Ενα επικοινωνιακό δώρο άνευ προηγουμένου, αλλά με αμφίβολα πολιτικά αποτελέσματα, προσέφερε η Ανγκελα Μέρκελ στον Αλέξη Τσίπρα με την 24ωρη επίσκεψή της στην Αθήνα. Η κυρία Μέρκελ ήρθε εμφανώς ευδιάθετη στην Ελλάδα και αποχώρησε σχεδόν ενθουσιασμένη.
Ο «πιο καλός ο μαθητής»
Για εκείνην η επίσκεψη αυτή ήταν το επισφράγισμα της δικής της πολιτικής περιπέτειας με το «ελληνικό πρόβλημα» έπειτα από σχεδόν 10 χρόνια. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι ο τέταρτος «μνημονιακός» πρωθυπουργός που συνάντησε στη θητεία της, ο δεύτερος μετά τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος προσήλθε στη δική της γραμμή και, όπως αποδεικνύεται, ο «πιο καλός ο μαθητής». Εξ ου και τα γενναιόδωρα επαινετικά σχόλια κατά την παραμονή της στην Αθήνα την προηγούμενη εβδομάδα.
Σύμφωνα με γερμανούς παρατηρητές, ωστόσο, η παρουσία της στην Αθήνα είχε περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα. Εξ ου και η φειδωλή κάλυψη από τον γερμανικό Τύπο, καθώς και το γεγονός ότι μαζί της δεν ταξίδεψε μεγάλη ομάδα ανταποκριτών.
Κατά τις ίδιες πηγές, μοναδικό πραγματικό της μέλημα, όπως φάνηκε και στις δημόσιες τοποθετήσεις, ήταν η λήξη της εκκρεμότητας στο θέμα των Σκοπίων. Ηλθε καλά διαβασμένη για τα όσα συμβαίνουν στην ελληνική πολιτική σκηνή. Κατά τα όσα έγιναν σαφή στη διάρκεια της επίσκεψής της, το μεγαλύτερο μέρος του ενδιαφέροντός της αφορούσε τη διαφύλαξη της σταθερότητας της κυβέρνησης για όσο διάστημα απαιτείται μέχρις ότου ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών και από την ελληνική Βουλή.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα ανταλλάγματα της καγκελαρίου αυτή τη φορά ήταν σαφώς πολιτικά. Η στήριξη προς τον κ. Τσίπρα ήταν απροκάλυπτη και η αναφορά της στη στάση της αντιπολίτευσης πρωτοφανής.
Προκάλεσε δε πολλά αρνητικά σχόλια ο τρόπος με τον οποίο επαίνεσε τον Αλέξη Τσίπρα και ταυτόχρονα επιχείρησε να κάνει υποδείξεις δημοσίως στον Κυριάκο Μητσοτάκη για το Σκοπιανό.
Μιλώντας από το Μέγαρο Μαξίμου, η κυρία Μέρκελ είπε, σε μία ασυνήθιστη για εκείνην διατύπωση, αφενός:
l «Θέλω να αναφέρω το θέμα της σταθερότητας της περιοχής. Ως προς αυτό είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων στον Αλέξη Τσίπρα που ανέλαβε την πρωτοβουλία σε ένα πολύ δύσκολο πρόβλημα, το ονοματολογικό της γειτονικής χώρας, και αναζήτησε με πολύ θάρρος μια λύση μαζί με τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ» και αφετέρου:
l «Υπάρχει ένας καλός κανόνας: ακόμα και σε περιόδους αντιπολίτευσης και κυβέρνησης – και η αντιπολίτευση πρέπει να ασκεί κριτική στην κυβέρνηση, αυτό συμβαίνει σε όλον τον κόσμο στις Δημοκρατίες – σε θέματα μεγάλης εθνικής σημασίας θα πρέπει να καταβάλλεται προσπάθεια να βρεθεί μια κοινή θέση. Υπέρ αυτού τάσσομαι, αλλά δεν έχω ψευδαισθήσεις σε ό,τι αφορά τις θέσεις, οι οποίες σαφώς δεν θα αλλάξουν από την επίσκεψη μιας γερμανίδας καγκελαρίου».
