«Υπάρχει σιγουριά στους αριθμούς» σύμφωνα με μια αγγλοσαξονική παροιμία, η οποία υιοθετείται από το Μέγαρο Μαξίμου, με βάση όχι τις δημοσκοπήσεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, αλλά τις μετρήσεις που υποστηρίζει ότι έχει στη διάθεσή του. Ο Αλέξης Τσίπρας και το επιτελείο του παραμένουν συγκρατημένα αισιόδοξοι, χωρίς να παραγνωρίζουν τις δυσκολίες της επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης, ανεξαρτήτως του χρόνου διεξαγωγής της.
Επιμένει στην εξάντληση
της τετραετίας
Ο Πρωθυπουργός, παρά τα σενάρια που κυκλοφορούν περί εκλογών τον Μάρτιο, ακόμα και τον Φεβρουάριο, με αφορμή τη συμφωνία των Πρεσπών και ενδεχόμενη αλλαγή των κοινοβουλευτικών συσχετισμών, παραμένει για την ώρα στη γραμμή περί εξάντλησης της τετραετίας, αν και υπάρχει στο τραπέζι το ενδεχόμενο των τετραπλών εκλογών.
Το δυνατό χαρτί, όπως επιμένουν στο Μέγαρο Μαξίμου, στον δρόμο προς τις εκλογές παραμένει ο Αλ. Τσίπρας και ως εκ τούτου θα ενεργοποιηθεί ακόμα περισσότερο για να επιτευχθεί ο στόχος της επανασυσπείρωσης του ΣΥΡΙΖΑ. Το κρίσιμο στοιχείο με βάση τις αναλύσεις που γίνονται στο πρωθυπουργικό επιτελείο είναι να αντιμετωπιστεί η αποχή, η οποία είναι και ο μεγάλος αντίπαλος, όπως λένε. Ο βασικός στόχος είναι ο πολιτικός επαναπατρισμός ψηφοφόρων που μετακινήθηκαν στη λεγόμενη «γκρίζα ζώνη» των αναποφάσιστων, αλλά και η προσέλκυση και άλλων κεντροαριστερών ψηφοφόρων. Γι’ αυτό και τίθεται πλέον με πιο ευθύ τρόπο από τον Πρωθυπουργό το δίλημμα των εκλογών, με κατηγορίες ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι η «προσωποποίηση» του ΔΝΤ και ο βασικός υπερασπιστής της νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
Η ομάδα του Μαξίμου είναι πεπεισμένη ότι η προσεχής εκλογική μάχη θα είναι «στήθος με στήθος» και αρνείται τις μεγάλες διαφορές που παρουσιάζονται στις μετρήσεις. Δεν τις απορρίπτει, εξετάζει τα ποιοτικά στοιχεία, αλλά έχει βασικές ενστάσεις ως προς τη μεθοδολογία και, κυρίως, ως προς το δείγμα που συμμετέχει σε αυτές. Μάλιστα κατεβάζει τη διαφορά πολύ χαμηλά σε σχέση με ό,τι δημοσιεύεται και μιλάει για πρωτιά της ΝΔ, αλλά μεταξύ 4 και 5 μονάδων.
Αντικειμενικά, η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει μια παγιωμένη πρωτιά της ΝΔ, η οποία ηγείται ενός, μέχρι στιγμής, ισχυρού αντικυβερνητικού ρεύματος, ενώ το πρόβλημα παραμένει να ανατραπεί το κλίμα του «φύγετε».
Οπως υποστηρίζουν, δεν έχουν προκηρυχθεί εκλογές και άρα δεν υπάρχει διακύβευμα και δίλημμα, ενώ αυτή την περίοδο εξελίσσεται ένα συγκεκριμένο κυβερνητικό σχέδιο με τη νομοθέτηση μέτρων θετικών προς άρση αδικιών του παρελθόντος, αν και χαρακτηρίζονται από την αντιπολίτευση ως παροχολογία.
Κατά τους ίδιους παράγοντες, δεν είναι όλες οι δημοσκοπήσεις ίδιες, καθώς διαφέρουν μεταξύ τους ανάλογα με το δειγματοληπτικό σχέδιο, το ερωτηματολόγιο και τις κλίμακες, την ποιοτική συλλογή δεδομένων, τη στατιστική ανάλυση και τα εργαλεία της. Επίσης, υποστηρίζουν ότι οι δημοσκοπήσεις γίνονται με κατάλογο ερωτηθέντων προ κρίσης και βασικό μέσο επικοινωνίας το σταθερό τηλέφωνο και άρα αποκλείονται δυναμικά τμήματα της κοινωνίας από τη μέτρηση.
Τρεις παράγοντες πάντως επιτρέπουν στον ΣΥΡΙΖΑ, με βάση τις συζητήσεις στο Μέγαρο Μαξίμου, να ατενίζει το μέλλον με σχετική αισιοδοξία: Πρώτον, η συσπείρωση ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται αρκετά χαμηλά, ενώ της ΝΔ έχει ξεπεράσει το 85%. Αρα, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μεγαλύτερα αποθέματα ψηφοφόρων για να αυξήσει το ποσοστό του. Δεύτερον, στην κλίμακα Αριστεράς/Δεξιάς (1 έως 10), οι αναποφάσιστοι εμφανίζονται να κινούνται πολύ πιο κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ παρά στη ΝΔ. Τρίτον, δεν θεωρούν ότι τα αριστερά κόμματα εκτός Βουλής απειλούν τον ΣΥΡΙΖΑ και ότι θα υπάρχει πρόβλημα για τη ΝΔ με τα κομματίδια της Δεξιάς, ειδικά εάν συνασπιστούν.
