Δεν είναι λίγες οι επικρίσεις που δέχεται ο Στέφανος Κασσελάκης για έλλειψη σαφούς πολιτικού στίγματος. Για τους παρατηρητές, ωστόσο, είναι σαφές πως επιχειρεί να χτίσει το ηγετικό του προφίλ ξορκίζοντας τα «βαρίδια» της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Επιχείρηση που «ακουμπά» εκ των πραγμάτων στο προφίλ του προκατόχου του και η οποία επιπλέον συνεπικουρείται από τις αποστάσεις που κρατά από τη γραμμή τού «όχι σε όλα», χαρακτηριστικής της περιόδου Τσίπρα, στο όνομα μιας πιο «ρεαλιστικής προσέγγισης». Οι δυο αυτοί άξονες οριοθετούν μια διαχωριστική γραμμή με το παρελθόν του κόμματος που ηγείται, επιδιώκοντας αφενός να κερδίσει ακροατήριο που είχε αποστασιοποιηθεί και αφετέρου να διεκδικήσει χώρο από τη δεξαμενή της ευρύτερης Κεντροαριστεράς.
Το «μαξιλάρι» και το τρίτο μνημόνιο
Ο τρόπος που πολιτεύεται το δείχνει με εμφαντικό τρόπο. Δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο διάστημα κρατάει σαφείς αποστάσεις από την οικονομική πολιτική της περιόδου 2015-2019, ακυρώνοντας επί της ουσίας τον Ευκλείδη Τσακαλώτο που αποχώρησε από το κόμμα, αν και ουσιαστικά αυτή η κριτική πηγαίνει και προς τον πρώην αρχηγό και τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Η οποία μπορεί να μην έχει χαρακτήρα αποκαθήλωσης, αφήνει όμως ένα «ίχνος ροκανίσματος» στην εικόνα ενός προσώπου, μέρος της κληρονομιάς του οποίου διεκδικεί και ο ίδιος έναντι των «11» της Νέας Αριστεράς.
Πρόκειται για μια δύσκολη ισορροπία που κρίνει την τύχη του εγχειρήματος κατά περίπτωση. Το «μαξιλάρι» είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Οταν ο ΣΥΡΙΖΑ παρέλαβε την κυβέρνηση, υπήρχαν μηδέν ευρώ στα ταμεία. Η χώρα έπρεπε να χτίσει κάποιο «μαξιλάρι». Είμαι πολύ συγκεκριμένος: κάποιο «μαξιλάρι», ώστε να μπορεί να βγει από τα μνημόνια. Αρα, αναγκαστικά θα είχαμε και τρίτο μνημόνιο. Δεν το έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ το τρίτο μνημόνιο, αναγκαστικά θα είχαμε και τρίτο μνημόνιο» είχε δηλώσει πρόσφατα.
Η μεσαία τάξη και οι αμυντικές δαπάνες
Τυχαίο δεν είναι ούτε ότι συχνά αναφέρεται στην υπερφορολόγηση της περιόδου 2015-2019 επενδύοντας στα ευήκοα ώτα της μεσαίας τάξης. Το έκανε και στις αρχές της περασμένης εβδομάδας σε εκδήλωση του κύκλου Νέων Επιχειρηματιών. «Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ προς τη μεσαία τάξη ήταν σκληρή και τιμωρητική. Από την άλλη, υπήρχαν 400.000 οικογένειες στο όριο της ανθρωπιστικής κρίσης. Επίσης 2,5 εκατομμύρια συμπολίτες μας δίχως ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Θα έπρεπε η κυβέρνηση να τους αφήσει δίχως φάρμακα;» είπε και συμπλήρωσε: «Οι δύο κυβερνήσεις Σημίτη και Καραμανλή εκτροχίασαν τη χώρα. Με το που ήλθε η διεθνής κρίση του 2008 πέταξαν τη χώρα στα βράχια. Και μην ξεχνάμε ότι υπήρξαν και δύο μνημόνια πριν από τον ΣΥΡΙΖΑ που απέτυχαν».
Η αλλαγή στάσης είναι εμφανής και σε άλλα θέματα, με πιο χαρακτηριστική την απόφαση για υπερψήφιση από τον ΣΥΡΙΖΑ των αμυντικών δαπανών στον προϋπολογισμό, σε σημείο που έδωσε αφορμή σε στελέχη της Νέας Αριστεράς, όπως ο Νίκος Μπίστης, να κάνουν λόγο για μια επιπλέον απόδειξη μετάλλαξης του κόμματος, την οποία ο ίδιος ταυτίζει με μια «ομιχλώδη «πατριωτική Αριστερά»». Ο προσδιορισμός, πάντως, δεν ξενίζει και τόσο στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Κι ας ήταν η πρώτη φορά από το 2019 και την αντιπολιτευτική περίοδο Τσίπρα που ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφισε τις αμυντικές δαπάνες. Στην ανάγνωση του Στ. Κασσελάκη, η υπερψήφιση αποδεικνύει ότι το κόμμα έχει αφήσει πίσω του μια κάποια διεθνιστική προσέγγιση που στην πιο «ναΐφ» εκδοχή της είχε αποτυπωθεί στη φράση του Αλέξη Τσίπρα «η θάλασσα δεν έχει σύνορα».
