Ως οπαδός της ιδέας ότι η προοδευτική πλειοψηφία θα πρέπει να εκφράζεται όχι από ένα κόμμα αλλά από μια συμμαχία κομμάτων που να εκφράζει τις ιστορικές καταβολές και την πολυχρωμία, εμφανίζεται ο αναπληρωτής υπουργός Βιομηχανίας Στέργιος Πιτσιόρλας, δηλώνοντας στη συνέντευξη που ακολουθεί ότι η διαίρεση ανάμεσα στην πρόοδο και τη συντήρηση θα υπάρχει πάντα. Χαρακτηρίζει «ακατανόητες και μη πολιτικές» τις απόψεις της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ έναντι της κυβερνητικής πρότασης για τη συνταγματική αναθεώρηση, ενώ υποστηρίζει ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία προκειμένου να ολοκληρώσει ένα σύνολο αλλαγών που έχει δρομολογήσει. Οπως αναφέρει άλλωστε, απαιτείται οι αγορές να πειστούν ότι έχουμε υπερβεί οριστικά την κρίση, χρειαζόμαστε όμως χρόνο για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες θεσμικής αναμόρφωσης για δομικά προβλήματα δεκαετιών. Εκτιμά δε ότι ούτε το πολιτικό κλίμα που υπάρχει ούτε η προοπτική των εκλογών το φθινόπωρο του 2019 θα αποτρέψουν κάποιον επενδυτή να τοποθετηθεί στην Ελλάδα.
Η χώρα διανύει μια περίοδο πολιτικής αστάθειας. Εχετε το βαρύ χαρτοφυλάκιο της βιομηχανίας. Ελπίζετε ότι μπορεί να υπάρξει ανάκαμψη σε αυτές τις πολιτικές συνθήκες;
«Ανάκαμψη υπάρχει και αυτό δεν μπορεί κανείς να το αμφισβητήσει σοβαρά. Δεν είναι όση θα θέλαμε και απαιτείται για να πειστούν οι αγορές ότι έχουμε υπερβεί οριστικά την κρίση. Ομως κάτι τέτοιο δεν θα ήταν δυνατόν. Χρειαζόμαστε προφανώς χρόνο για να ολοκληρωθούν με συνέπεια οι διαδικασίες θεσμικής αναμόρφωσης που προωθεί η κυβέρνηση και βρίσκονται σε εξέλιξη ώστε να αντιμετωπιστούν δομικά προβλήματα και εκκρεμότητες δεκαετιών. Ομως αυτές οι δομικές εκκρεμότητες δεν είναι ορφανές. Εχουν πατρότητα. Και αυτή ανήκει σε όσους σήμερα ομνύουν καθημερινά στην ανάγκη μεταρρυθμίσεων που όταν βρίσκονταν στην ηγεσία δεν τις έκαναν και τώρα υπόσχονται να τις κάνουν κρατώντας ένα μαγικό ραβδί».
Από τη μια η κυβέρνηση εμφανίζεται να επιζητεί συναινέσεις – συνταγματική αναθεώρηση, συμφωνία των Πρεσπών – και από την άλλη πυροδοτεί την πόλωση προσβλέποντας σε διώξεις και προανακριτικές. Ετσι θα πάμε στις εκλογές;
«Σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα όπου ο κομματικός ανταγωνισμός είναι και δεδομένος και χρήσιμος, η συναίνεση δεν σημαίνει συμφωνία. Επίσης συναίνεση δεν σημαίνει παράκαμψη προβλημάτων. Τα θέματα της διαφάνειας και της απόδοσης δικαιοσύνης είναι κρίσιμα. Στην ελληνική κοινωνία όλα τα χρόνια της κρίσης πλανάται η αίσθηση ότι μία από τις αιτίες υπήρξε η διαφθορά στη δημόσια ζωή. Με αυτό το πρόβλημα, όσο και εάν είναι δύσκολο, θα πρέπει το πολιτικό σύστημα να αναμετρηθεί. Βεβαίως σε όλο αυτό το ζήτημα τον κυρίαρχο ρόλο και λόγο πρέπει να έχει η Δικαιοσύνη, και γι’ αυτό ακριβώς θα πρέπει να αλλάξει και ό,τι στη συνείδηση των πολιτών αποτελεί φραγμό στο έργο της Δικαιοσύνης, όπως για παράδειγμα ο νόμος περί ευθύνης υπουργών».
