Στην αρχή ήταν η Παγγαία. Στον πλανήτη Γη το τμήμα που ήταν έξω από το νερό αποτελούσε ένα συμπαγές κομμάτι. Ηταν η υπερ-ήπειρος που υπήρξε κατά την ύστερη Παλαιοζωική και πρώιμη Μεσοζωική Εποχή. Συναρμολογήθηκε από προηγούμενες ηπειρωτικές μονάδες περίπου 335 εκατομμύρια χρόνια πριν και άρχισε να διασπάται περίπου 160 εκατομμύρια χρόνια μετά. Χωρίστηκε σε δύο τμήματα, την Ευρασία στα βόρεια και την Γκοντβάνα στα νότια. Είναι η λεγόμενη αρχική ηπειρωτική διάρρηξη (initial continental rifting) με βαθμιαία απομάκρυνση των δύο ηπειρωτικών τμημάτων. Ανάμεσά τους πλέον εισχωρεί νερό. Ενας ολόκληρος ωκεανός, η θάλασσα της Τηθύος.
Τα πράγματα όμως δεν έμειναν έως εκεί. Οι γεωλογικές ανακατατάξεις συνεχίζονται καθώς ο τεράστιος αυτός αλλά κάπως αβαθής ωκεανός διασπάται σε μικρότερες λεκάνες νερού (Παλαιοτηθύς, Νεοτηθύς, Παρατηθύς). Ταυτόχρονα η ρυτιδωμένη και κατακερματισμένη επιφάνεια της Γης αρχίζει να παίζει τον δικό της ρόλο. Τα κομμάτια της που λέγονται λιθοσφαιρικές πλάκες αρχίζουν να συνωθούνται και αναγκαστικά κάποιων τα άκρα θα ξεκινήσουν να μπαίνουν κάτω από τα άκρα της γειτονικής τους. Κάτι που συμβαίνει έως και σήμερα δημιουργώντας στα σημεία επαφής και τριβής ρήγματα στην επιφάνεια και όπως είναι επόμενο και σεισμούς. Στη θάλασσα της Τηθύος, ενώ αυτή αρχίζει να περιορίζεται ακόμη περισσότερο, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η Δυτική Μακεδονία και η Ηπειρος έχουμε μια μικρότερη πλάκα από τα δυτικά. Είναι η πλάκα της Απουλίας και αυτή συνωθείται με την ωκεάνια πλάκα που έρχεται από τον βυθό της θάλασσας.
Οταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, στο σημείο επαφής, η τριβή των δύο λιθοσφαιρικών πλακών δημιουργεί χαλαρό ασβεστολιθικό υλικό που δεν έχει άλλη διέξοδο από το να ανέβει προς τα επάνω. Γι’ αυτό λέγεται ότι τα ορογενετικά συστήματα τοποθετούνται στις περιοχές σύγκλισης των λιθοσφαιρικών πλακών.
Ο φλοιός στην ξηρά αυξάνει ενώ παρατηρείται ταυτόχρονα ισχυρή παραμόρφωση των πετρωμάτων από τις συμπιεστικές τάσεις που ασκούνται στην περιοχή σύγκρουσης. Είναι δύσκολο να το φανταστεί κάποιος άνθρωπος στις χρονικές κλίμακες που είμαστε συνηθισμένοι να σκεπτόμαστε καθημερινά, αλλά με την πάροδο εκατομμυρίων ετών εμφανίζεται επίσης συγκόλληση στον ηπειρωτικό φλοιό νέων πτυχωμένων ιζημάτων του γειτονικού θαλάσσιου χώρου (της περιθωριακής τάφρου) με αποτέλεσμα την πρόσθετη προσαύξηση του ηπειρωτικού φλοιού.
Οι παραμορφωμένες και διογκούμενες αυτές μάζες του ηπειρωτικού φλοιού μαζί με τα νέα ιζήματα που αναδύονται από τη θάλασσα και μαζί με τις μάζες ωκεάνιας προέλευσης (οφειόλιθοι και συνοδά ιζήματα βαθιάς θάλασσας), που προέρχονται από την καταστροφή του ωκεάνιου φλοιού και την επώθησή τους πάνω στα πετρώματα του ηπειρωτικού φλοιού, δημιουργούν τις νέες επιμήκεις αλυσίδες ορέων που αποτελούν το νέο ορογενές ή το νέο ορογενετικό σύστημα.
Ετσι εξηγείται το ότι στα βουνά ακόμη και στα ελληνικά καθώς περπατούμε δίπλα ή επάνω στις πλαγιές τους βρίσκουμε στο πέτρωμά τους ενσωματωμένους απολιθωμένους θαλάσσιους οργανισμούς (που κάποτε ζούσαν μέσα στο νερό). Στη συνέχεια το υλικό της αποικοδόμησής τους συνεισέφερε και αυτό στη δημιουργία ιζηματογενών στρωμάτων που οι τρομακτικές πιέσεις τελικά τα ανέβασαν κυριολεκτικά στα ύψη δημιουργώντας βουνά όπως ο Ολυμπος, η Πίνδος, η Τύμφη. Ναι, τα βουνά είναι «παιδιά του (Ω)ωκεανού».
