Τα μικροπλαστικά δεν έχουν «αλώσει» μόνο την ανθρώπινη καρδιά. Μελέτες δείχνουν ότι είναι… πανταχού παρόντα στον ανθρώπινο οργανισμό. Ας δούμε κάποια από τα χαρακτηριστικότερα σημεία που βρέθηκαν:
l Στον πλακούντα
Τον Δεκέμβριο του 2020 ιταλοί ερευνητές από το Νοσοκομείο Fatebenefratelli στη Ρώμη δημοσίευσαν στο «Environment International» μελέτη σύμφωνα με την οποία εντόπισαν για πρώτη φορά μικροπλαστικά στον πλακούντα ανθρώπινων εμβρύων. Οι επιστήμονες εξέφρασαν την ανησυχία τους καθώς, όπως ανέφεραν, χημικά τα οποία περιέχονται στα μικροπλαστικά θα μπορούσαν να διαταράξουν το αναπτυσσόμενο ανοσοποιητικό σύστημα και άλλα συστήματα του εμβρύου. Συγκεκριμένα τα σωματίδια εντοπίστηκαν στον πλακούντα – τόσο στη μητρική πλευρά του όσο και στην εμβρυϊκή πλευρά του – τεσσάρων υγιών γυναικών που είχαν φυσιολογική εγκυμοσύνη και έφεραν στον κόσμο υγιή μωρά. Ανιχνεύθηκαν δεκάδες πλαστικά σωματίδια – ωστόσο μόνο το 4% του κάθε πλακούντα αναλύθηκε, γεγονός που μαρτυρεί ότι ο συνολικός αριθμός των σωματιδίων θα πρέπει να ήταν πολύ υψηλότερος. Εκτιμήθηκε ότι τα σωματίδια πιθανότατα προέρχονταν από συσκευασίες τροφίμων, βαφές, καλλυντικά και προϊόντα προσωπικής φροντίδας.
Τα περισσότερα από τα πλαστικά σωματίδια είχαν διάμετρο της τάξεως των 10 μικρομέτρων – ήταν δηλαδή αρκετά μικρά ώστε να μπορούν να «ταξιδέψουν» στην κυκλοφορία του αίματος. Πιθανότατα τα σωματίδια αυτά να διείσδυσαν και στα έμβρυα, ωστόσο δεν υπήρχε τρόπος εξέτασης αυτού του ενδεχομένου.
l Στο αίμα
Τον Μάρτιο του 2022 οικοτοξικολόγοι του Πανεπιστημίου Vrije στο Αμστερνταμ ανέφεραν στο «Environment International» ότι εντόπισαν για πρώτη φορά μικροπλαστικά στο ανθρώπινο αίμα. Οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος 22 δοτών που ήταν στο σύνολό τους υγιείς ενήλικοι και εντόπισαν πλαστικά σωματίδια στο 80% εξ αυτών. Τα μισά δείγματα περιείχαν ΡΕΤ ενώ το ένα τρίτο περιείχε πολυστυρένιο, το οποίο χρησιμοποιείται ευρέως στις συσκευασίες τροφίμων και άλλων προϊόντων. Το ένα τέταρτο των δειγμάτων περιείχε πολυαιθυλένιο από το οποίο φτιάχνονται οι πλαστικές σακούλες. Σύμφωνα με τον επικεφαλής των ερευνητών, καθηγητή Ντικ Βέθαακ, τα ευρήματα ήταν ανησυχητικά – παρότι η μελέτη, όπως παραδέχθηκε ο καθηγητής, ήταν μικρού εύρους και τώρα βρίσκονται σε εξέλιξη μεγαλύτερες αντίστοιχες μελέτες – και αυτό διότι μέσω του αίματος τα σωματίδια αυτά μεταφέρονται σε ολόκληρο το σώμα.
l Στο μητρικό γάλα
Τον Μάρτιο του 2022 εντοπίστηκαν για πρώτη φορά μικροπλαστικά στο μητρικό γάλα – συγκεκριμένα σε δείγματα μητρικού γάλακτος που ελήφθησαν από 34 υγιείς μητέρες μια εβδομάδα αφότου γέννησαν στη Ρώμη, σύμφωνα με δημοσίευση στο «Polymers». Οι ερευνητές, που ήταν οι ίδιοι οι οποίοι είχαν βρει μικροπλαστικά και στον πλακούντα, εντόπισαν μικροπλαστικά στο 75% των δειγμάτων και εξέφρασαν φόβους για πιθανές επιπτώσεις στην υγεία των βρεφών – τονίζοντας πάντως ότι σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να αποθαρρυνθεί ο μητρικός θηλασμός, αλλά να λαμβάνονται μέτρα ώστε να μειώνεται η έκθεση των γυναικών που θηλάζουν σε πηγές μικροπλαστικών. Συμβούλευσαν μάλιστα τις εγκύους και τις θηλάζουσες μητέρες να αποφεύγουν τροφές και ποτά που βρίσκονται σε πλαστικές συσκευασίες, καλλυντικά και οδοντόκρεμες που περιέχουν μικροπλαστικά καθώς και ρούχα που είναι φτιαγμένα από συνθετικές ίνες. Τα μικροπλαστικά που εντόπισαν οι ερευνητές προέρχονταν κυρίως από πολυαιθυλένιο, PVC και πολυπροπυλένιο. Σημειώνεται ότι οι ερευνητές ανέλυσαν σωματίδια με διάμετρο έως και 2 μικρομέτρων και υπέθεσαν ότι στα δείγματα υπήρχαν πολύ περισσότερα μικρότερα σωματίδια τα οποία δεν αναλύθηκαν.
l Στους πνεύμονες
Τον Απρίλιο του 2022 ερευνητές του Πανεπιστημίου του Χαλ στη Βρετανία εντόπισαν μικροπλαστικά σε ιστό των πνευμόνων που είχε ληφθεί από ασθενείς οι οποίοι είχαν υποβληθεί σε επέμβαση. Οπως ανέφεραν στο «Science of the Total Environment», χρησιμοποίησαν μια μέθοδο που ονομάζεται φασματοσκοπία μFTIR προκειμένου να διακρίνουν τα μικροπλαστικά στον ιστό – με αυτή τη μέθοδο ήταν σε θέση να ανιχνεύσουν πλαστικά σωματίδια με διάμετρο ως και τριών μικρομέτρων.
Ανακάλυψαν μικροπλαστικά σε όλες τις περιοχές των πνευμόνων – ακόμη και στις κατώτερες περιοχές τους. Συγκεκριμένα εντόπισαν 39 μικροπλαστικά σε 11 από τα 13 δείγματα ιστού των πνευμόνων που έλαβαν (κατά μέσο όρο ανιχνεύθηκαν 3 μικροπλαστικά ανά δείγμα). Οπως ανέφεραν οι ερευνητές, εξεπλάγησαν από τα αποτελέσματα καθώς δεν ανέμεναν να εντοπίσουν τον υψηλότερο αριθμό σωματιδίων – και μάλιστα σωματιδίων μεγάλου μεγέθους – στις κατώτερες περιοχές των πνευμόνων. «Και αυτό διότι οι αεραγωγοί είναι πιο στενοί στις κατώτερες περιοχές των πνευμόνων, οπότε θα αναμέναμε σωματίδια τέτοιου μεγέθους να έχουν απομακρυνθεί ή παγιδευθεί προτού φτάσουν τόσο βαθιά στους πνεύμονες».