Οι «νοικοκυραίοι» και τα μη κρατικά ΑΕΙ
Αντίστοιχης σημασίας είναι η αναφορά του στη «νοικοκυρεμένη Ελλάδα». Ο ίδιος είχε υπερασπιστεί σθεναρά την επιλογή του: «Δεν θα αφήσω τους «νοικοκύρηδες» στη Δεξιά, την ώρα που οι αληθινοί μπαχαλάκηδες είναι αυτοί που μας κυβερνούν και αποσυνθέτουν την κοινωνία. Την ώρα που Αριστερά είναι πρώτα απ’ όλα οι άνθρωποι του μόχθου και της ανθρωπιάς. Η Αριστερά του ήθους και της ευθύνης. Τα στερεότυπα που έχτισε η προπαγάνδα τόσων ετών θα σπάσουν» είχε πει.
Σε αυτή τη νέα οδό, του «αντιδογματισμού», κινείται η νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και στο θέμα των μη κρατικών ΑΕΙ. Καταστατικά, ο ΣΥΡΙΖΑ αρνείται την αναθεώρηση του άρθρου 16, και αυτό εκφράζεται και από σημαντικό τμήμα του ακαδημαϊκού στελεχικού δυναμικού που ανήκει στις τάξεις του. Ωστόσο, εμφανής είναι η διαφοροποίηση του Στέφανου Κασσελάκη και σε αυτό το ζήτημα σε σχέση με το παρελθόν του ΣΥΡΙΖΑ. «Δεν είμαι υπέρ των ιδιωτικών πανεπιστημίων, δεν θέλω στη χώρα μας να είναι η τριτοβάθμια εκπαίδευση δύο ταχυτήτων. Θέλω να έχω συμπράξεις με ξένα πανεπιστήμια. Αυτό θέλω να έχω» είχε πει στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη επένδυσης στο δημόσιο πανεπιστήμιο από ιδιώτες.
Οπως είχε εξηγήσει, «οι δωρεές αντί να πάνε στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, μη κερδοσκοπικά, ας πάνε στο Δημόσιο, να δημιουργηθούν βραχίονες, να προσθέσουν στο δημόσιο πανεπιστήμιο. Αυτό πρέπει να κάνουμε πρώτα». Πρόσφατα στη δημόσια τηλεόραση ο Στ. Κασσελάκης έκανε λόγο για «βραχίονες οι οποίοι θα είναι ημιαυτόνομοι από τη διοίκηση του υπόλοιπου πανεπιστημίου, να ανήκουν στο δημόσιο πανεπιστήμιο αλλά να μπορούν να προσφέρουν ακαδημαϊκό υλικό προστιθέμενης αξίας». Ο ίδιος υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να υπάρξει εκπαίδευση δύο και τριών ταχυτήτων. «Ας λύσουμε το πρόβλημα και ας επενδύσουμε στη δημόσια Παιδεία. Διότι σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και εκεί υστερούμε, με σχεδόν 2,5 εκατομμύρια απόκλιση από τον μέσο όρο» αναφέρει.
Εν αναμονή του νομοσχεδίου
Την ίδια στιγμή πάντως στην ΚΟ υπάρχουν βουλευτές που βλέπουν θετικά αλλά με αστερίσκους τη λειτουργία μη κρατικών ΑΕΙ.
Αρκετά ενδιαφέρουσα είναι η άποψη του βουλευτή Χάρη Μαμουλάκη που τόνισε ότι «το κρίσιμο δεν είναι η ίδρυση ad hoc μη κρατικών ΑΕΙ αλλά η σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας» και συμπλήρωσε: «Οφείλουμε να το δούμε (σ.σ.: τα μη κρατικά πανεπιστήμια). Και μόνο το γεγονός ότι υπάρχει ευρωπαϊκή απόφαση στο πλαίσιο της άρσης περιπτώσεων που δεν διέπουν τον ορθό ευρωπαϊκό ανταγωνισμό, δεν μπορούμε παρά να μελετήσουμε τι συμβαίνει. Δεν είμαστε αρνητικοί εκ προοιμίου».