Πάντως όλο και περισσότεροι πιστεύουν ότι λόγω αυτού του κλίματος η κυβέρνηση δεν μπορεί να εξαντλήσει την τετραετία. Τριπλές εκλογές τον Μάιο λοιπόν;
«Νομίζω ότι περισσότερο είναι επιθυμία παρά πρόβλεψη. Ομως η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία και θα ολοκληρώσει ένα σύνολο αλλαγών που έχει δρομολογήσει. Στο τέλος της τετραετίας το τοπίο στη χώρα θα είναι διαφορετικό. Η αξιωματική αντιπολίτευση αυτό ακριβώς φοβάται και αυτός είναι ο λόγος που ζητάει πρόωρες εκλογές. Οι κυβερνήσεις πρέπει να εξαντλούν τη θητεία τους και γι’ αυτό θα πρέπει να αλλάξει και το σχετικό σημείο στο Σύνταγμα της χώρας, ώστε η προεδρική εκλογή να μην αποτελεί τρόπο για προσφυγή στις κάλπες».
Υπάρχει ο παράγων Καμμένος και η απειλή αποχώρησης από την κυβέρνηση. Μπορεί η κυβέρνηση να σταθεί πολιτικά έστω και με ενδεχόμενες «δανεικές» ψήφους εμπιστοσύνης;
«Το πώς διαπιστώνεται η ύπαρξη πλειοψηφίας στην Βουλή το προβλέπει με σαφήνεια το Σύνταγμα. Από εκεί και πέρα, επίσης, το Σύνταγμα κατοχυρώνει την ελεύθερη και κατά συνείδηση ψήφο των βουλευτών. Και δεν νομίζω ότι υπάρχει κανείς που να τα αμφισβητεί όλα αυτά ή να ζητάει αλλαγές ως προς αυτά».
Σε συνθήκες απουσίας πολιτικής σταθερότητας πώς είναι δυνατόν να υπάρξει σοβαρό επενδυτικό ενδιαφέρον;
«Το ότι το 2019 είναι χρονιά εκλογών είναι γνωστό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει πολιτική σταθερότητα. Προφανώς σε όλες τις δημοκρατικές χώρες γίνονται εκλογές και προφανώς οι επενδυτές λαμβάνουν υπ’ όψιν τους το προεκλογικό κλίμα και κάνουν και τις προβλέψεις τους για το ενδεχόμενο εκλογικό αποτέλεσμα. Μιλώντας όμως για την Ελλάδα, δεν νομίζω ότι η προοπτική των εκλογών το φθινόπωρο του 2019 θα αποτρέψει κάποιον επενδυτή να τοποθετηθεί στην Ελλάδα».
