Η βασίλισσα της αποικίας δεν αντέχει να βλέπει τα άρρωστα παιδιά της να βασανίζονται. Γι’ αυτό και βάζει τέλος στο μαρτύριό τους τρώγοντάς τα.
Είναι μια τακτική «υγειονομικού κανιβαλισμού» που, όπως φαίνεται, επιτρέπει στα μυρμήγκια να προστατεύουν την αποικία από επιδημίες, ενώ παράλληλα εξοικονομεί ενέργεια και τροφή, δείχνει μια ασυνήθιστη μελέτη στη Βρετανία.
Βιολόγοι του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης σχεδίασαν ένα πείραμα ζωής και θανάτου χρησιμοποιώντας το κοινό μαύρο μυρμήγκι (Lasius niger), είδος που ζει και στην Ελλάδα. Τον πρώτο καιρό μετά την ίδρυσή της από μια βασίλισσα, η αποικία των μυρμηγκιών είναι ιδιαίτερα ευάλωτη σε μολυσματικές ασθένειες. Η εξόντωση των μολυσμένων προνυμφών πριν ξεσπάσει επιδημία μπορεί να είναι μια στρατηγική για την πρόληψη επιδημίας, σκέφτηκαν οι ερευνητές.
Για να εξετάσουν αυτή την υπόθεση, απομόνωσαν βασίλισσες και τις τοποθέτησαν στον ίδιο χώρο με προνύμφες που είχαν προσβληθεί από έναν φονικό μύκητα του γένους Metarhizium, ο οποίος ειδικεύεται στην εξόντωση εντόμων.
Οι προνύμφες είχαν εκτεθεί στον μύκητα ακριβώς 24 ώρες νωρίτερα. Σε αυτό το στάδιο ήταν καταδικασμένες να πεθάνουν, δεν μπορούσαν όμως ακόμα να μεταδώσουν τον μύκητα σε άλλα μυρμήγκια.
Οπως αναφέρουν οι ερευνητές στην επιθεώρηση «Current Biology», οι βασίλισσες κανιβάλισαν το 96% των προσβεβλημένων προνυμφών, συγκριτικά με 6% στην ομάδα ελέγχου, η οποία αποτελείτο από υγιείς προνύμφες (όπως φαίνεται, υπάρχουν φορές που η βασίλισσα δεν μπορεί να συγκρατήσει την όρεξή της).
Παρότι ο κίνδυνος να προσβληθούν και οι βασίλισσες ήταν υπαρκτός, όλες επέζησαν μετά το επεισόδιο κανιβαλισμού. Πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το γεύμα, οι ερευνητές είδαν κάποιες από αυτές να κάνουν μασάζ στον αδένα που υπάρχει στην κοιλιά τους και παράγει ένα δηλητήριο με αντιμικροβιακές ιδιότητες. Ισως αυτό τις προστάτευσε από τον μύκητα, λένε.
Επισημαίνουν επίσης ότι, χάρη στην επιπλέον τροφή, οι βασίλισσες-κανίβαλοι γέννησαν 55% περισσότερα αβγά από τις βασίλισσες στην ομάδα ελέγχου που δεν έφαγαν τα βλαστάρια τους.
Μια άλλη σημαντική παρατήρηση ήταν πως όταν οι βασίλισσες τοποθετήθηκαν στον ίδιο χώρο με άρρωστες προνύμφες που είχαν περάσει σε μολυσματικό στάδιο, με κάποιον τρόπο το κατάλαβαν και δεν επιχείρησαν να τις φάνε.
Ψέκασαν τα ετοιμοθάνατα παιδιά τους με το αντιμικροβιακό δηλητήριο από τον αδένα στην κοιλιά τους, αυτό όμως δεν ήταν αρκετό για να τις προστατεύσει, αφού στο 80% των περιπτώσεων προσβλήθηκαν κι αυτές και πέθαναν – κάτι που δείχνει ότι η έγκαιρη παρέμβαση είναι το κλειδί για την πρόληψη επιδημιών.
