Το τέρας της διπλανής πόρτας

Ενα κορίτσι 21 ετών με νοητική υστέρηση κάθεται σε μια καρέκλα. Ενας 42χρονος της ξυρίζει τα μαλλιά. Το κορίτσι σηκώνεται, εκείνος την τραβάει. «Θέλουν να δουν κοπέλα μου, πού πας;». «Δεν θέλω» του λέει. «Δεν γίνεται να μη θες». Της τραβάει την κουκούλα της μπλούζας να φαίνεται το πρόσωπό της στην κάμερα και βάζει μια άλλη κοπέλα να της ξυρίσει τα φρύδια. Στο επόμενο πλάνο το θύμα γίνεται θύτης. Κρατά μια δερμάτινη ζώνη και χτυπά άλλον 25χρονο με νοητική υστέρηση, τον οποίο ο 42χρονος κρατά ακινητοποιημένο. Μετά του τοποθετούν το κεφάλι σε λεκάνη τουαλέτας, τραβούν το καζανάκι και γελούν.

Ιστορίες φρίκης

Εικόνες φρίκης που δεν μεταβολίζονται. Νιώθεις εκείνο το ενοχλητικό συναίσθημα ετεροντροπής, σχεδόν τύψεις που αντέχεις να παρακολουθήσεις ως το τέλος. Είναι οι σκηνές από τις διαδικτυακές εκπομπές που έκανε ένας 42χρονος στο κανάλι του στο YouTube, όπου με συνδρομές βασάνιζε άτομα με νοητική υστέρηση. Και η ταρίφα προσβολής της ανθρώπινης αξιοπρέπειας από 20 εως 150 ευρώ. Οσο περισσότερα έδινες τόσο μεγαλύτερο το βασανιστήριο που μπορούσες να ζητήσεις. Σαν σκηνές από ψυχολογικό θρίλερ με διεστραμμένο σενάριο, που μετά θες κάποιες ώρες να συνέλθεις, εκτυλίσσονταν σε πραγματικό χρόνο σε ένα διαμέρισμα στο Κερατσίνι, μπροστά στα μάτια χιλιάδων συνδρομητών που πλειοδοτούσαν σε μια δημοπρασία διαστροφής. Το τέρας που ζει πλάι μας, φρικτές ιστορίες που εκτυλίσσονται πίσω από τους τέσσερις τοίχους της διπλανής πόρτας. Ανθρωποι «υπεράνω πάσης υποψίας», που «δεν είχαν δώσει ποτέ δικαιώματα», γίνονται πρωταγωνιστές της φρίκης.

Ο γείτονας που ξέραμε…

Οταν ξέσπασε η υπόθεση μαστροπείας της 12χρονης στον Κολωνό, γράφτηκαν θεωρίες για «διάσημους πλούσιους πελάτες». Η μακροσκελής λίστα όμως επιβεβαίωσε αυτό που ξέραμε ήδη. Οι πρωταγωνιστές φρικτών εγκλημάτων είναι οι άνθρωποι που περπατούν δίπλα μας στον δρόμο. Η 12χρονη υποχρεωνόταν σε ερωτική επαφή με μπαμπάδες μωρών παιδιών, ηλικιωμένους, άτομα που ζούσαν στη διπλανή πολυκατοικία. Οι θεωρητικές συζητήσεις για διάβρωση του κοινωνικού ιστού παίρνουν σάρκα και οστά, όχι από τον μακρινό υπόκοσμο της νύχτας, αλλά από τον γείτονα του πάνω ορόφου. Μικρότερα ή μεγαλύτερα εγκλήματα από έναν youtuber, από μια μάνα με μια αδελφή που βασανίζουν και τελικά σκοτώνουν τη μικρότερη κόρη της οικογένειας, από έναν… ύπαρχο.

