Τα ζαχαρούχα ποτά όπως οι έτοιμοι χυμοί φρούτων και τα αναψυκτικά εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία τόσο στις μεγαλύτερες όσο και στις μικρότερες ηλικίες, σύμφωνα με δύο διαφορετικές μελέτες που παρουσιάστηκαν στο «ΝUTRITION 2022 LIVE ONLINE».
Η πρώτη μελέτη που περιέλαβε περισσότερες από 90.000 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες έδειξε ότι όσες εξ αυτών κατανάλωναν τουλάχιστον ένα ζαχαρούχο ποτό ημερησίως αντιμετώπιζαν αυξημένο κατά 78% κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του ήπατος σε σύγκριση με όσες κατανάλωναν λιγότερα από τρία ποτά με ζάχαρη τον μήνα.
«Τα ευρήματά μας μαρτυρούν ότι η κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών αποτελεί έναν πιθανό τροποποιήσιμο παράγοντα κινδύνου σε ό,τι αφορά τον καρκίνο του ήπατος» σημείωσε ο Λονγκγκάνγκ Ζάο, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας και κύριος συγγραφέας της νέας μελέτης, και προσέθεσε ότι «αν τα αποτελέσματά μας επιβεβαιωθούν, η μείωση της κατανάλωσης ζαχαρούχων ποτών μπορεί να μετατραπεί σε στρατηγική δημόσιας υγείας ώστε να μειωθεί η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του ήπατος στον πληθυσμό. Η αντικατάσταση των ζαχαρούχων ποτών με νερό, καφέ με υποκατάστατα ζάχαρης ή τσάι μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος».
Κίνδυνος καρκίνου του ήπατος
Η συχνότητα εμφάνισης του καρκίνου του ήπατος έχει αυξηθεί κατακόρυφα τις τελευταίες δεκαετίες στον δυτικό κόσμο. Παρότι σε πολλές περιπτώσεις έχουν βρεθεί οι «ένοχοι» για την εμφάνιση της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου – χρόνιες ηπατίτιδες, κατανάλωση αλκοόλ, διαβήτης -, ένα ποσοστό της τάξεως του περίπου 40% των περιπτώσεων καρκίνου του ήπατος δεν εξηγείται με βάση τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου. Ετσι οι ειδικοί του Πανεπιστημίου της Νότιας Καρολίνας θέλησαν να διερευνήσουν αν παίζουν κάποιον ρόλο στην «έκρηξη» των περιπτώσεων καρκίνου του ήπατος και συγκεκριμένοι διατροφικοί παράγοντες. Ανέλυσαν λοιπόν δεδομένα που αφορούσαν 90.504 μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες που συμμετείχαν στη μεγάλη διαχρονική αμερικανική μελέτη «Women’s Health Initiative» η οποία ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Οι συμμετέχουσες απάντησαν σε ερωτηματολόγια σχετικά με τη διατροφή τους στα μέσα της δεκαετίας του 1990 και παρακολουθήθηκαν επί 18 έτη κατά μέσο όρο. Οι ερευνητές κατέγραψαν την κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών με βάση τα ερωτηματολόγια και επιβεβαίωσαν τις διαγνώσεις καρκίνου του ήπατος ελέγχοντας τους ιατρικούς φακέλους των εθελοντριών.
Ποσοστό της τάξεως του περίπου 7% των γυναικών ανέφεραν ότι κατανάλωναν ένα ή περισσότερα ζαχαρούχα ποτά των 350 ml ημερησίως, ενώ συνολικά 205 γυναίκες ανέπτυξαν καρκίνο του ήπατος. Οπως έδειξε η ανάλυση των επιστημόνων, όσες γυναίκες κατανάλωναν ένα ή περισσότερα ποτά με ζάχαρη κάθε ημέρα αντιμετώπιζαν 78% υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του ήπατος, ενώ όσες κατανάλωναν τουλάχιστον ένα αναψυκτικό ημερησίως είχαν 73% περισσότερες πιθανότητες για καρκίνο του ήπατος σε σύγκριση με όσες δεν κατανάλωναν καθόλου ζαχαρούχα ποτά ή κατανάλωναν λιγότερα από τρία ποτά με ζάχαρη τον μήνα.
Ούτε τα παιδιά είναι στο απυρόβλητο
Παρότι απαιτούνται περισσότερες μελέτες ώστε να προσδιοριστούν οι ακριβείς παράγοντες και μηχανισμοί πίσω από τη σύνδεση, οι ερευνητές σημείωσαν ότι η μεγάλη κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών αυξάνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2 που αποτελούν γνωστούς παράγοντες κινδύνου για καρκίνο του ήπατος. Επιπροσθέτως η κατανάλωση ποτών με ζάχαρη συμβάλλει στην ινσουλινοαντίσταση και στη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ που επίσης επιδρούν αρνητικά στην υγεία του οργάνου. «Η κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών, η οποία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για παχυσαρκία, διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα, μπορεί να πυροδοτήσει την ινσουλινοαντοχή και τη φλεγμονή, που αμφότερες εμπλέκονται στην καρκινογένεση στο ήπαρ» είπε ο Ζάο. Συμπλήρωσε πάντως ότι η συγκεκριμένη μελέτη ήταν μελέτη παρατήρησης και δεν είχε σχεδιαστεί ώστε να προσδιορίσει σχέση αιτίου-αιτιατού. Για αυτό και, όπως τόνισε, απαιτούνται νέες μελέτες που θα επιβεβαιώσουν τη σύνδεση ζαχαρούχων ποτών και καρκίνου του ήπατος, όχι μόνο στις μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες αλλά και σε άλλες ομάδες του πληθυσμού.
Μια τέτοια ομάδα, και μάλιστα μια ηλικιακή ομάδα άκρως «ευαίσθητη» αφού πρόκειται για το «μέλλον του κόσμου μας», μελέτησε σχετικά με την κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών και επιδράσεων στην υγεία μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, σύμφωνα με μελέτη που επίσης παρουσιάστηκε στο ίδιο συνέδριο. Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία που αφορούσαν περίπου 600 παιδιά ηλικίας 10- 16 ετών στο πλαίσιο της πολυεθνικής μελέτης EPOCH που διεξάγεται με βάση το Κολοράντο. Οπως διαπίστωσαν, η κατανάλωση ζαχαρούχων ποτών από τα παιδιά συνδεόταν με υψηλότερα επίπεδα τριγλυκερίδιων καθ’ όλη την παιδική ηλικία και την εφηβεία, γεγονός που μπορεί να αντικατοπτρίζει προβλήματα στον μεταβολισμό των λιπιδίων… εξ απαλών ονύχων.
