Οι διπλές εκλογές ολοκληρώθηκαν χωρίς εντάσεις, το αποτέλεσμα καθαρό, η νίκη μεγάλη, η διεκδικούμενη από τον κ. Μητσοτάκη αυτοδυναμία άνετη, η αντιπολίτευση κατακερματισμένη, ασθενής και αδύναμη, η νέα κυβέρνηση συγκροτήθηκε, οι υπουργοί τοποθετήθηκαν, ο πολιτικός κίνδυνος ελέγχθηκε και πλέον το ελληνικό καράβι κινείται με περισσότερη ασφάλεια σε πιο ήρεμα νερά.
Οπως σχολιάζει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γιάννης Στουρνάρας «ο ορίζοντας της νέας τετραετίας είναι καθαρός, η πλειοψηφία ισχυρή και η κυβέρνηση προσανατολισμένη στις μεταρρυθμίσεις». Πράγματι το περιβάλλον, η ατμόσφαιρα, εντός και εκτός της χώρας, είναι πλέον εμφανώς ευνοϊκότερα και η κυβέρνηση απαλλαγμένη από προηγούμενους μεγάλους κινδύνους. Η ελληνική οικονομία τώρα μπορεί να διεκδικήσει με αξιώσεις την πλήρη επανένταξή της στο διεθνές οικονομικό σύστημα, οι οίκοι αξιολόγησης δεν μπορούν πια να αρνηθούν το ελληνικό αίτημα και η πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα κατά τα φαινόμενα θα αποδοθεί.
Η προίκα των 16 δισ. ευρώ
Κατά τις προβλέψεις του κ. Στουρνάρα δεν θα βραδύνει πολύ. Πιθανολογείται ότι το αργότερο μέχρι τις αρχές φθινοπώρου θα έχει αποδοθεί. Αλλωστε τα δημόσια οικονομικά δείχνουν ελεγχόμενα, το δημόσιο χρέος υποχωρεί ταχύτατα και η ελκυστικότητα της ελληνικής οικονομίας τείνει να προσεγγίσει εκείνη της Ιρλανδίας. Επιπλέον το τουριστικό ρεύμα εμφανίζεται ενισχυμένο ενώ το νέο οικονομικό επιτελείο είναι προικοδοτημένο με πακτωλό κοινοτικών πόρων και με ιδιωτικές επενδύσεις ύψους 16 δισ. ευρώ από τους επιτελείς του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ο Κωστής Χατζηδάκης παραλαμβάνει από τους κ.κ. Σταϊκούρα και Σκυλακάκη ιδανικές δημοσιονομικές και αναπτυξιακές συνθήκες. Ιδιαιτέρως η κληρονομιά του κ. Σκυλακάκη είναι ξεχωριστή. Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι επιμελώς τακτοποιημένο, παρά τις απαιτητικές διαδικασίες και τα αυστηρά χρονοδιαγράμματα.
Ηδη έχουν εισρεύσει πόροι ύψους 11 δισ. ευρώ και θα χρειαστεί επισταμένη παρακολούθηση από τους κ.κ. Χατζηδάκη και Παπαθανάση ώστε η αξιοποίηση των διαθεσίμων πόρων δεκάδων δισ. ευρώ να συνεχιστεί απρόσκοπτη. Ειδικώς ο κ. Παπαθανάσης που έχει επιφορτιστεί και με το έργο συντονισμού των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, επιβάλλεται να δράσει χωρίς αγκυλώσεις και προηγούμενες εντάσεις. Και αυτό γιατί εκτιμάται ότι θα υπάρξει πρόβλημα με τον κ. Ν. Μαντζούφα, υπεύθυνο και οργανωτή του Ταμείου Ανάκαμψης λόγω προηγούμενων συγκρούσεων με τον κ. Παπαθανάση για τις συμπράξεις μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα στη διάρκεια της θητείας του στο υπουργείο Ανάπτυξης.
Ο κ. Μητσοτάκης θέλει εμφανώς να αξιοποιήσει την ατμόσφαιρα και το κλίμα ανάπτυξης που διαμορφώθηκε μετά τις διπλές εκλογές. Δεν είναι τυχαία άλλωστε η επιλογή του κ. Χατζηδάκη και η μετάθεση του κ. Σταϊκούρα στο υπουργείο Υποδομών. Πολλοί στον ευρύτερο κύκλο του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας προσβλέπουν στον κ. Χατζηδάκη και στις πρωτοβουλίες περαιτέρω ελευθέρωσης των αγορών. Στις τράπεζες και στις μεγάλες επιχειρήσεις εκτιμούν ότι θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες συνεργασίας από εκείνες με τον δύσκαμπτο κ. Σταϊκούρα.