Σε αντίθεση με προηγούμενες συναντήσεις και ταξίδια είτε ελλήνων πρωθυπουργών στο Βερολίνο, είτε της καγκελαρίου στην Αθήνα, η επίσκεψη Μέρκελ δεν αναμένεται να έχει άμεση ή μεταγενέστερη επίπτωση. Ηρθε στο τέλος της θητείας της, και έχοντας τελειώσει με την ελληνική εκκρεμότητα, πλην του θέματος της πΓΔΜ.
Μπορεί να μην είναι ακόμη μία καγκελάριος σε αποδρομή, σίγουρα όμως η Ελλάδα έχει φύγει από το επίκεντρο του γερμανικού ενδιαφέροντος. Ούτε κάτι περισσότερο από μια προσωρινή και πάντως φραστική στήριξη είναι σε θέση να παράσχει, ούτε βρίσκει τη «διαφορετική Ελλάδα», κατά τα λεγόμενα του κ. Τσίπρα, σε μια πολιτική περίοδο όπου μπορεί να επηρεάσει άμεσα τις πολιτικές εξελίξεις.
«Κλείνει ένας κύκλος»
Σε ό,τι αφορά τον κ. Τσίπρα, υποδέχθηκε με ιδιαίτερη χαρά την καγκελάριο. Η συγκυρία όμως τον βρίσκει επικεφαλής μιας κυβέρνησης υπό κατάρρευση και σε αναζήτηση κοινοβουλευτικών ερεισμάτων για την παραμονή του στην εξουσία. Η εκκρεμότητα που τον βαρύνει για την ολοκλήρωση της συμφωνίας των Πρεσπών δεν έχει κάποιο πολιτικό αντάλλαγμα, πέρα από τα λόγια και τις χαμογελαστές φωτογραφίες με την καγκελάριο. Φαίνεται δε πως θα είναι και το πολιτικό «αμάρτημα» το οποίο θα του κοστίσει περισσότερο από όλα τα άλλα.
Οπως συμφώνησαν πάντως και οι δύο στις δηλώσεις τους: «Κλείνει ένας κύκλος». Κατά τα φαινόμενα όμως, κλείνει με διαφορετικό τρόπο για τον καθένα τους.
Η συζήτηση στη Γερμανική Σχολή
Με χαλαρή διάθεση, προσφιλής και επικοινωνιακή εμφανίστηκε η καγκελάριος κατά την επίσκεψή της στη Γερμανική Σχολή Αθηνών, το πρωί της Παρασκευής. Εκεί, σε συζήτηση μίας και πλέον ώρας με τους μαθητές στην αίθουσα εκδηλώσεων της Σχολής, με θέμα το μέλλον της Ευρώπης, μίλησε μεταξύ άλλων για:
l
Την προοπτική του ευρωστρατού: «Απαιτείται χρόνος αλλά και ανάπτυξη κοινών οπλικών συστημάτων. Η Αμερική διαθέτει περί τα 50, στην Ευρώπη υπάρχουν σήμερα περίπου 180 διαφορετικά».
l
Τα «κίτρινα γιλέκα»: «Είναι μια μορφή αντίδρασης, αλλά τα χρήματα που διανέμονται στην οικονομία κάπως πρέπει να βγαίνουν».
l
Τα Δυτικά Βαλκάνια: «Σύντομα θα μπουν και άλλα κράτη της περιοχής στην ΕΕ, στόχος μας είναι να περιοριστεί η επιρροή της Τουρκίας και της Ρωσίας».
l
Για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα: «Βλέπω ότι υπάρχει μια κόπωση από τα αλλεπάλληλα προγράμματα. Πρέπει όμως να μη χάσετε την πίστη σας στα μικρά βήματα προόδου».