Ο Hλιος έγινε τον περασμένο μήνα το πραγματικό άστρο των Χριστουγέννων, καθώς η αποστολή «Parker Solar Probe» της NASA, το ταχύτερο σκάφος που έχει εκτοξευτεί μέχρι σήμερα, ολοκλήρωσε το κοντινότερο πέρασμα που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ.
Στις 24 Δεκεμβρίου το «PSP» καταδύθηκε στην ατμόσφαιρα του Ηλίου και έφτασε μόλις 6,1 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη φωτόσφαιρα, την υπέρλαμπρη επιφάνεια του μητρικού μας άστρου. Συγκριτικά, η Γη απέχει από τον Ηλιο περίπου 150 εκατομμύρια χιλιόμετρα.
Τα δεδομένα που συγκεντρώθηκαν ίσως βοηθήσουν στην επίλυση ενός μυστηρίου που απασχολεί τους αστροφυσικούς εδώ και δεκαετίες: γιατί η θερμοκρασία της ηλιακής ατμόσφαιρας ξεπερνά το ένα εκατομμύριο βαθμούς Κελσίου, ενώ η επιφάνεια του Ηλίου περιορίζεται στους 5.500 βαθμούς.
Ακόμα, οι μετρήσεις θα είναι χρήσιμες για την κατανόηση του μηχανισμού που δημιουργεί τον ηλιακό άνεμο, ένα συνεχές ρεύμα ηλιακών σωματιδίων που διατρέχει ολόκληρο το Ηλιακό Σύστημα και ενοχοποιείται για την απώλεια της ατμόσφαιρας του Αρη.
Το «Parker Solar Probe» εκτοξεύτηκε το 2018 σε μια επταετή αποστολή για τη μελέτη του ηλιακού στέμματος, το εξώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας του Ηλίου, το οποίο γίνεται ορατό με γυμνό οφθαλμό στη διάρκεια ολικών εκλείψεων. Την εκτόξευσή του είχε παρακολουθήσει και ο ίδιος ο δρ Γιουτζίν Πάρκερ, ο αστροφυσικός του οποίου το όνομα παίρνει η αποστολή. Ο πρωτοπόρος της ηλιακής φυσικής πέθανε το 2022 σε ηλικία 94 ετών.
Στο τελευταίο κοντινό πέρασμα, το «PSP» έφτασε σε ταχύτητα τα 692.000 χιλιόμετρα την ώρα, ή 192 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο, οπότε κατέρριψε εκ νέου το ρεκόρ ταχύτητας για αντικείμενο ανθρώπινης κατασκευής. Το προηγούμενο ρεκόρ των 176 χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο είχε καταγραφεί σε προηγούμενο πέρασμα του σκάφους από τον Ηλιο τον Οκτώβριο του 2023. Με αυτή την ταχύτητα, θα χρειαζόταν περίπου μισή ώρα για να ταξιδέψει από το Λονδίνο στη Νέα Υόρκη.
Το σκάφος προστατεύεται από την ακραία θερμότητα και τον βομβαρδισμό φορτισμένων σωματιδίων χάρη σε μια ασπίδα που αντέχει σε θερμοκρασίες 1.400 βαθμών και διατηρεί τα ηλεκτρονικά συστήματα σε θερμοκρασία δωματίου. Ψυκτικό υγρό ρέει διαρκώς μέσα από τους ηλιακούς συλλέκτες για να κατεβάζει τη θερμοκρασία κάτω από τους 160 βαθμούς.
Εκτός του ότι έχει καταρρίψει επανειλημμένα το ρεκόρ ταχύτητας και το ρεκόρ της μικρότερης απόστασης από τον Ηλιο, το «Parker Solar Probe» έγινε το 2021 η πρώτη αποστολή που περνά μέσα από μια «εκτίναξη στεμματικής μάζας», ή CME, ένα είδος έκρηξης στην επιφάνεια του Ηλίου που εκτοξεύει στο Διάστημα δισεκατομμύρια τόνους πρωτονίων και ηλεκτρονίων.
Σε περίπτωση που πετύχουν τη Γη, τα σωματίδια αυτά μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε δορυφόρους, να απειλήσουν αστροναύτες, ακόμα και να καταστρέψουν δίκτυα ηλεκτροδότησης λόγω εμφάνισης επαγωγικών ρευμάτων, όπως συνέβη με το εννιάωρο μπλακάουτ που σημειώθηκε στο Κεμπέκ του Καναδά το 1989.
