Παρεμβάσεις για ακρίβεια και καθημερινότητα
Με ένα αίσθημα ανακούφισης, λόγω των ευρημάτων του πρώτου κύματος δημοσκοπήσεων μετά τις εκλογές και το πολλαπλώς δύσκολο καλοκαίρι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στρέφεται πλέον στην υλοποίηση του κυβερνητικού έργου και στην αναζήτηση διορθωτικών παρεμβάσεων ως προς την αποτελεσματικότητα των υπουργών. Δεν αγνοεί ωστόσο ότι στις έρευνες ένα σημαντικό πλειοψηφικό τμήμα των πολιτών εκτιμά ότι η κυβέρνηση κινείται «σε λάθος κατεύθυνση».
Διακηρυγμένη πρόθεση του Μεγάρου Μαξίμου είναι να δοθεί έμφαση στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών και υπό αυτό το πρίσμα ο Πρωθυπουργός θέλησε να στείλει το μήνυμα στα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου την προηγούμενη εβδομάδα, τονίζοντας ότι η ανάλωση χρόνου στη διαχείριση κρίσεων δεν μπορεί να ακυρώνει την υλοποίηση των κρίσιμων αλλαγών και μεταρρυθμίσεων, βάσει των οποίων εξελέγη η κυβέρνηση.
Παρά τις πρωθυπουργικές επισημάνσεις και τον προγραμματισμό των νομοθετικών πρωτοβουλιών, ωστόσο, δύο ζητήματα καθοριστικής σημασίας είναι αισθητό ότι προξενούν προβληματισμό σε πολλά επίπεδα: Είναι το κύμα των εκρηκτικών και συνεχών ανατιμήσεων στα καύσιμα και τα αγαθά πρώτης ανάγκης και η νέα έξαρση στο Μεταναστευτικό, το οποίο μετά την κρίση του Μαρτίου 2020 δεν αποτελούσε (εκ των συνθηκών) προτεραιότητα για την κυβέρνηση.
Ο πονοκέφαλος της ακρίβειας
Και στα δύο πεδία η εξεύρεση λύσεων δεν είναι εύκολη και εκτιμάται ότι σε αυτά ενδέχεται να δοκιμαστεί σοβαρά η κυβέρνηση κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου.
Σε ό,τι αφορά τις ανατιμήσεις, έχουν δρομολογηθεί κάποιες συνδυαστικές παρεμβάσεις, αφενός με τις αυξήσεις μισθών και συντάξεων και, αφετέρου, με την ανακοίνωση κάποιων ελέγχων στην αγορά.
Παραμένει όμως ένα από τα κρίσιμα ζητούμενα των επόμενων μηνών και συνιστά μία δύσκολη άσκηση για τον αρμόδιο υπουργό Κώστα Σκρέκα, αν και κατά πόσον μέτρα όπως οι εμφανείς ενδείξεις σε προϊόντα με μειωμένες τιμές σε διάστημα εξαμήνου, ή οι αναρτήσεις στην πλατφόρμα e-καταναλωτής για τις τιμές των οπωροκηπευτικών, θα αποδειχθούν επαρκή και αποτελεσματικά.
Ο προβληματισμός για το Μεταναστευτικό
Στο πεδίο του Μεταναστευτικού, όπου ήδη παρατηρούνται αυξημένες ροές και επιχειρείται μία συνεννόηση στο πλαίσιο του διμερούς διαλόγου με την Τουρκία, οι ανησυχίες της κυβέρνησης δεν κρύβονται. Είτε σε επίπεδο υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, είτε σε επίπεδο Μεγάρου Μαξίμου, καταβάλλεται μία προσπάθεια για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου συμφωνίας με την Τουρκία, με τη φιλοδοξία ότι στη συνέχεια θα εξασφαλιστεί και η ευρωπαϊκή «σφραγίδα».
Στόχος της κυβέρνησης, όπως επισημαίνει και ο αρμόδιος υπουργός Δημήτρης Καιρίδης, είναι η Ελλάδα να βρεθεί στην αιχμή της συζήτησης για την αναθεώρηση του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Ασυλο και να μη μονοπωλήσει το θέμα η Ιταλία, όπου η Τζόρτζια Μελόνι έχει αναλάβει πρωτοβουλία και ασκεί πιέσεις προς την Ενωση. Κεντρική θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι η φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων θα πρέπει να αποτελεί τον πυρήνα της νέας προσέγγισης του Μεταναστευτικού και ότι θα πρέπει επίσης να επανεξεταστεί το πλαίσιο συνεργασίας με τις τρίτες χώρες, ώστε να διευκολυνθούν οι επιστροφές και να αντιμετωπιστούν τα δίκτυα των διακινητών.
Παρά ταύτα, ήδη παρουσιάζονται σημαντικά προβλήματα σε επίπεδο ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας, αλλά και ασυμφωνίας μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, καθώς για μία ακόμη φορά ο Βοράς (Γερμανία, Ολλανδία, κ.λπ.) βρίσκεται σε εντελώς διαφορετικό μήκος κύματος από τον Νότο. Χαρακτηριστική ήταν και η απόφαση της σουηδικής κυβέρνησης να αναθέσει στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας ρόλο ως προς την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας, η οποία παρουσιάζει έξαρση, ειδικώς μεταξύ συμμοριών μεταναστών.
Το ζήτημα τέθηκε από τον Πρωθυπουργό στη Σύνοδο Κορυφής των Χωρών του Νότου την Παρασκευή στη Βαλέτα και αναμένεται να συζητηθεί και πάλι στην άτυπη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την ερχόμενη Παρασκευή στη Γρανάδα.