Η κεντρική εκτίμηση στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι εάν συνεχιστεί η βελτίωση της εικόνας του Αλ. Τσίπρα, αυτό θα συμπαρασύρει και τη δημοτικότητα της κυβέρνησης τις επόμενες εβδομάδες και άρα του ΣΥΡΙΖΑ. Ακόμα, υπογραμμίζεται ότι τα διάφορα μέτρα που ψηφίζονται θα επιδράσουν θετικά στο εκλογικό σώμα. Η μεγάλη «μαύρη τρύπα» μπορεί να θεωρείται από αναλυτές η συμφωνία των Πρεσπών, αλλά στο Μέγαρο Μαξίμου δεν φαίνεται να ανησυχούν, υπό την έννοια ότι αυτή επιδρά κυρίως στον χώρο της Δεξιάς και δεν επηρεάζει το κοινό στο οποίο απευθύνεται ο ΣΥΡΙΖΑ.
Οι νέοι ψηφοφόροι και οι μετανάστες
Ιδιαίτερη σημασία δίνουν από το Μέγαρο Μαξίμου στον μεγάλο αριθμό των ψηφοφόρων που θα ψηφίσουν πρώτη φορά, αλλά και στους μετανάστες που έχουν αποκτήσει την ελληνική υπηκοότητα και θα συμμετάσχουν στις εκλογές. Αυτές οι δύο κατηγορίες ψηφοφόρων είναι ένα πολύ κρίσιμο μέγεθος για τις εκλογές, ενώ είναι χαρακτηριστικό το στοιχείο ότι, π.χ., στον Δήμο Αθηναίων, δηλαδή στην Α΄ Αθήνας, οι μετανάστες που θα ψηφίσουν είναι περίπου 43.000.
Η εικόνα που υπάρχει για τον ΣΥΡΙΖΑ στην επαρχία, σύμφωνα με ανώτερα κυβερνητικά στελέχη, είναι καλύτερη απ’ ό,τι παρουσιάζεται. Στην Αττική, υπάρχει πρόβλημα στο πάλαι ποτέ Υπόλοιπο και στην Α’ Πειραιά, ενώ σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν προηγείται ο ΣΥΡΙΖΑ στη Β΄ Πειραιά και ισοδύναμος είναι με τη ΝΔ στη Β΄ Αθήνας.
Πώς «διαβάζουν» την αξιολόγηση των πολιτικών στα κοινωνικά δίκτυα
Ενα μεγάλο επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ επεξεργάζεται αναφορές για τους πολιτικούς στα κοινωνικά δίκτυα και κυρίως στο Twitter και σύμφωνα με την ανάλυση του λεγόμενου συναισθήματος (Sentiment), το διάστημα 6-16 Νοεμβρίου οι αναφορές στον Αλέξη Τσίπρα ήταν 25,2% θετικές (18.874), 21,3% αρνητικές (15.485) και 53,5% ουδέτερες (39.771).
Οι αναφορές στον Κυριάκο Μητσοτάκη ήσαν 23,9% θετικές (5.071), 39,0% αρνητικές(8.422) και 37,0% ουδέτερες (7.983). Και όπως λένε, ένα από τα πλεονεκτήματα των πολιτικών ερευνών με βάση τις αναφορές στα κοινωνικά δίκτυα είναι ο εξαιρετικά μεγάλος αριθμός των δεδομένων σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις, αλλά και το αυθόρμητο των αναφορών, οι οποίες γίνονται χωρίς να έχει υποβληθεί κάποιο ερώτημα.
Αντίστοιχα, όμως, μια μεγάλη αδυναμία τους είναι η πολυπλοκότητα των εκφράσεων έτσι ώστε να μην είναι πάντοτε εύκολος ο προσδιορισμός θετικής ή αρνητικής γνώμης για τον αναφερόμενο. Μια ακόμη αδυναμία είναι ότι τα όποια ποσοστά των αναφορών εξαρτώνται από τη διείσδυση των ίδιων των πολιτικών και των κομματικών τους σχηματισμών στο Διαδίκτυο.
Ιδιαίτερη σημασία και για τις δύο έρευνες έχει το διάστημα στο οποίο διεξήχθησαν, ένα δεκαήμερο όπου την επικαιρότητα μονοπώλησαν η συμφωνία Τσίπρα – Ιερωνύμου, το θέμα των αναδρομικών στους συνταξιούχους, το κούρεμα των οφειλών στα Ταμεία, η μη περικοπή των συντάξεων.
Θέματα που πόλωσαν τον δημόσιο διάλογο αλλά και την αρθρογραφία των ΜΜΕ, πράγμα που αποτυπώνεται πολύ έντονα στις αναφορές στα κοινωνικά δίκτυα. Τα παραπάνω θέματα, όπως θα περίμενε κανείς, εκτόξευσαν τις αναφορές στον Αλέξη Τσίπρα (θετικές, αρνητικές και ουδέτερες) και λιγότερο του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Οι δύο τους μονοπώλησαν ουσιαστικά τον δημόσιο διάλογο «σπρώχνοντας» προς τα κάτω, σε αναιμικά ποσοστά, τους άλλους αρχηγούς. Στο σύνολο των αναφορών για τους έξι πολιτικούς αρχηγούς, οι θετικές αναφορές για τον καθένα είναι: Αλέξης Τσίπρας 18.884 (73,9%) και Κυριάκος Μητσοτάκης 5.071 (19,8%). Αντίστοιχα, οι αρνητικές αναφορές για τον Πρωθυπουργό είναι 15.485 (60,8%) και για τον πρόεδρο της ΝΔ είναι 8.422 (33,1%).