Το πρόβλημα με τον πόνο, εξηγούν οι ερευνητές, είναι ότι δεν μπορεί να εκτιμηθεί αντικειμενικά, όπως ας πούμε μια βιοχημική διαταραχή ή ένα κάταγμα, και αυτό σημαίνει ότι η αξιολόγησή του είναι πιο ευάλωτη σε προκαταλήψεις που αναπαράγονται ασυναίσθητα.
Σε κάποιες περιπτώσεις οι ασθενείς καλούνται να βαθμολογήσουν τον πόνο τους από το 0 μέχρι το αφόρητο επίπεδο του 10, μια πρακτική σχεδιασμένη να προσφέρει σε όλους μια στάνταρντ αντιμετώπιση. Όπως φαίνεται όμως, αυτό δεν λύνει το πρόβλημα.
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι γιατροί και νοσοκόμες λαμβάνουν αποφάσεις για τη χορήγηση φαρμάκων επηρεασμένοι από στερεότυπα που θέλουν τις γυναίκες πιο «ευαίσθητες», «δραματικές» ή «υστερικές». Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό, για να διαμαρτύρεται ένας άνδρας πρέπει να πονάει πραγματικά.
Η νέα ανάλυση βασίζεται σε δεδομένα για 17.000 προσελεύσεις στα Επείγοντα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Χάντασα» του Ισραήλ το διάστημα 2015-2019 και εξετάζει περιπτώσεις πόνου χωρίς προφανή αιτία, όπως πονοκεφάλους και πόνο στο στήθος.
Η ανάλυση έδειξε σαφή διαφορά ανάμεσα στα φύλα, με το 47% των ανδρών να λαμβάνει κάποιου είδους αναλγητικό φάρμακο έναντι 38% των γυναικών με αντίστοιχα συμπτώματα.
Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι το αποτέλεσμα διαφέρει από χώρα σε χώρα, όμως η ανάλυση έδωσε παρόμοια αποτελέσματα σε ένα δείγμα 4.000 ασθενών από πανεπιστημιακό νοσοκομείο στο Μιζούρι.
Και μια πιο εντυπωσιακή επιβεβαίωση ήρθε όταν οι ερευνητές σχεδίασαν το δικό τους πείραμα και ζήτησαν από περίπου 100 νοσοκόμους και νοσοκόμες να αξιολογήσουν γραπτά σενάρια που περιέγραφαν περιστατικά ασθενών μαζί με τη βαθμολογία του πόνου τους.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να επανεξετάσουν αυτόν τον αριθμό και να δώσουν μια νέα βαθμολογία από το 0 μέχρι το 100 με βάση το πόσο έντονος πίστευαν ότι ήταν πραγματικά ο πόνος κάθε ασθενούς.
Και εδώ η μέση βαθμολογία ήταν 80 για τους άνδρες ασθενείς και 72 για τις γυναίκες, μια διαφορά που σύμφωνα με την ανάλυση είναι στατιστικά σημαντική. Και η απόκλιση ήταν εμφανής όχι μόνο μεταξύ των ανδρών νοσοκόμων αλλά και των γυναικών.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα, ανεξάρτητοι ερευνητές επισήμαναν ότι η διαφορά μεταξύ των φύλων θα μπορούσε δυνητικά να επηρεάζεται από άλλους παράγοντες, όπως η απροθυμία των γιατρών να χορηγήσουν ισχυρά οπιοειδή αναλγητικά σε ανθρώπους που ενδεχομένως θα κινδύνευαν από εθισμό.
Ή μπορεί οι γυναίκες να εκφράζουν τον πόνο τους διαφορετικά ή να είναι πιο απρόθυμες να πάρουν φάρμακα.
Περαιτέρω μελέτες θα δείξουν τις ακριβείς αιτίες, στο μεταξύ όμως οι ερευνητές αναζητούν τρόπους ευαισθητοποίησης των επαγγελματιών της υγείας για τα ασυνείδητα στερεότυπα.