Με αφορμή την αφαίρεση των τίτλων που κατείχε ο James Watson στο εργαστήριο Cold Spring Harbor των ΗΠΑ, εξαιτίας δηλώσεών του που θεωρήθηκαν ρατσιστικές, θα ήθελα να παρατηρήσω τα εξής:
Ο Watson μιλά σαν βιολόγος! Κάποιοι ακουσίως ή εκουσίως παρερμηνεύουν τα λόγια του! Είναι ένας απόλυτα δημοκράτης που μιλά τη γλώσσα του DNA! Εκείνο που εννοούσε είναι το αυτονόητο, ότι το περιβάλλον επηρεάζει την ανθρώπινη συμπεριφορά και τη γνώση! Ο ίδιος διαμαρτυρήθηκε στο παρελθόν σε μια συνέντευξή του λέγοντας: «Με σταυρώσατε παρερμηνεύοντας την έννοια των δηλώσεών μου». Σε όλη του τη ζωή ήταν υπέρ των αδυνάτων! Σε δηλώσεις του το 2011 στη «Wall Street Journal» είχε κατακρίνει την οικονομική ανισότητα αναφέροντας ότι πάντα ψήφιζε Δημοκρατικούς.
O Watson ήταν επικεφαλής μεγάλης διαδήλωσης με τον νομπελίστα Linus Pauling (2 φορές Nobel) για την αποχώρηση των Αμερικανών από το Βιετνάμ και έστειλε σχετική επιστολή στον πρόεδρο των ΗΠΑ Nixon εναντίον της εμπλοκής των ΗΠΑ σε αυτόν τον πόλεμο! Συνυπέγραψε πρώτος μαζί με άλλους νομπελίστες επιστολή προς την ευρωπαϊκή ηγεσία για την υποστήριξη της Ελλάδας και των ελληνικών πανεπιστημίων το 2012 και το 2015! Τη δεύτερη επιστολή ήταν ο πρώτος που την υπέγραψε! Εστειλε προσωπική επιστολή το 2015 στον πρόεδρο Barack Obama υπέρ της Ελλάδας! Οι επιστολές αυτές είχαν θετικό αποτέλεσμα για τη χώρα και τα πανεπιστήμιά μας.
Στην τελευταία συνάντηση μαζί του κατά τον Ιούλιο του 2017, προσκεκλημένος του στο CSHL, σε μία από τις συζητήσεις μας τόλμησα να του πω ότι ίσως η ζωή μας να είναι χημικά προγραμματισμένη. Ηταν αντίθετος με αυτή μου την άποψη και κατηγορηματικός ότι η ζωή και η συμπεριφορά μας είναι συνάρτηση του DNA, του περιβάλλοντος και της επιγενετικής αλληλεπίδρασής των. Εκείνη την ημερομηνία, 25 Απριλίου 1953, που δημοσιεύτηκε το άρθρο τους με τον Crick στο «Nature», όπου περιέγραφε τη δομή και τη λειτουργία του DNA, ήταν η απαρχή για μια νέα περίοδο της ανθρωπότητας στο φως πλέον της επιστημονικής αλήθειας.
Ο Watson με τον Crick άλλαξαν τον κόσμο μας με την κοσμογονική ανακάλυψη της Διπλής Ελικας του DNA, ενός από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του ανθρώπινου νου! Το Cold Spring Harbor Laboratory – κορυφαίο στον κόσμο ερευνητικό εργαστήριο στη Μοριακή Βιολογία, από το οποίο έχουν προκύψει μετά τον Watson άλλα έξι Nobel Ιατρικής για το DNA – οφείλει το μεγαλείο του στον James Watson. Η ανακοίνωση του CSHL από υπερβάλλοντα ζήλο και λαθεμένη εικόνα για το τι και το πώς ειπώθηκε στην πρόσφατη συνέντευξη δεν αποδίδει την πραγματική σκέψη του μεγάλου ερευνητή. Οι Αμερικανοί, όχι όλοι, το συνηθίζουν! Πολύ εύκολα γκρεμίζουν τα είδωλά τους!
Ο James Watson αποτελεί τη δόξα της επιστήμης και του ανθρώπινου νου! Η κοσμογονική ανακάλυψή του της Διπλής Ελικας του DNA, αποτέλεσμα του πάθους του να βρει το μόριο της ζωής, τον τοποθετεί στο πάνθεον των κορυφαίων ερευνητών όλων των εποχών. Η ανακάλυψή του το 1953 ήταν μια αποκάλυψη και ένα δώρο στον άνθρωπο που όμοιό του δεν υπάρχει!
Ό κ. Γιάννης Ματσούκας είναι Καθηγητής Χημείας, στο Πανεπιστήμιο Πατρών
