτό «κανόνα»: είναι ο κανόνας του βηματόμετρου, ο κανόνας που μας λένε να ακολουθούμε πολλοί ειδικοί φυσικής αγωγής, ο κανόνας που έχουν υιοθετήσει ακόμα και οι μεγάλοι οργανισμοί που ασχολούνται με τη δημόσια υγεία, όπως το Αμερικανικό Ιδρυμα Καρδιολογίας, το αμερικανικό υπουργείο Υγείας, ακόμα και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Είναι ο χρυσός κανόνας των 10.000 βημάτων που πρέπει να κάνουμε ημερησίως για να έχουμε καλή υγεία και μακροζωία. Μόνο που ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός και αυτός ο κανόνας δεν έχει καμία επιστημονική βάση! Για την ακρίβεια, τα διάσημα 10.000 βήματα που αποτελούν εδώ και χρόνια μία από τις κύριες συστάσεις για επαρκή καθημερινή φυσική δραστηριότητα δεν είναι τίποτε άλλο από το «προϊόν» μιας άκρως επιτυχημένης (όπως αποδεικνύεται περίτρανα από το αποτέλεσμα) διαφημιστικής ιαπωνικής καμπάνιας που έγινε πριν από περισσότερο από μισό αιώνα. Αν λοιπόν τα 10.000 βήματα αποτελούν μια… καλή διαφήμιση, τότε τι ισχύει επιστημονικώς; Πόσο πρέπει να περπατάμε μέσα στην ημέρα για να έχουμε υγεία και να εξασφαλίσουμε μια πιο μακρά ζωή με ποιότητα; Η απάντηση δεν είναι μία – για την ακρίβεια, η οριστική απάντηση δεν έχει καν δοθεί – αλλά εξαρτάται από πλήθος παραγόντων, όπως θα διαβάσετε σε αυτό το κείμενο που βασίστηκε σε διαθέσιμα επιστημονικά (και όχι «μαρκετίστικα») στοιχεία.

Για να επανέλθουμε στην… καταγωγή της σύστασης των 10.000 βημάτων, ας ταξιδέψουμε για λίγο ως την Ιαπωνία των μέσων της δεκαετίας του 1960. Τότε η εταιρεία Yamasa σχεδίασε το πρώτο φορετό βηματόμετρο στον κόσμο προσπαθώντας να κεφαλαιοποιήσει κατά το δυνατόν την τεράστια δημοφιλία των Ολυμπιακών Αγώνων που έλαβαν χώρα στο Τόκιο το 1964. Η συσκευή της ονομάστηκε manpo-kei, δηλαδή «μετρητής των 10.000 βημάτων».Για ποιον λόγο όμως συγκεκριμένα 10.000 βήματα, ούτε περισσότερα ούτε λιγότερα; Επειδή, παρότι δεν υπήρχαν ερευνητικά δεδομένα που να στηρίζουν έναν τέτοιο αριθμό, φάνηκε στους υπευθύνους της εταιρείας πως επρόκειτο για έναν αριθμό ενδεικτικό ενός δραστήριου τρόπου ζωής, άρα και υγιεινού (να σημειώσουμε ότι 10.000 βήματα μεταφράζονται σε περίπου οκτώ χιλιόμετρα περπατήματος).