Ο πρόσφατος ανασχηματισμός της κυβέρνησης ήταν, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου, ένα σημείο επανεκκίνησης της κυβερνητικής μηχανής, η οποία υπό το βάρος των πάνδημων συλλαλητηρίων για τα Τέμπη παρουσίαζε τις τελευταίες πολλές εβδομάδες εικόνα σχεδόν πλήρους παράλυσης. Ταυτοχρόνως, όμως, οι αλλαγές προσώπων που έγιναν λειτούργησαν και ως άτυπο εναρκτήριο λάκτισμα για να αρχίσουν να συζητούνται στο προσκήνιο και στο παρασκήνιο οι προοπτικές και τα σενάρια για την επόμενη ημέρα στην ηγεσία της κυβέρνησης αλλά και στη διακυβέρνηση της χώρας.

Πολλαπλές προειδοποιήσεις

Σε μια περίοδο κατά την οποία η μεγάλη πλειονότητα της κοινής γνώμης δηλώνει – για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια – προτίμηση στις πρόωρες εκλογές (52%) και σε κυβερνήσεις συνεργασίας (67%), το νέο στοιχείο είναι ότι για πρώτη φορά από τον Ιανουάριο του 2016, που ο σημερινός Πρωθυπουργός αναδείχθηκε στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, ξεκίνησε να απασχολεί τη δημόσια σφαίρα το ζήτημα της διαδοχής του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ηδη τρεις δημοσκοπικές εταιρείες – η Metron Αnalysis για τον Κύκλο Ιδεών, η Alco για τον τηλεοπτικό σταθμό Alpha και η Prorata για τον ιστότοπο Dnews – διερεύνησαν τις διαθέσεις της ελληνικής κοινωνίας και τα ευρήματα που έδωσαν στη δημοσιότητα παρουσιάζουν ενδιαφέρον.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τη Μetron Analysis, δύο στους τρεις πολίτες (66%) απορρίπτουν το «αφήγημα» της κυβέρνησης ότι η χώρα δεν διαθέτει άλλο πολιτικό πρόσωπο, πέραν του κ. Μητσοτάκη, που να είναι ικανό να ασκήσει με επάρκεια τα καθήκοντα του πρωθυπουργού. Αντίθετη άποψη έχει μόνο το 31% των ερωτηθέντων. Αξια επισήμανσης είναι και η αντιστοιχία που έχει η προαίρεση του συνόλου των πολιτών με εκείνη όσων δηλώνουν κεντρώοι, καθώς και σε αυτή την ομάδα το 66% απορρίπτει τον ισχυρισμό «μετά τον Μητσοτάκη το… χάος».

Προς την ίδια κατεύθυνση κινείται και το εύρημα της Alco κατά το οποίο ποσοστό 66% των πολιτών επιθυμεί άλλη διακυβέρνηση, αντί για μια νέα ευκαιρία στον Κυριάκο Μητσοτάκη, υπέρ της οποίας τάσσεται το 25%. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί και το εύρημα της Prorata σύμφωνα με το οποίο το 46% της κοινής γνώμης εκτιμά ότι η ΝΔ θα πετύχει καλύτερα αποτελέσματα με αλλαγή ηγεσίας, έναντι του 36% που έχει την αντίθετη γνώμη.

Η εικόνα, πάντως, είναι εντελώς διαφορετική σε όσους θεωρούν πιθανότερο να στηρίξουν το κυβερνών κόμμα στις επόμενες εκλογές, καθώς το 84% εκτιμά ότι θα έχει καλύτερη εκλογική επίδοση υπό την ηγεσία του σημερινού αρχηγού της.

«Τι τέξεται η επιούσα;»

Από τη μια, πάντως, η μεγάλη δημοσκοπική πίεση που δέχεται η κυβερνητική παράταξη και οι εντυπώσεις από την οποία μετριάζονται κάπως εξαιτίας του ένθεν κακείθεν της ΝΔ μεγάλου κατακερματισμού των δυνάμεων της αντιπολίτευσης, και από την άλλη ο χαρακτήρας του ανασχηματισμού και οι παρενέργειες που προκλήθηκαν στο εσωτερικό της γαλάζιας Κοινοβουλευτικής Ομάδας από τις επιλογές προσώπων (υποθέσεις Αρίστου Δοξιάδη και Νίκου Τσάφου), συνθέτουν μια νέα συνθήκη στο κυβερνών κόμμα.

Θυμίζοντας εικόνες από το νεοδημοκρατικό παρελθόν, όπως οι περίφημες «μακαρονάδες» που οργανώνονταν για την προετοιμασία διαδικασιών διαδοχής στην ηγεσία, την εβδομάδα που πέρασε έγιναν αρκετά γεύματα και δείπνα με συνδαιτυμόνες βουλευτές της ΝΔ και κύριο… μενού το αγωνιώδες ερώτημα «τι τέξεται η επιούσα;». Η πεποίθηση των περισσοτέρων είναι ότι αυτός «ο ανασχηματισμός είναι ο τελευταίος της σημερινής κυβέρνησης» και ότι το καλύτερο που έχουν να κάνουν είναι «να ρίξουν το βάρος τους στις εκλογικές τους περιφέρειες και στη μάχη της επανεκλογής».

