Του Παναγιώτη Βάρδα
Η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης παρουσίασαν μόλις πριν από λίγες ημέρες τα κυριότερα στοιχεία της μελέτης «Economic burden of cardiovascular diseases in the European Union: a population based cost study», τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο υψηλού κύρους επιστημονικό περιοδικό «European Heart Journal».
Συνοπτικά, τα κυριότερα μηνύματα θα μπορούσαν να παρουσιαστούν ως εξής:
1. Το συνολικό ετήσιο φορτίο (burden) των καρδιαγγειακών νόσων στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποτιμήθηκε για το έτος 2021, ή για εγγύτερα έτη, στα 282 δισεκατομμύρια ευρώ. Το κόστος αυτό περιλαμβάνει επιμέρους το οικονομικό κόστος της περίθαλψης των καρδιαγγειακών νοσημάτων, οξείας και χρονίας, το κόστος από την πρόκληση αναπηρίας και αδυναμίας για παραγωγική εργασία, το κόστος υποστήριξης κάθε σχετικής αναπηρίας και ένα σύνολο άλλων δαπανών.
2. Τα 282 δισεκατομμύρια ευρώ που διατίθενται για την ετήσια κάλυψη των δαπανών των καρδιαγγειακών νοσημάτων αντιστοιχούν στο 2% του συνολικού ακαθάριστου εθνικού προϊόντος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Υπολογίζεται επίσης ότι το κόστος των 282 δισεκατομμυρίων αντιστοιχεί στο 11% του συνόλου των ετήσιων δαπανών της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την υγεία.
3. Το συνολικό κόστος των ετήσιων δαπανών αντιστοιχεί κατά μέσο όρο στα 630 ευρώ ανά πολίτη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με ευρεία διακύμανση αφού το αντίστοιχο μέσο για τους πολίτες της Κύπρου είναι 381 ευρώ και για τους πολίτες της Γερμανίας 903 ευρώ αντίστοιχα.
Σκέψεις με βάση τα στοιχεία
A. Aναμφίβολα, το ετήσιο κόστος των 282 δισεκατομμυρίων ευρώ που αντιπροσωπεύει το φορτίο (burden) των καρδιαγγειακών νόσων στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι τεράστιο. Σύμφωνα με την εκτίμηση το ποσό αυτό υπερβαίνει τις ετήσιες συνολικές δαπάνες των κρατών της Ενωσης που διατίθενται για τις αμυντικές δαπάνες.
Β. Η διακύμανση στις δαπάνες, ανάμεσα στα κράτη της Ενωσης, εύλογα, αναδεικνύει το ερώτημα αν οι χώρες με τις χαμηλότερες δαπάνες, όπως η Κύπρος και σε κάποιο βαθμό η χώρα μας, υπολείπονται σε μέγεθος και ποιότητα καρδιαγγειακής περίθαλψης. Η απάντηση εδώ, δεν είναι εύκολη και μονοσήμαντη. Στη χώρα μας, με ετήσιο κόστος 491 ευρώ ανά πολίτη, η προσβασιμότητα των ασθενών στις σύγχρονες διαγνωστικές και θεραπευτικές πρακτικές δεν φαίνεται να υπολείπεται. Χρειάζεται οπωσδήποτε να επισημάνω ότι η ποιότητα νοσηλείας των καρδιαγγειακών περιστατικών σε μεγάλο ποσοστό του νησιωτικού χώρου είναι προβληματική.
Γ. Οι ευρωπαίοι πολίτες, υπεύθυνοι του συστήματος υγείας, ιατροί, αλλά και οι ασθενείς, χρειάζεται να ενημερωθούν για τα στοιχεία της πρόσφατης μελέτης.
Αν η ενημέρωση οδηγήσει σε γόνιμα συμπεράσματα και κυρίως αλλαγές πολιτικής στην καθημερινή καρδιαγγειακή περίθαλψη είναι άγνωστο.
Οπωσδήποτε όμως το τεράστιο φορτίο των καρδιαγγειακών νόσων χρειάζεται να προβληματίσει όλα τα μέρη που συναποτελούν τους παρόχους και τους αποδέκτες.
Πρακτικά, χρειάζεται να αναγνωριστεί ως θέμα κεντρικής σημασίας η σχέση κόστους και αποτελέσματος, όπως επίσης η χρηστότητα και η διαφάνεια στη διαχείριση των δαπανηρών υπηρεσιών της καρδιαγγειακής περίθαλψης.
Οι φορολογούμενοι και συνολικά τα συστήματα περίθαλψης, μπροστά στο τεράστιο φορτίο των 282 δισεκατομμυρίων ευρώ, απαιτούν ποιότητα, ήθος και εξαιρετικά καλό προγραμματισμό, για τις παρεχόμενες υπηρεσίες καρδιαγγειακής περίθαλψης.
Ο κ. Παναγιώτης Βάρδας είναι καθηγητής Καρδιολογίας, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας.