Η συζήτηση με την ιταλική κυβέρνηση και τη Hellenic Train για μια συμφωνία επενδύσεων σε νέα βάση αλλά και με τις Βρυξέλλες προκειμένου να βρεθεί χρηματοδότηση για την ανάπτυξη του ελληνικού σιδηροδρόμου είναι η προτεραιότητα στις μεταφορές που εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Θα πρέπει ωστόσο να γίνει προτεραιότητα και της επόμενης κυβέρνησης, καθώς σε τόσο κοντινό στις εκλογές χρόνο ελάχιστα μπορούν να γίνουν τώρα.
Η έκθεση της Αρχής Διαφάνειας
Την Τετάρτη, τα τρένα ξεκίνησαν πάλι, με περιορισμένα δρομολόγια και πρόσθετα μέτρα ασφάλειας. Ωστόσο ο σιδηρόδρομος, όπως είδε καθαρά όλη η χώρα μετά την τραγωδία στα Τέμπη, είναι κάτι πιο περίπλοκο από βαγόνια που κινούνται σε δύο ράγες και, αντί να προσεχθεί, αφέθηκε να γίνει η μικρογραφία όλων των παθογενειών του ελληνικού κράτους. Δεν είναι μόνο το ρουσφέτι ή μια ενσωματωμένη αδιαφορία που έφεραν τον μοιραίο σταθμάρχη σε θέση ευθύνης χωρίς να έχει τα προσόντα.
Η έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας για τη σύμβαση 717, η οποία εισήλθε με εμπιστευτικό πρωτόκολλο στο υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων στις 4 Οκτωβρίου 2021, και διαπίστωνε ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες συγκεκριμένων υπαλλήλων, ενταφιάστηκε έπειτα από ένα σύντομο τελετουργικό αθώωσης των υπολόγων. Συνολικά 14 υπάλληλοι παραπέμφθηκαν στο πειθαρχικό, από τους οποίους οι 11 αθωώθηκαν στον πρώτο βαθμό και οι 3 στον δεύτερο βαθμό. Ποινική δίωξη καμία, η υπόθεση τέθηκε από την Οικονομική Εισαγγελία στο αρχείο, από το οποίο τώρα ανασύρεται.
Ο υπουργός που λέει ότι δεν γνώριζε
Στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ο βουλευτής του ΠαΣοΚ Χάρης Καστανίδης ρώτησε τον Κώστα Αχ. Καραμανλή αν γνώριζε τι απέγινε η έκθεση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Ο τέως υπουργός Μεταφορών απάντησε ότι δεν γνώριζε και στη συνέχεια επανήλθε λέγοντας πως έλαβε ενημέρωση ότι όλοι οι υπάλληλοι αθωώθηκαν στον δεύτερο βαθμό. Ο κ. Καστανίδης μετά τη συνεδρίαση εξέδωσε μια ανακοίνωση στην οποία επισημαίνει ότι ο υπουργός, αντί να ενεργήσει άμεσα όταν έλαβε την έκθεση, άφησε να περάσουν έξι μήνες «και σήμερα όταν ερωτάται τι απέγιναν οι ποινικές και πειθαρχικές ευθύνες απαντά: «Δεν γνώριζα το θέμα και ζήτησα να ενημερωθώ τόσο από την εισαγγελία όσο και από τις αρμόδιες υπηρεσίες». Αντιλαμβάνεστε περί τίνος πρόκειται;».
Ισως τελικά να μην ευθύνεται μόνο η έλλειψη τηλεδιοίκησης για το δυστύχημα. Αν όλος ο διοικητικός μηχανισμός είχε κάνει σωστά τη δουλειά του, πιθανόν να μη θρηνούσαμε 57 νεκρούς σε μια αδιανόητη μετωπική σύγκρουση τρένων. Πώς θα κάνει ο κ. Μητσοτάκης τη σύγκρουση με το βαθύ κράτος όταν τα κόμματα, ειδικά τα κόμματα εξουσίας όπως η Νέα Δημοκρατία, είναι πλεγμένα στο ίδιο ύφασμα με αυτό που συγκυριακά αποκηρύσσουν;
Η τηλεδιοίκηση και οι αλληλοκατηγορίες
Η ίδια η συζήτηση στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας δεν αφήνει πολλά περιθώρια ελπίδας ότι τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν. Η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ πήγαν στη συνεδρίαση με σκοπό όχι να αναλάβουν τις ευθύνες τους αλλά να ρίξουν το ένα κόμμα τις ευθύνες στο άλλο. Οι εκπρόσωποί τους υπηρέτησαν αυτή τη λογική σαν να μην τους βάρυναν οι νεκροί, παρότι επικαλούνταν το εθνικό πένθος για να προσδώσουν, διά της δηλωμένης ευαισθησίας, κύρος στα επιχειρήματά τους. Καθόλου δεν τους πέρασε από το μυαλό ότι κανένας πολίτης δεν ενδιαφερόταν για το αν ο σταθμός της Λάρισας είχε ολοκληρωμένη ή τοπική τηλεδιοίκηση ή αν η ΝΔ παρέλαβε τη σύμβαση 717 με ποσοστό υλοποίησης στο 18% και την έφτασε το 70% ή αν ο ΣΥΡΙΖΑ την παρέλαβε 0% και την έφτασε στο 72%.