«Εν ψυχρώ»

Ο 36χρονος Αντώνης έτρεχε να προλάβει ένα πλοίο στο λιμάνι του Πειραιά. Δύο νταήδες τον σπρώχνουν βίαια. Εκείνος προσπαθεί να εξηγήσει. «Ο Αντώνης είχε κάποιο πρόβλημα στην ομιλία» θα πει κάποιες μέρες μετά ο αδερφός του. Ο δολοφόνος του αδιάφορος. Τον πετά στη θάλασσα. Σαν σκουπίδι. Και το πλοίο αναχωρεί. Ο Αντώνης πνίγεται αβοήθητος στους στροβιλισμούς από τις προπέλες. Μια δολοφονία απότοκο της κυριαρχίας της ασυδοσίας και μιας εντυπωμένης αίσθησης πλήρους ατιμωρησίας. Αλλά και μιας εμμονικής προσπάθειας απόδοσης χαρακτηριστικών μαγκιάς στην αγένεια, στην προσβολή, στο νταηλίκι. Το νταηλίκι με το οποίο ο ύπαρχος με τα μέλη του πληρώματος κατέστησαν σαφές ότι εκείνοι έχουν μια εξουσία που τους επιτρέπει να σπρώχνουν, να βρίζουν, να βιαιοπραγούν, να δολοφονούν. Γιατί μπορούν. Σκέφτεσαι τα περιστατικά και σε τρομάζει ότι δεν βλέπεις κάποιο πάθος, κάποια καταπίεση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε τόσο φρικτές συμπεριφορές.

Εκλείπουν οι κοινωνικές αιτίες όπως η περιθωριοποίηση, η εξαθλίωση ή ο εγκλωβισμός σε μια συνθήκη ζωής όπου δεν υπάρχει ελπίδα. Αναζητείς ένα άλλοθι – οποιοδήποτε άλλοθι – στη φρίκη. Και αυτό που βρίσκεις είναι ένα «εν ψυχρώ» – το «εν ψυχρώ» που περιέγραψε στο βιβλίο του ο Τρούμαν Καπότε, όταν ταξίδεψε στον τόπο ενός φρικτού εγκλήματος και έψαξε επί μήνες για να καταλάβει τι οδήγησε δυο ανθρώπους να μπουν σε εκείνο το σπίτι στο Κάνσας και να ξεκληρίσουν την οικογένεια Κλάτερ. Τελικά, τίποτα. «Εν ψυχρώ».

Η κοινοτοπία του κακού

Σε τρομάζει ότι για να μπορέσεις να αποκωδικοποιήσεις τις συμπεριφορές πρέπει να ανατρέξεις στην «Κοινοτοπία του κακού» της Χάνα Αρεντ που παρακολούθησε τη δίκη του Αντολφ Αϊχμαν μόνο για να καταλάβει τι τέρατα μπορούν τελικά να κάνουν τόσο φρικτά εγκλήματα. Και τι είδε; Εναν άνθρωπο της διπλανής πόρτας που θα μπορούσε να συναντά στη γειτονιά και να ανταλλάσσει δυο κουβέντες για τον καιρό. Εχουμε ανάγκη μια βολική ψευδαίσθηση, να πιστεύουμε ότι αυτά συμβαίνουν μόνο μακριά μας, ότι η δική μας είναι μια κοινωνία με συνεκτικούς κρίκους και ισχυρούς δεσμούς, ότι έχουμε πάντα φίλους και συγγενείς για να μας προστατεύσουν από τον ιό της αποξένωσης. Μια χίμαιρα. Τα χειρότερα, τα πιο απάνθρωπα εγκλήματα συμβαίνουν δίπλα μας και απλώνονται σαν λεκές· 25.000 εγγεγραμμένους είχε το κανάλι του βασανιστή-youtuber. Ενα έγκλημα εν ψυχρώ με θεατή ένα αποκτηνωμένο κοινό που αλαλάζει και πληρώνει για να δει το προσωπικό του «εν ψυχρώ». Τη δική του κοινοτοπία του κακού.