Η κινητοποίηση του μηχανισμού και ο στόχος της κυριαρχίας
Παρά τις προθέσεις επίσπευσης των μεταρρυθμίσεων, εν μέσω μιας συνεχούς και πολυδιάστατης κρίσης λόγω των καταστροφών στη Θεσσαλία και όσο εξελίσσεται μία άλλου είδους κρίση στο εσωτερικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, προτεραιότητα της κυβέρνησης για το αμέσως προσεχές διάστημα είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές της επόμενης και μεθεπόμενης Κυριακής.
Εν όψει αυτών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στράφηκε για πρώτη φορά μετά τις εκλογές στο εσωτερικό του κόμματος, μέσω της συνεδρίασης της ΚΟ την προηγούμενη Πέμπτη. Πρόθεσή του ήταν προφανώς η κινητοποίηση του μηχανισμού, καθώς για τον ίδιο οι περιφερειακές εκλογές – κυρίως – και σε κάποιον βαθμό οι δημοτικές είναι ένα στοίχημα επιβεβαίωσης της πολιτικής κυριαρχίας η οποία αποτυπώθηκε στο αποτέλεσμα των εκλογών και επιβεβαιώνεται στις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Σε αυτό το πεδίο θα αφιερώσει σχεδόν το σύνολο των δραστηριοτήτων του ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, οπότε και αναμένεται να περιοδεύσει σε τρεις από τις κρίσιμες για τη ΝΔ περιφέρειες.
Στήριξη υποψηφίων
Αρχικώς τη Δευτέρα θα εμφανιστεί στο πλευρό του υποψήφιου περιφερειάρχη Αττικής Νίκου Χαρδαλιά, στη συνέχεια την Τρίτη θα συμμετάσχει σε εκδήλωση για τη στήριξη του υποψηφίου στην Πελοπόννησο Δημήτρη Πτωχού και την Τετάρτη θα ακολουθήσει η επίσκεψη στη Δυτική Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη, με στόχο τη στήριξη του υποψήφιου περιφερειάρχη Γιώργου Κασαπίδη και του υποψήφιου δημάρχου Κωνσταντίνου Ζέρβα αντίστοιχα.
Η επιλογή των περιοχών στις οποίες θα βρεθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι τυχαία, καθώς σε αυτές παρουσιάζεται είτε διάσπαση του τοπικού κομματικού μηχανισμού (Δυτική Μακεδονία), είτε περιορισμένη κινητοποίηση (Δήμος Θεσσαλονίκης), είτε απειλή για την προσωπική επιλογή του υποψηφίου από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό (Πελοπόννησος).
Η έμφαση πάντως η οποία θα δοθεί στις περιφερειακές εκλογές τις προσεχείς δύο εβδομάδες συνδυάζεται και με την εξ αποστάσεως παρατήρηση των όσων εκτυλίσσονται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ μετά την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην ηγεσία.
Παρακολουθούν τον ΣΥΡΙΖΑ
Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός έδωσε ένα δείγμα των διαθέσεών του ως προς αυτά την προηγούμενη εβδομάδα, λέγοντας ότι δεν θα σκοπεύει να ασχοληθεί ιδιαιτέρως με το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και από το Μέγαρο Μαξίμου διαμηνύεται ότι δεν υπάρχει καμία πρόθεση να εμπλακούν σε αντιπαραθέσεις με τη νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ ή σχολιασμούς των εσωτερικών υποθέσεων του κόμματος.
Στέκονται πάντως στα ευρήματα των πρώτων δημοσκοπήσεων, στις οποίες ο νέος αρχηγός είναι ουσιαστικά μη μετρήσιμος στην καταλληλότητα για την πρωθυπουργία (κατά τα αναμενόμενα) και εμφανίζει ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας σε σύγκριση με τα αντίστοιχα του Κυριάκου Μητσοτάκη, του Αλέξη Τσίπρα και του Νίκου Ανδρουλάκη όταν είχαν αναδειχθεί στις ηγεσίες των κομμάτων τους. Σύμφωνα με τις πρόσφατες μετρήσεις, η δημοτικότητα του Στέφανου Κασσελάκη κινείται στο πεδίο του 30%. Η αντίστοιχη του Κυριάκου Μητσοτάκη μόλις είχε εκλεγεί το 2016 ήταν 58%, του Αλέξη Τσίπρα το 2008 ήταν 65% και του Νίκου Ανδρουλάκη το 2021 55%.
Από το περιβάλλον του Πρωθυπουργού διαμηνύεται πάντως ότι δεν υποτιμούν τα όσα συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ και τα αντιμετωπίζουν ως μια νέα παράμετρο του πολιτικού παιχνιδιού.
Υπό αυτή την έννοια, τονίζεται ότι η στάση του Μεγάρου Μαξίμου θα είναι θεσμική και παραπέμπουν ως προς αυτά στο συγχαρητήριο τηλεφώνημα του Κυριάκου Μητσοτάκη προς τον νέο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ και στην πρόσκληση για μία μεταξύ τους συνάντηση. Συνεργάτες του Πρωθυπουργού εκτιμούν με βεβαιότητα ότι η συνάντηση αυτή θα πραγματοποιηθεί, ότι η ημερομηνία θα οριστεί σχετικά σύντομα και ότι δεν θα παραμείνει σε αόριστη εκκρεμότητα, όπως συνέβη στην περίπτωση του Νίκου Ανδρουλάκη.