Είτε στο 70% είτε στο 72% το σύστημα δεν λειτούργησε, και αυτό είναι που ενδιαφέρει. Να μπορούμε να ταξιδέψουμε με ασφάλεια. Αν δεν μπορούμε, δεν φταίνε οι διαχρονικές ευθύνες. Φταίει ο ΣΥΡΙΖΑ που δεν μερίμνησε να κινήσει εγκαίρως τη διαδικασία πρόσληψης προσωπικού για την αντικατάσταση όσων συνταξιοδοτούνταν, η οποία σύμφωνα με όσους γνωρίζουν διαρκεί περίπου δύο χρόνια αν συνυπολογιστεί και ο χρόνος εκπαίδευσης των νεοπροσλαμβανομένων. Φταίει και η ΝΔ που δεν μπόρεσε να έχει ασφαλή διαδικασία επιλογής και εκπαίδευσης των σταθμαρχών που προσέλαβε, έστω και με μπλοκάκι.
Καβγάδες μέσα σε αίθουσες – «γιαπιά»
Ευθύνονται και τα δύο κόμματα γιατί το σύστημα ασφάλειας των σιδηροδρομικών μεταφορών δεν ολοκληρώθηκε το 2016, σύμφωνα με τη σύμβαση που υπέγραψε η ανάδοχος κοινοπραξία, η οποία είχε αναλάβει την ευθύνη να το παραδώσει στην ώρα του ανεξαρτήτως προβλημάτων που θα ανέκυπταν από ανεπαρκή ή λανθασμένα στοιχεία ή από μεταβολές των συνθηκών. Επτά χρόνια μετά, αφού η κοινοπραξία καταπάτησε απαρέγκλιτες προθεσμίες, αποζημιώθηκε για τις καθυστερήσεις της (επί ΣΥΡΙΖΑ) και χρειάστηκε να υπογραφεί νέα συμπληρωματική σύμβαση 13 εκατ. ευρώ (επί ΝΔ) μήπως και ολοκληρωθεί το έργο, ως τον Σεπτέμβριο σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα, τα δύο κόμματα ακόμα καβγαδίζουν μέσα σε αίθουσες-«γιαπιά» τηλεδιοίκησης και πάνω από κονσόλες παρακολούθησης δρομολογίων. Υπάρχει, επίσης, και η ανεπάρκεια της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων, η οποία, αντί να προλάβει καταστάσεις, έσπευσε εκ των υστέρων να κάνει ελέγχους για να αποποιηθεί τις δικές της ευθύνες.
20.000 δρομολόγια αντί για 1.000
Οι ειδικοί λένε ότι χρειάζονται τρία-πέντε χρόνια για να φτιαχτεί σύγχρονος σιδηρόδρομος στην Ελλάδα και ότι αν είχαν εξελιχθεί ομαλά τα σχέδια για την ανάπτυξη του σιδηροδρόμου θα έπρεπε να εκτελούνται 20.000 δρομολόγια, εμπορικά και επιβατικά, όχι να είναι καθηλωμένα στα 1.000, όπως συμβαίνει τα τελευταία δέκα χρόνια. Αυτή η εξέλιξη θα ήταν μια πραγματική συμβολή στην ανάπτυξη της χώρας.
Στην Αθήνα ευρωπαίοι εμπειρογνώμονες
Την ερχόμενη εβδομάδα θα έρθουν στην Αθήνα εμπειρογνώμονες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Σιδηροδρόμων, προκειμένου να μετάσχουν σε κοινές επιτροπές με έλληνες συναδέλφους τους. Οι επιτροπές αυτές θα εξετάσουν τα αίτια του δυστυχήματος στα Τέμπη, αλλά θα προτείνουν λύσεις και για τις συμβάσεις που καθυστερούν να υλοποιηθούν και για την ανάπτυξη του σιδηροδρόμου.