Ο Πέτρος Παππάς υποστηρίζει ότι πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να μπει στη συζήτηση για τα μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια και για το πώς και με ποιες προϋποθέσεις μπορούν να λειτουργήσουν στη χώρα. «Είμαι κομμάτι ενός κόμματος που αποφασίζει συλλογικά. Εγώ στα όργανα του κόμματος και στο συνέδριο που θα ακολουθήσει και θα εκφράσω τις απόψεις μου και θα προσπαθήσω να πείσω για αυτές» τόνισε.
«Να δούμε ακριβώς το νομοσχέδιο και τα άρθρα τα οποία θα περιλαμβάνει» ανέφερε από την πλευρά του ο Πάνος Ρήγας, ο οποίος έχει και τον τομέα της Παιδείας, και συμπλήρωσε: Στη γενική του αρχή υπάρχει τεράστιο πρόβλημα παράκαμψης του Συντάγματος. Η στήριξη του δημόσιου πανεπιστημίου είναι το άλφα και το ωμέγα».
Μοιράζει την τράπουλα με το βλέμμα σε Συνέδριο και εκλογές
Το σύνθημα της συλλογικότητας από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ και η κριτική Καρτερού
Συλλογικότητα είναι ο νέος όρος που κερδίζει έδαφος στην ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, με τον Στέφανο Κασσελάκη να δίνει ρόλους στο εσωκομματικό πεδίο, βάζοντας στο ευρύτερο πολιτικό παιχνίδι μια σειρά κεντρικών στελεχών. Η προ ημερών απόφασή του να δώσει θέσεις ευθύνης με νέες θεματικές χρεώσεις στα μέλη της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί ένα σαφές σήμα περί της διάθεσής του να «παίξει ομαδικά» τόσο στον δρόμο προς το συνέδριο στα τέλη Φεβρουαρίου όσο και για την προετοιμασία των ευρωεκλογών του Ιουνίου. Οι χρεώσεις που έγιναν δίνουν το μήνυμα της «συστράτευσης», όπως και η αποδοχή της πρόσκλησης, και παράλληλα στέλνεται με σαφές τρόπο μήνυμα ότι οι εσωκομματικές έριδες μένουν πίσω μπροστά στον κοινό στόχο να ανακάμψει το κόμμα.
Η Πολιτική Γραμματεία λειτουργεί πλέον και ως πολιτικό κέντρο, δείγμα της συμμετοχικής ηγεσίας κατά κάποιον τρόπο που θέλει ο Στ. Κασσελάκης. Το βάρος πέφτει στο συγκεκριμένο σχήμα που θα αποτελέσει και την εμπροσθοφυλακή για το κυβερνητικό σχέδιο που θα ετοιμαστεί.
Οι κινήσεις αυτές θεωρήθηκαν αναγκαίες καθώς ο δρόμος προς τις ευρωεκλογές είναι στρωμένος με αγκάθια για τον Στ. Κασσελάκη, ο οποίος θα επιχειρήσει να κερδίσει πόντους από το ευρύτερο προοδευτικό κοινό, αδιαφορώντας για τον ανταγωνισμό με το ΠαΣοΚ, και βέβαια να μπει σε διαδικασία σύγκρουσης με τη Νέα Αριστερά.
Η αναφορά του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία το περασμένο Σαββατοκύριακο, ότι δεν τον ενδιαφέρει «μια μικροαντιπαράθεση μέσα στον προοδευτικό χώρο για το ποιος θα είναι λιγότερο ή περισσότερο δεύτερος» ήταν ένα σαφές μήνυμα σε διάφορες κατευθύνσεις αλλά κυρίως στο ΠαΣοΚ και στον πρόεδρό του Νίκο Ανδρουλάκη.
Η προσπάθειά του είναι στοχοπροσηλωμένη στην αύξηση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και να καταγράψει επί της ουσίας ένα καλό ποσοστό στις ευρωεκλογές. Ο πήχης δεν τίθεται σε κάποιο ύψος, όπως είναι αυτονόητο για πολλούς λόγους. Πάντως με την ομιλία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα το πρωί της Κυριακής έδειξε ότι σε αυτή την κάλπη επενδύει πολλά, αλλά δεν είναι αυτοσκοπός και ούτε και το τέλος ενός ταξιδιού που ξεκίνησε πριν από τρεις μήνες.
«Θα είμαι δίπλα σας τώρα και για πάντα» είπε στην ΚΟ και θα συνεχίσει με τον ίδιο ζήλο να έρχεται σε απευθείας επικοινωνία με την κομματική βάση.
