«Θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ ενωμένος και ενιαίος την επόμενη μέρα των εκλογών ή θα υπάρξει μια νέα διάσπαση;». Αυτό είναι το ερώτημα που πλανάται πάνω από το πολιτικό και κομματικό οικοσύστημα του κόμματος μετά και τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής πριν από εννέα ημέρες.
Η εκκίνηση για τις εσωκομματικές εκλογές της 24ης Νοεμβρίου και της 1ης Δεκεμβρίου (β’ γύρος) δόθηκε και ο αγώνας των υποψηφίων ξεκίνησε.
Πάρα πολλά στελέχη, έμπειρα τα περισσότερα, θεωρούν ότι η ΚΕ έδειξε αυτό που φοβούνται πολλοί: η επόμενη -μετεκλογική- ημέρα θα φέρει στον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη μια διάσπαση. Και αυτό θα γίνει πιο εμφανές στο συνέδριο του κόμματος στις αρχές Νοεμβρίου, εκεί όπου αναμένεται σκληρή μάχη των υποστηρικτών του Στέφανου Κασσελάκη και όσων είναι απέναντί του.
Η συμβίωση των αντιμαχόμενων πλευρών εκτιμάται πως θα είναι αδύνατη την επομένη των εκλογών, την ώρα που καθημερινά ενισχύεται η εκτίμηση πως ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα βαθύτατα διχασμένο κόμμα. Και δεν είναι μόνο οι πολιτικές διαφορές αλλά και το ψυχολογικό χάος που τους χωρίζει.
Χωρίς ίχνος αυτοσυντήρησης
Το εμφυλιοπολεμικό κλίμα κυριαρχεί και οι άλλοτε σύντροφοι επιδεικνύουν αδυναμία στοιχειώδους πολιτικής συνεννόησης. Ακόμα χειρότερα για τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως όλοι λένε στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους – όσο και εάν δημόσια δεν θέλουν να το παραδεχθούν – είναι ότι συνεχίζεται η περιδίνηση του κόμματος που πλέον εμφανίζεται πέμπτο στις μετρήσεις, ενώ το ΠαΣοΚ ανακάμπτει και βρίσκεται δεύτερο.
Ετσι ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ πορεύεται προς μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση, τα κεντρικά του στελέχη δεν δείχνουν ένστικτο αυτοσυντήρησης, καθώς σε αυτές τις οκτώ «κολασμένες» εβδομάδες προμηνύεται θύελλα με εκατέρωθεν συγκρούσεις.
Το «Είμαι εδώ» του Στέφανου Κασσελάκη, η απάντηση «Και εγώ είμαι εδώ» του Παύλου Πολάκη και η ρελάνς του Σωκράτη Φάμελλου με το σύνθημα «Είμαστε εδώ» επιβεβαίωσε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή είναι τρία κομμάτια.
Σε αυτό το τοξικό περιβάλλον, το μεγάλο ερώτημα είναι η συμμετοχή. Και αυτό διότι πάρα πολλά μέλη και φίλοι του κόμματος είναι απογοητευμένοι με όσα έχουν δει τους τελευταίους μήνες και όσα γίνονται περισσότερο τους απωθούν παρά τους προσελκύουν.
Στέφανος Κασσελάκης
Ποντάρει στη βάση του κόμματος και στην επικοινωνία
Ο Στ. Κασσελάκης θα επιχειρήσει να διεκδικήσει εκ νέου την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ με άλλους όρους και συσχετισμούς σε σχέση με την περυσινή εκλογική διαδικασία. Τα περισσότερα κεντρικά στελέχη είναι απέναντί του και το μπλοκ που συνασπίζεται στην άλλη πλευρά είναι πολύ ισχυρό.
Πέρυσι είχε δίπλα του τον Π. Πολάκη, που πλέον ακολουθεί δική του πορεία ως υποψήφιος, ενώ δεν έχει τη στήριξη του Νίκου Παππά, ο οποίος του προσέφερε «πολιτικό οξυγόνο» πέρυσι στον δεύτερο γύρο των εσωκομματικών εκλογών. Καθώς οι δύο αυτοί πυλώνες δεν υπάρχουν εφέτος, ο ίδιος θα επενδύσει σε μια μικρή ομάδα βουλευτών που τον στηρίζουν, σε περίπου 60 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής και από εκεί και πέρα θα δώσει βάρος στη βάση. Πιστεύει ότι θα λάβει την αναγκαία βοήθεια από τα μέλη του κόμματος έναντι της κομματικής γραφειοκρατίας, έναν όρο που θα χρησιμοποιήσει πολλές φορές έως την ημέρα των εκλογών.