Ο εκσυγχρονιστικός κύκλος
Κατά κοινή παραδοχή οι εκλογές κρίθηκαν στο πεδίο της οικονομίας και κατά τα φαινόμενα και η νέα διακυβέρνηση θα κριθεί ακριβώς στο αυτό απαιτητικό μέτωπο. Ο κ. Μητσοτάκης γνωρίζει ότι παρά το ευνοϊκό περιβάλλον για την ελληνική οικονομία, το αντίστοιχο ευρωπαϊκό δεν είναι το καλύτερο. Οι περισσότερες των οικονομιών της Γηραιάς Ηπείρου βασανίζονται από απειλητική στασιμότητα. Για αυτό και οφείλει δράσεις ικανές να ξεπεράσουν την οποιαδήποτε αρνητική επίδραση.
Από εκεί και πέρα η νέα τετραετία θα κριθεί από τις κυβερνητικές επιδόσεις στους δύσκολους τομείς της Δικαιοσύνης, της Υγείας, της Παιδείας, της Ενέργειας και της ψηφιακής αναβάθμισης. Κατά σύμπτωση στη Δικαιοσύνη, στην Υγεία και στην Παιδεία ασκούνται πολιτικά πρόσωπα προερχόμενα από τον κύκλο της εκσυγχρονιστικής περιόδου του κ. Σημίτη.
Ο κ. Φλωρίδης ανεδείχθη στα χρόνια του Σημιτικού εκσυγχρονισμού, ομνύει ακόμη στις αρετές εκείνης της περιόδου και επιμένει ότι η μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης θα απαιτήσει συντονισμένες και οργανωμένες προσπάθειες ώστε να καταστεί ταχύτερη η απονομή δικαίου στη χώρα μας και έτσι να αρθεί ένα ισχυρό αντικίνητρο για τις επενδύσεις. Εμπειρος δικηγόρος ο ίδιος, με οικογενειακές παραστάσεις για τη λειτουργία και την κατάσταση της Δικαιοσύνης, θεωρεί τη μεταρρύθμιση επιβεβλημένη και κρίσιμη. Εχει ενδιαφέρον ότι προσδιορίζει ως αθηναϊκή υπόθεση τη μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης. Στην Αθήνα εντοπίζονται οι περισσότερες αντιστάσεις, τα περισσότερα προβλήματα απονομής της, εδώ ασκούνται τα περισσότερα συμφέροντα που εμποδίζουν την όποια μεταρρύθμιση. Οπως λέει ένας φίλος του «έχει την κάπα κρεμασμένη και είναι έτοιμος να δώσει τη μάχη χωρίς ενδοιασμούς και επιφυλάξεις».
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, με μακρά θητεία επίσης στις κυβερνήσεις Σημίτη και διεκδικητής της ηγεσίας του ΠαΣοΚ μετά το 2002, γνωρίζει ότι εισέρχεται σε ναρκοπέδιο. Για αυτόν η Υγεία πάσχει, στα χρόνια της πανδημίας αποδιοργανώθηκε πλήρως και χρειάζεται ταχεία προσπάθεια ανάταξης. Κοινή είναι η πεποίθηση στην κυβέρνηση και στην κοινωνία ότι το δίδυμο Πλεύρη – Γκάγκα τη βύθισε στα Τάρταρα. Ορισμένοι σημειώνουν ότι έπιασε πάτο και αυτή είναι η ευκαιρία του νέου υπουργού, ο οποίος πέραν των άλλων θα έχει τη βοήθεια του Μάριου Θεμιστοκλέους, παλαιού γνώριμου και συνεργάτη στο υπουργείο Ανάπτυξης στα δύσκολα χρόνια των μνημονίων. Ο κ. Χρυσοχοΐδης δεν κρύβει ότι η ανάταξη του τομέα της Υγείας θα απαιτήσει αποφάσεις, πολλές αποφάσεις, δύσκολες και μεγάλες, τις οποίες δεν θα διστάσει να λάβει.
Στο υπουργείο Παιδείας ο έτερος του κύκλου των εκσυγχρονιστών Κυριάκος Πιερρακάκης είναι διατεθειμένος να δώσει τη μάχη της μεγάλης μεταρρύθμισης. Με περγαμηνές από το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, εισέρχεται στο ηφαίστειο της Παιδείας με ιδέες και γνώσεις. Ωστόσο δεν έχει αυταπάτες. Γνωρίζει ότι δεν βρίσκεται στο νεωτερικό υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής παρά σε έναν χώρο που απασχολεί 220.000 εκπαιδευτικούς με πλήθος αγκυλώσεων, δυσλειτουργιών και πολυσύνθετων αναγκών. Η ψηφιακή κληρονομιά τού προσφέρει ένα εφόδιο, αλλά προφανώς δεν αρκεί. Εχει ωστόσο σχέδιο και θα το παρουσιάσει στις προγραμματικές δηλώσεις.
