Πάντα κάτι θα συμβαίνει και συχνά πυκνά η κουβέντα θα έρχεται στα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Οι κλοπές από το Βρετανικό Μουσείο που αποκαλύφθηκαν πρόσφατα ζέσταναν ξανά το θέμα. Εδώ και δεκαετίες τα Γλυπτά του Παρθενώνα έχουν γίνει το πολιτιστικό «Κυπριακό» μας. Ελπίδες και απογοητεύσεις, σκοπιμότητες πολιτικής εκμετάλλευσης, ένα χαρτί που πέφτει στο τραπέζι δίχως λόγο, λεονταρισμοί.
Από την άλλη έχουμε και τους ιδεολογικά ντόπιους μηδενιστές που διατείνονται πως καλύτερα να μείνουν εκεί που είναι τα Μάρμαρα γιατί όπως έχουν γίνει η Ελλάδα και οι Ελληνες δεν μας αξίζουν. Λες και οι αρχαίοι που τα φιλοτέχνησαν ήταν ένα άθροισμα από σπουδαίους ανθρώπους αποκλειστικά, ήταν όλοι υψηλού ήθους και αισθητικής. Ολοι οι λαοί είναι άξιοι για το καλύτερο στις καλές τους εκδοχές και ανάξιοι στις κακές. Οπως όλοι μας στη ζωή μας.
Το καινούργιο στοιχείο είναι οι κρυφές συμφωνίες. Φήμες αλλά και λογικές ανησυχίες για το τι έχει συμφωνήσει – αν έχει συμφωνήσει κάτι – με τους Βρετανούς ο έλληνας πρωθυπουργός. Το θέμα είναι για ποιον λόγο ένα τέτοιο ζήτημα, που δεν το λες και ζήτημα εθνικής ασφάλειας, χρειάζεται κρυφές συμφωνίες και κενό ενημέρωσης. Για ποιον λόγο απαιτείται μυστική διπλωματία. Ο μοναδικός λόγος που μπορώ να σκεφτώ είναι η φιλοδοξία της προσωπικής επιτυχίας, η ματαιοδοξία να περάσεις στην Ιστορία σαν τον άνθρωπο που έλυσε μια χρόνια διαμάχη, που νίκησε εκεί που οι άλλοι δεν τα κατάφεραν.
Δεν είμαι από εκείνους που υποστηρίζουν πως όταν το επίπεδο ζωής και η οικονομική κατάσταση των πολιτών φλερτάρουν με τη φτώχεια είναι πολυτέλεια τέτοιες διεκδικήσεις. Πρώτον, το να παλεύεις για το ένα δεν αναιρεί το να παλεύεις και για το άλλο και, δεύτερον, ακόμη και τα σύμβολα έχουν έναν ιδιαίτερο ρόλο στην Ιστορία, δεν χρειάζεται να τα σνομπάρουμε. Πέρυσι σε ένα σχετικό κείμενο έγραφα πως αν αύριο το πρωί ξυπνήσουμε και λείπει ο Παρθενώνας, θα υπάρξει μια τρύπα στη ζωή ακόμη και όσων δεν τον έχουν επισκεφτεί ποτέ, δεν έχουν σηκώσει ποτέ τα μάτια να τον δουν. Δεν θα αλλάξει η καθημερινότητά μας, αλλά λίγη ψυχή θα έχει χαθεί. Το πρόβλημα ανακύπτει όταν ο καημός για τα Μάρμαρα και την Καρυάτιδα είναι υπολογισμός μασκαρεμένος σε ευαισθησία.
Τα περισσότερα από τα θέματα που χρονίζουν για δεκαετίες είναι πιο κοντά στην οριστική παγίωση της υπάρχουσας κατάστασης παρά αφήνουν σοβαρά περιθώρια διαφορετικής τροπής ή μαγικής λύσης. Αυτό δεν σημαίνει πως τα παρατάς, όμως δεν τα χρησιμοποιείς κάθε λίγο και λιγάκι πουλώντας θαύματα όποτε βολεύει σε κάτι. Ποτέ μια νύχτα δεν έγινε μέρα από πυροτεχνήματα. Είναι απλά σχήμα λόγου.