Δύο συχνά προβλήματα υγείας, η μειωμένη όραση και η υψηλή χοληστερόλη, πρέπει να προστεθούν στη λίστα με τους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση Αλτσχάιμερ ή άλλων μορφών άνοιας, σύμφωνα με μεγάλη μελέτη που συνυπογράφουν 27 κορυφαίοι ειδικοί.
Στην έκθεσή της, η ειδική επιτροπή που έχει συστήσει για την άνοια η ιατρική επιθεώρηση «The Lancet» αναφέρει ότι σχεδόν τα μισά περιστατικά άνοιας σε όλον τον κόσμο θα μπορούσαν θεωρητικά να προληφθούν αντιμετωπίζοντας τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι πλέον αυξάνονται στους 14.
Η μελέτη εντοπίζει στατιστικές σχέσεις και δεν επαρκεί για να αποδειχθεί πέραν πάσης βεβαιότητος ότι οι εν λόγω παράγοντες κινδύνου είναι αιτία άνοιας. Σίγουρα, όμως, η αντιμετώπισή τους δεν μπορεί παρά να είναι ωφέλιμη για την υγεία.
Οι παράγοντες κινδύνου κατά σειρά φθίνουσας βαρύτητας είναι οι εξής: Η βαρηκοΐα και η υψηλή χοληστερίνη είναι οι δύο σημαντικότεροι παράγοντες, καθώς εκτιμάται ότι καθεμία ευθύνεται για το 7% των περιπτώσεων.
Στη «δεύτερη ταχύτητα» βρίσκονται η έλλειψη εκπαίδευσης σε νεαρή ηλικία και η κοινωνική απομόνωση σε μεγάλη ηλικία. Κάθε μία θεωρείται υπεύθυνη για το 5%.
Αντίστοιχα, πίσω από το 3% των περιστατικών βρίσκεται η κατάθλιψη, ενώ αντίστοιχο ποσοστό έχουν η ατμοσφαιρική ρύπανση και τα εγκεφαλικά τραύματα. Τα προβλήματα όρασης, η έλλειψη φυσικής άσκησης, ο διαβήτης, το κάπνισμα και η υπέρταση «ενοχοποιούνται» για την άνοια κατά 2% το καθένα, ενώ κατά 1% των περιπτώσεων ευθύνονται η παχυσαρκία και η κατάχρηση αλκοόλ.
Η αντιμετώπιση όλων αυτών των παραγόντων ταυτόχρονα θα μείωνε δυνητικά τα περιστατικά άνοιας κατά 45%, εκτιμά η έκθεση.
Παραμένει ωστόσο ασαφές πώς η κοινωνική απομόνωση ή τα προβλήματα όρασης και ακοής αυξάνουν τον κίνδυνο. Οι ερευνητές υποψιάζονται πάντως ότι οι παράγοντες αυτοί περιορίζουν τη ζωή των ανθρώπων και στερούν από τον εγκέφαλο τα ερεθίσματα και τις προκλήσεις που χρειάζονται για να παραμείνει ανθεκτικός.