Το «παράθυρο» Κοστέλο βάζει φωτιά στις κάλπες

Μετά την πρώτη μεταμνημονιακή επίσκεψη των θεσμών στην Αθήνα η πλάστιγγα έγειρε υπέρ των συνταξιούχων. Και ας έγιναν άνω-κάτω Κομισιόν, κυβέρνηση και κόμματα με τις ανυπόστατες διαρροές ότι έκλεισε ήδη συμφωνία να μη μειωθούν οι συντάξεις…

Οπως όλα δείχνουν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ο επικεφαλής της αποστολής – ο «επιθεωρητής Κοστέλο», όπως αποκαλείται πλέον ο Ντέκλαν Κοστέλο στον νέο του ρόλο – άφησαν ανοιχτό το παράθυρο για την ακύρωση της ρύθμισης Κατρούγκαλου που προέβλεπε την περικοπή της προσωπικής διαφοράς για δύο εκατομμύρια συνταξιούχους τον ερχόμενο Ιανουάριο. Κι αυτό υπό έναν όρο: να βγαίνουν οι αριθμοί.

Μάλιστα, όπως λένε οι πληροφορίες, στις συναντήσεις που έγιναν με τους εκπροσώπους των κοινωνικών φορέων και των κομμάτων στα γραφεία της αντιπροσωπείας στην Αθήνα ήταν διαλλακτικός και άφησε ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.

Την ίδια στάση τήρησε και σε μια «εμπιστευτική» συνάντηση που είχε με τη Φώφη Γεννηματά την Τετάρτη, την οποία γνωστοποίησαν ευρωπαϊκοί κύκλοι αλλά διέψευσε η Χαριλάου

Το ραντεβού με τον Κυριάκο Μητσοτάκη δεν έγινε ποτέ ενώ και το ΚΚΕ γύρισε την πλάτη στην Επιτροπή.

Το ΑΠΕ και η διάψευση της ΝΔ

Η… πολιτική Αθήνα όμως είχε πάρει φωτιά από τις πληροφορίες ότι η Κομισιόν συναινεί στο να μην περικοπούν οι συντάξεις. Το θέμα αυτό μετέδωσε μάλιστα το ΑΠΕ, για να προκαλέσει την οργισμένη διάψευση της Νέας Δημοκρατίας περί δήθεν συμφωνίας την οποία ανακοίνωσαν στους εκπροσώπους της. Βέβαια και η ΝΔ υποστηρίζει με την τροπολογία που ήδη έχει καταθέσει στη Βουλή τη θέση να μην περικοπούν οι συντάξεις.

Τα γεγονότα αυτά ανάγκασαν τον εκπρόσωπο της Κομισιόν Alexander Winterstein να σχολιάσει τα περί συμφωνίας παραπέμποντας στις δηλώσεις Γιούνκερ «pacta sunt servanda», δηλαδή πως ό,τι συμφωνήθηκε πρέπει να εφαρμοστεί.

Η πλήρης αλήθεια είναι ότι ο νομικός αυτός όρος, που έχει τις ρίζες του στο έργο του Πλάτωνα, ολοκληρώνεται από τη φράση «rebus sic stantibus», που σημαίνει «εφόσον εξακολουθούν τα πράγματα να είναι ίδια».

«Pacta sunt servanda rebus sic stantibus» λοιπόν, που σημαίνει ότι «οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται εφόσον εξακολουθούν τα πράγματα να είναι ίδια».

Εδώ λοιπόν βρίσκεται το καυτό ζήτημα των συντάξεων.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του «Βήματος», ο Ντέκλαν Κοστέλο στις συναντήσεις που είχε με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον Γιώργο Χουλιαράκη, οι οποίοι του έθεσαν και επίσημα το ζήτημα να μην περικοπούν οι συντάξεις, τους είπε «φτιάξτε ένα ντοσιέ – μια μελέτη βιωσιμότητας – για τις συντάξεις, με τους αριθμούς να βγαίνουν. Το κυριότερο είναι η μελέτη βιωσιμότητας για το ασφαλιστικό σύστημα να πείσει το Eurogroup αλλά και τις αγορές ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι πάνω από 3,5% του ΑΕΠ ακόμη κι αν δεν εφαρμοστούν οι περικοπές. Το ντοσιέ θα πρέπει να είναι ελκυστικό και να εγγυάται σταθερότητα και όχι αιφνιδιασμούς. Γι’ αυτό ό,τι αποφασιστεί να γίνει με τις συντάξεις θα πρέπει να γίνει με τις δικές μας ευλογίες για να υπάρχει θετικό κλίμα στις αγορές».

Οπως μάλιστα είπε, ο στόχος της Κομισιόν είναι «να μην υπάρχει αναταραχή και η Ελλάδα, η οικονομία της, να κυλά σαν ένα… ήσυχο ποτάμι».

«Είδατε τι έγινε με τα spreads»

Η αναφορά αυτή έγινε με την επισήμανση ότι μετά το διάγγελμα της Ιθάκης και εν αναμονή της παροχολογίας υπήρξε μια αβεβαιότητα για το τι θα πει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, κι αυτό φάνηκε στις αγορές και στην αύξηση των spreads.