Αρα, εμμένει στην αδιαμεσολάβητη επαφή με την κομματική και κοινωνική βάση. Αυτή η αδιαμεσολάβητη όμως επαφή κριτικάρεται από τον στενό συνομιλητή του Αλ. Τσίπρα και αρθρογράφο Θανάση Καρτερό, ο οποίος μιλάει για την περιφρόνηση των μελών στις κομματικές οργανώσεις για τις αιφνιδιαστικές επισκέψεις του σε διάφορες περιοχές και την ανάδειξη στελεχών πρώτης γραμμής χωρίς αυτοί να περνούν καν από τη βάσανο της συλλογικότητας
«Νόμιμος δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη και κατάλληλος. Το τελευταίο ο Στέφανος Κασσελάκης οφείλει να το αποδείξει. Ισως να βοηθούσαν περισσότερη συλλογικότητα, βάρος, σοβαρότητα στον λόγο και στην πράξη του» έγραψε ο Θ. Καρτερός που απηχεί τις απόψεις πολλών υποστηρικτών του Αλ. Τσίπρα.
Σε κάθε περίπτωση ο Στ. Κασσελάκης θα εισέλθει από τις αρχές του έτους σε ένα κρίσιμο εξάμηνο που πολλά θα κριθούν για την πορεία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αλλά και του ίδιου. Και ξέρει πως δεν έχει περιθώρια για απώλειες.
Οι ρόλοι στον νέο εσωκομματικό χάρτη
Στο νέο πλαίσιο των θεματικών χρεώσεων του ΣΥΡΙΖΑ θα έχουν κεντρικό ρόλο πρόσωπα όπως η Ρένα Δούρου, η οποία εκτός από τις Διεθνείς Σχέσεις, την Εξωτερική Πολιτική και την Ευρωπαϊκή Πολιτική, έχει και το χαρτοφυλάκιο της Ενέργειας και του Περιβάλλοντος.
Ιδιαίτερη σημασία θα δοθεί στην κατάρτιση του προγράμματος, για το οποίο είναι υπεύθυνος ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος, ενώ η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, πέρα από την εργασία και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις, θα έχει και τον πολιτικό σχεδιασμό, ένα ιδιαίτερα κομβικό πόστο, καθώς έχει και εμπειρία ως γραμματέας του ΠαΣοΚ.
Σημαντική κίνηση ήταν η ανάθεση στον Διονύση Τεμπονέρα του ασφαλιστικού, των συνταξιούχων και των επιστημονικών φορέων. Παράλληλα μεγάλη πολιτική αξία στον εσωκομματικό χάρτη έχει και η απόφαση του γνωστού εργατολόγου να αναλάβει ρόλο ευθύνης και να μην επιλέξει μια λογική εσωκομματικού αντάρτικου, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν θα εκφράζει ξεκάθαρα τις απόψεις του.
Eνίσχυση Παππά και Πολάκη
Ιδιαίτερα ενισχυμένος εσωκομματικά είναι ο Νίκος Παππάς που έχει την ευθύνη των Τομέων Οικονομίας και Ανάπτυξης με κεντρικό ρόλο στον ευρύτερο σχεδιασμό, ενώ ο Παύλος Πολάκης, εκτός από επικεφαλής των κοινοβουλευτικών τομέων, έχει και την ευθύνη του τομέα Υγείας.
Βάρος πέφτει όμως και στην επίτευξη συμμαχιών στο πεδίο της αυτοδιοίκησης και εκεί την ευθύνη έχει ο Κώστας Ζαχαριάδης που παράλληλα θα ασχολείται και με τα θέματα της νεολαίας. Ρόλο έχει και η δικηγόρος και κόρη του Φώτη Κουβέλη, η Μαρία Κουβέλη, που ανέλαβε τον τομέα θεσμοί, δικαιοσύνη και δικαιώματα, αλλά και τα ζητήματα που άπτονται της φεμινιστικής πολιτικής.
Με τα αναπτυξιακά συνέδρια θα ασχοληθούν οι Αγγελος Τόλκας, Νίκος Σκορίνης, Τρύφων Αλεξιάδης, Θάνος Μωραΐτης, Μάρκος Χατζησάββας, Τάνια Ελευθεριάδου και Κώστας Παυλίδης.
Παράλληλα, συγκροτήθηκε και η Συμβουλευτική Επιτροπή Think Tanks, η οποία αποτελείται από τη Διάνα Βουτυράκου, που έχει την κεντρική ευθύνη, ενώ επίσης συμμετέχουν οι Μενέλαος Γκίβαλος, Οθωνας Ηλιόπουλος, Ευάγγελος Αποστολάκης, Λευτέρης Κρέτσος, Σπύρος Κασάπης και Μανώλης Καπνισάκης.