Δεν βοηθά και ο διεθνής περίγυρος – εξελίξεις στην Ιταλία, οι τουρκικές απειλές για ΑΟΖ και Αιγαίο, κ.λπ. Σας προβληματίζει η κατάσταση αυτή για την πορεία της οικονομίας και την έξοδο στις αγορές;
«Προφανώς ο διεθνής περίγυρος γίνεται ολοένα και πιο δύσκολος. Ομως τρόπος να μπούμε σε γυάλινη σφαίρα δεν υπάρχει. Οφείλουμε να κάνουμε σωστές επιλογές ώστε να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους και να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες και τα παράθυρα ευκαιρίας που πάντα υπάρχουν. Ομως μιλώντας για διεθνή περίγυρο μιλάμε για συσχετισμούς δύναμης. Αρα για την ανάγκη συμμαχιών και ισχυροποίησης της θέσης μας. Εδώ λοιπόν έχουμε δύο μεγάλες επιλογές. Μία επιλογή είναι η Ελλάδα που επιδιώκει συμμαχίες και είναι μέσα στις διαδικασίες διαμόρφωσης λύσεων και συμμαχιών. Και η άλλη, η κλειστοφοβική λογική του απομονωτισμού και της αναπόλησης των αρχαίων μεγαλείων. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εισηγείται την πρώτη, που εκφράζεται σήμερα στη συμφωνία των Πρεσπών και στη νηφάλια και ρεαλιστική προσέγγιση των ελληνοτουρκικών σχέσεων και της προοπτικής επίλυσης του Κυπριακού».
Η αναθεώρηση, οι αντιδράσεις και οι συναινέσεις
Θεωρείτε ότι υπάρχει ακόμη πεδίο συνεργασιών στον προοδευτικό χώρο;
«Ημουν πάντα οπαδός της ιδέας ότι η ιστορικά διαμορφωμένη προοδευτική πλειοψηφία στην Ελλάδα θα πρέπει να εκφράζεται όχι από ένα κόμμα αλλά από μια συμμαχία κομμάτων που να εκφράζει τις ιστορικές καταβολές και την πολυχρωμία. Αυτό πιστεύω και σήμερα. Και σήμερα έχουμε έναν λόγο παραπάνω. Πρέπει σε αυτές τις ιστορικές παραδόσεις να δώσουμε σύγχρονη προοπτική. Διότι σε κάθε εποχή θα υπάρχει πρόοδος και συντήρηση, με ανανεωμένο βέβαια κάθε φορά περιεχόμενο, αλλά ως στάση απέναντι στα πράγματα αυτή η διαίρεση θα υπάρχει πάντα και θα διατρέχει τις κοινωνίες».
Ο Κ. Μητσοτάκης κατηγόρησε το κόμμα σας ότι επιδιώκει τη «συριζοποίηση» του Συντάγματος και το ΚΙΝΑΛ ότι το χρησιμοποιείτε ως «προεκλογικό εργαλείο». Πώς το σχολιάζετε;
«Και οι δύο αιτιάσεις είναι ακατανόητες και τολμώ να πω μη πολιτικές. Στο Σύνταγμα κάθε δημοκρατικής χώρας συμπυκνώνονται ιδεολογικοί, πολιτικοί, κοινωνικοί συσχετισμοί. Το Σύνταγμά μας εξασφαλίζει ότι η τροποποίησή του δεν μπορεί να είναι προϊόν πρόσκαιρων και ευκαιριακών συσχετισμών. Γι’ αυτό και επιβάλλει διαδικασίες που εν τέλει εξασφαλίζουν ευρύτατη συναίνεση. Ομως αυτός που έχει την πρωτοβουλία να εκκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης προφανώς και φιλοδοξεί να διαμορφώσει την απαιτούμενη ευρεία συναίνεση προς την κατεύθυνση που θεωρεί συμφέρουσα για τη Δημοκρατία και τη χώρα. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ καταθέτει μια μετρημένη πρόταση, που εστιάζει κυρίως στα ώριμα ζητήματα, προφανώς όμως θέλει να δώσει και τον δικό της τόνο και θεωρεί ότι προς αυτή την κατεύθυνση στην ελληνική κοινωνία μπορεί να διαμορφωθεί η απαιτούμενη ευρεία συναίνεση. Προφανώς όλα αυτά θα αποτελέσουν στοιχείο της προεκλογικής αντιπαράθεσης. Γιατί αυτά ακριβώς αφορούν το μέλλον της χώρας. Η κυρία Γεννηματά τι ακριβώς θα ήθελε να συζητείται εν όψει εκλογών;».