Ομως η εικόνα άλλαξε με την ομιλία Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη, ο οποίος όπως αποκαλύπτεται τώρα είχε εξασφαλίσει την έγκριση των Βρυξελλών για τις εξαγγελίες περί:

-Αύξησης του κατώτατου μισθού.

– Κατάργησης του υποκατώτατου μισθού για τους νέους κάτω των 25 ετών.

– Μετρημένων ελαφρύνσεων στον ΕΝΦΙΑ.

Παράλληλα όμως με την ακύρωση της νομοθετημένης απόφασης για την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, η Κομισιόν, που έχει πλέον και την ευθύνη ελέγχου της ελληνικής οικονομίας, υπογράμμισε ότι ασφαλώς ακυρώνονται και τα αντίμετρα που επίσης είχαν ψηφιστεί (π.χ. παιδικοί σταθμοί, μείωση της συμμετοχής στη φαρμακευτική δαπάνη κ.ά.).

Αυτά τα μέτρα, όπως η εξαγγελία του κ. Τσίπρα για επιδότηση των εισφορών για την πρόσληψη νέων εργαζομένων από τις επιχειρήσεις, θα μπορούν να υλοποιηθούν το 2019 και το 2020 μόνο στον βαθμό που τα δημόσια οικονομικά δείχνουν ότι ο προϋπολογισμός θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από το 3,5% του ΑΕΠ.

Σε πολιτικό επίπεδο αυτό που φάνηκε στις επαφές του κ. Κοστέλο ήταν η πρόθεση της Κομισιόν να στηρίξει την κυβέρνηση, χωρίς όμως να εξαγριώσει κι άλλο ΝΔ και ΠαΣοΚ, με τη στάση της στο θέμα των συντάξεων, κάτι που ασφαλώς ακυρώθηκε από τις προθέσεις κυβερνητικών στελεχών να σπεύσουν να αναγγείλουν μέσω ΑΠΕ ότι συμφώνησε να μη μειωθούν οι συντάξεις.

Το γεγονός ανάγκασε ακόμη και κορυφαίες πηγές του υπουργείου Οικονομικών να ξεκαθαρίσουν ότι «δεν υπάρχει ακόμη συμφωνία των θεσμών με τις ελληνικές αρχές για το ζήτημα των συντάξεων. Η αναβολή ή όχι του μέτρου περικοπής των συντάξεων δεν αποφασίζεται εδώ στην Αθήνα σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων».

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ότι η όποια απόφαση για τις συντάξεις θα πρέπει να είναι οριστική, να εφαρμοστεί «εδώ και τώρα», και αν είναι δυνατόν με τη σύμφωνη γνώμη όλων των κομμάτων ώστε να βγουν οι συντάξεις από το πολιτικό παιχνίδι εν όψει των εκλογών του 2019.

Στις επαφές της Αθήνας εκ των προτέρων αποκλείστηκε η συζήτηση της αναβολής του μέτρου για έναν χρόνο (καθώς σε αυτή την περίπτωση και μετά τις εκλογές εφόσον επικρατήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα το έβρισκε μπροστά του) ή η «σαλαμοποίηση» της μείωσης ανά εξάμηνο που θα ακύρωνε στην ουσία κάθε προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ.

«Το μέτρο ή θα μείνει ή θα φύγει τώρα» ήταν η γραμμή Κοστέλο και άρχισαν οι ζυμώσεις με όλους (κοινωνικούς φορείς και κόμματα), οι οποίες έγιναν στα γραφεία της αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως γίνονται σε όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Επί της διαδικασίας αυτό που συμφωνήθηκε είναι να συνταχθεί το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2019 που θα κατατεθεί τον Οκτώβριο χωρίς την επίπτωση στις δαπάνες από τις περικοπές των συντάξεων ή την εφαρμογή των αντιμέτρων.

Μέσα στον Νοέμβριο και πριν από την κατάθεση του τελικού σχεδίου προϋπολογισμού θα υποβληθεί στην Κομισιόν το ντοσιέ με τα επιχειρήματα ακύρωσης της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις (η οποία ωστόσο θα πρέπει να φανεί σε ξεχωριστό κουτάκι με την καταβολή της σύνταξης του Δεκεμβρίου στους παλιούς συνταξιούχους για να μετρηθεί επακριβώς πόσο είναι το κονδύλι).

Η Επιτροπή θα μελετήσει τον φάκελο, θα αξιολογήσει την πρόταση και θα υποβάλει τη δική της εισήγηση, το πιθανότερο στο Eurogroup του Δεκεμβρίου που θα εγκρίνει και τον προϋπολογισμό της Ελλάδας.

Αρα η απόφαση για τις συντάξεις θα ληφθεί κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, για να ακολουθήσει η κατάθεση και ψήφιση νομοσχεδίου με όλα τα μέτρα και τις αλλαγές που θα συνοδεύουν τον προϋπολογισμό του 2019.