Οσο για τον διάδοχό του στο Ψηφιακής Πολιτικής Δ. Παπαστεργίου, πρώην δήμαρχο Τρικκαίων, πιστεύει ότι έχει τα εφόδια να κάνει εξαιρετική δουλειά. Πέραν των τριών εκσυγχρονιστών, ξεχωριστό ενδιαφέρον σε τούτες τις συνθήκες ενεργειακής μετάβασης έχει η αναβάθμιση και μετάθεση του αμιγώς φιλελεύθερου Θ. Σκυλακάκη στο υπουργείο Ενέργειας. Η θητεία του στο υπουργείο Οικονομικών μπορεί να πει κανείς ότι εγγυάται επιδόσεις και στο νέο πόστο. Το οποίο είναι ευρύτατο, με ξεχωριστές εκδοχές, από την ηλεκτροπαραγωγή και τα νέα καύσιμα όπως το υδρογόνο, μέχρι τα απόβλητα, τα απορρίμματα, το περιβάλλον και τη χωροταξία. Η πρόκληση γι’ αυτόν είναι μεγάλη, αλλά το ενδιαφέρον είναι ότι δεν έχει πολιτικές φιλοδοξίες. Γεγονός που του επιτρέπει να δράσει απερίσπαστος χωρίς να μετράει το πολιτικό κόστος.
Το μέτωπο του αντισυστημισμού
Τέλος, μόνο αδιάφορος δεν είναι ο νέος ρόλος του υπουργού Επικρατείας Μάκη Βορίδη. Κατά τις πληροφορίες, πέραν της εποπτείας του νομοθετικού έργου της κυβέρνησης, θα αναλάβει την αντιμετώπιση των κομματιδίων της Ακροδεξιάς στη Βουλή. Θα απαντά για λογαριασμό του Πρωθυπουργού σε όλο τον κύκλο της απειλητικής εναλλακτικής Δεξιάς και θα επιχειρήσει να περιορίσει την επιρροή τους. Εχει τη γνώση, κατέχει την ιστορία του χώρου, την ανθρωπογεωγραφία και βεβαίως την επιχειρηματολογία που χαρακτηρίζει το πλήθος των ετερόκλητων δυνάμεων. Ο ίδιος πάντως δεν θεωρεί σοβαρή την απειλή, παρά αντιμετωπίσιμη. Και η πεποίθησή του πηγάζει από το γεγονός ότι η χώρα και το Κοινοβούλιο στα χρόνια της υπερδεκαετούς οικονομικής κρίσης αντιμετώπισαν πολύ δύσκολες καταστάσεις. Ο κ. Βορίδης πιστεύει ότι το πολιτικό σύστημα έχει τις δυνατότητες να αντιμετωπίσει την αντισυστημική εκδοχή της πολιτικής. Ο ίδιος ωστόσο σημειώνει ότι επιβάλλεται να εμβαθύνουμε κοινωνικά, να εντοπίσουμε τις θρυμματισμένες κοινωνικές ζώνες και την όποια ριζοσπαστικοποίηση δημιουργούν. Πιστεύει ακράδαντα ότι χρειάζεται αναλυτική διερεύνηση του πολιτικού και κοινωνικού προβλήματος και να ληφθούν μέτρα κατά της περιθωριοποίησης και των συνθηκών που δημιουργούν το φαινόμενο της αντισυστημικής στάσης μερίδας των πολιτών.
Εν κατακλείδι, θα μπορούσε να πει κανείς ότι η κυβέρνηση έχει την ευκαιρία, τους πόρους, τις δυνατότητες και τις δυνάμεις να διαμορφώσει περιβάλλον προόδου και νέας δημιουργίας, ικανό να αμβλύνει τις κοινωνικές ανισότητες και να αντιμετωπίσει πολιτικές παρεκτροπές. Και ο κ. Μητσοτάκης επίσης να χτίσει τη νέα Νέα Δημοκρατία την οποία υπαινίχθηκε πρόσφατα ο Ακης Σκέρτσος, το νεότερο ίσως τέκνο της εκσυγχρονιστικής Σημιτικής πτέρυγας που πλαισιώνει τον Πρωθυπουργό.