Εκείνο επίσης που, κατά πληροφορίες του «Βήματος», τους απασχόλησε είναι οι επιπτώσεις που θεωρούν ότι θα έχουν οι πρόσφατες κυβερνητικές αλλαγές στον ανταγωνισμό μεταξύ των στελεχών που έχουν φιλοδοξίες για να διεκδικήσουν την ηγεσία.

Οι αναβαθμισμένοι

Δεν περνά απαρατήρητο ότι οι αναβαθμίσεις των Κωστή Χατζηδάκη σε αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και Κυριάκου Πιερρακάκη σε πρώτο τη τάξει υπουργό ανέβασε τις «μετοχές» τους, κάτι που αποτυπώθηκε στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις στις οποίες φαίνεται να κλείνουν τη μεγάλη ψαλίδα της διαφοράς που τους χωρίζει από τον δημοφιλέστερο υπουργό, που είναι ο Νίκος Δένδιας. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός Εθνικής Αμυνας διατηρεί τα σκήπτρα της δημοφιλίας τόσο στο σύνολο του εκλογικού σώματος (36%) όσο και στους ψηφοφόρους της ΝΔ (59%).

Συγκριτικά με τον περασμένο Δεκέμβριο η αποδοχή του κ. Δένδια στον συνολικό πληθυσμό έχει υποχωρήσει (από το 31%), ενώ ανοδικά κινήθηκαν ο νέος «τσάρος της οικονομίας» που έφθασε στο 14%, αφήνοντας τρίτο τον κ. Χατζηδάκη με 8% και τέταρτο τον Αδωνι Γεωργιάδη (6%). Οι Χατζηδάκης και Πιερρακάκης ανεβάζουν την απήχησή τους στη δεξαμενή των ψηφοφόρων της ΝΔ και, με 28%, μοιράζονται τη δεύτερη θέση, προσπερνώντας τον Αδωνι Γεωργιάδη που υποχωρεί στο 22%.

Μασάζ από το Μαξίμου

Η κινητικότητα, πάντως, που παρατηρείται μεταξύ των κυβερνητικών βουλευτών και κυρίως όσων ανέμεναν ότι θα τους ανατίθετο ένα χαρτοφυλάκιο υπουργού ή υφυπουργού έγινε αντιληπτή και από τα ραντάρ του πρωθυπουργικού γραφείου, το οποίο έγινε, εξάλλου, κοινωνός των πολλών αρνήσεων για συμμετοχή στη σύνθεση της Προανακριτικής Επιτροπής.

Ετσι, τις προηγούμενες ημέρες κλήθηκαν στο Μέγαρο Μαξίμου κάποιοι από τους δυσαρεστημένους του ανασχηματισμού, όπως οι Θ. Πλεύρης, Μ. Λαζαρίδης και Δ. Μαρκόπουλος, με τους δύο πρώτους να ορίζονται κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι, από κοινού με τον Ν. Μηταράκη, ο οποίος είχε περάσει την πόρτα του πρωθυπουργικού γραφείου πριν από τον ανασχηματισμό.

Εκτιμήσεις τις οποίες διατυπώνουν γνώστες των γαλάζιων παρασκηνίων ανεβάζουν τον αριθμό των δυσαρεστημένων βουλευτών σε περίπου είκοσι. Σε αυτούς περιλαμβάνονται ο πρώην υπουργός Γιάννης Οικονόμου (ο οποίος παρά τα περί του αντιθέτου θρυλούμενα προσώρας δεν βολιδοσκοπήθηκε για τη θέση του γραμματέα του κόμματος), οι καραμανλικής προέλευσης πρώην υπουργοί Ευρ. Στυλιανίδης και Γ. Βλάχος, που έχουν στραφεί κατά της κυβέρνησης και παλαιότερα.

Στίγμα των διαθέσεών τους έδωσαν, εξάλλου, οι Χ. Αθανασίου, Γ. Καρασμάνης, Α. Κατσανιώτης, Θ. Λεονταρίτης, Μ. Χρυσομάλλης και Ν. Μπαραλιάκος που πήγαν στο γραφείο του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά αμέσως μετά την επικριτική για την κυβέρνηση ομιλία που εκφώνησε στην Ολομέλεια της Βουλής στη συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας.

Αν και δεν κινούνταν όλοι στο ίδιο κλίμα, αφού ανήκουν και σε διαφορετικά εσωκομματικά στρατόπεδα, δεν αποκλείεται να δούμε τους περισσότερους εξ αυτών να συνυπογράφουν κείμενο κατά του υφυπουργού Ενέργειας Νίκου Τσάφου. Κάποιοι εξ αυτών στρέφουν το βλέμμα τους προς τον κ. Δένδια, ο οποίος τους δέχεται στο υπουργείο του, τους ακούει, αλλά δεν ανοίγει τα χαρτιά του. Σύμφωνα με πηγές που έχουν γνώση, ο υπουργός Αμυνας «λειτουργεί παρηγορητικά για όσους παραπονούνται επειδή στην κυβέρνηση μετέχουν πλειοψηφικά οι κεντροφιλελεύθεροι». Οπως, μάλιστα, έλεγε χαρακτηριστικά στο «Βήμα» βουλευτής που εκλέγεται στην Αττική «ο Νίκος είναι για μας ένας ώμος για να γείρουμε το κεφάλι μας και να πούμε τον πόνο μας».