Ο Στ. Κασσελάκης έχει ακόμα μία δύσκολη εξίσωση να λύσει: την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής που ήρε την εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του και με την οποία πρέπει να ευθυγραμμιστεί. Είναι όρος απαράβατος συμμετοχής στις εκλογές και άρα χαρακτηρισμοί όπως πραξικόπημα ή πραξικοπηματίες ή ακόμα και αναφορά σε κουκούλες θα τον θέσουν εκτός κούρσας.
Η κρίσιμη μάχη για τον Στ. Κασσελάκη (τον οποίο οι αντίπαλοί του βάζουν στο στόχαστρο με αναφορές στο «πόθεν έσχες» ζητώντας του να το καταθέσει στο κόμμα) θα δοθεί στο συνέδριο, το οποίο τελικά δεν θα είναι καταστατικό, μολονότι προς αυτή την κατεύθυνση πίεσε αρκετά ο Νίκος Παππάς. Εκεί θα δοθεί η μάχη των εντυπώσεων και των όρων των εκλογών, καθώς θα επιχειρηθεί να ανατραπεί ακόμα και η απόφαση της ΚΕ για το «πόθεν έσχες».
Ο κ. Κασσελάκης θα ποντάρει στο παιχνίδι που ξέρει καλά: αυτό της επικοινωνίας. Στόχος του είναι να εμφανιστεί πως μιλάει αδιαμεσολάβητα με τον απλό ψηφοφόρο και αναμένεται να κάνει κινήσεις αντισυμβατικές που προκαλούν εντάσεις.
Την τελευταία εβδομάδα και ενώ όλοι ανέμεναν την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, εκτός από το «Είμαι εδώ» πήγε στην Άρτα, εκλογική περιφέρεια της Όλγας Γεροβασίλη και πατρίδα του Αλέξη Τσίπρα, για να δημιουργήσει θόρυβο την ώρα της συνεδρίασης της ΚΕ, στα μέσα της εβδομάδας πήγε στην Τρίπολη για τη συνεδρίαση της Περιφερειακής Επιτροπής Περιβάλλοντος για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών σε Αρκαδία και Λακωνία, ενώ μετά έκανε βόλτα στην πόλη και ήπιε καφέ. Ακολούθησε δε η επίσκεψη στην Αρτέμιδα Αττικής.
Σε αυτό το μοτίβο θα κινηθεί, έχοντας και τον αέρα των δημοσκοπήσεων παράλληλα με τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Παύλος Πολάκης
Επενδύει στο πεδίο της σκανδαλολογίας και της επιθετικής ρητορικής
Ο Παύλος Πολάκης πιστεύει ότι μπορεί να κάνει την ανατροπή και να δώσει άλλον αέρα με την εκλογή του στον ΣΥΡΙΖΑ. Και να μην εκλεγεί όμως, και μόνο η υποψηφιότητά του δίνει άλλο χρώμα στις εσωκομματικές εκλογές.
Μπορεί ο πολιτικός του λόγος να μην είναι αρεστός σε συντρόφους του, μπορεί να είναι κόκκινο πανί για τη ΝΔ, αλλά για τον απλό ψηφοφόρο του ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται πρόσωπο οικείο. Ο κ. Πολάκης για σημαντικό τμήμα ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και να ξενίζει μεγάλο τμήμα του πολιτικού συστήματος, είναι το πρόσωπο που τα βάζει με το κατεστημένο, που λέει αλήθειες και που αποκαλύπτει σκάνδαλα. Ακριβώς σε αυτό το πεδίο της σκανδαλολογίας και της επιθετικής ρητορικής έναντι της κυβέρνησης θα επενδύσει ο Π. Πολάκης ευελπιστώντας να κερδίσει πόντους.
Παράλληλα θα στηριχθεί στο πιο λαϊκό στοιχείο του ΣΥΡΙΖΑ, θέτοντας μια σειρά ζητημάτων που το κόμμα δεν τα είχε σε προτεραιότητα, όπως θέματα που αφορούν τις τράπεζες, τη Δικαιοσύνη κ.λπ. Ουσιαστικά θέλει να θέσει το προγραμματικό πλαίσιο εν όψει των εκλογών.
Στην ΚΟ έχει μια μικρή ομάδα υποστηρικτών, ενώ μεγαλύτερη επιρροή έχει σε μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, ενώ ανάμεσα στις υπογραφές που κατέθεσε είναι και αυτή του ευρωβουλευτή και μπασκετμπολίστα Νίκου Παππά. Ποντάρει πάρα πολύ σε περιφερειακές οργανώσεις ανά την Ελλάδα και όχι μόνο στην Κρήτη, απ’ όπου έκανε το Σαββατοκύριακο την επίσημη έναρξη της προεκλογικής του καμπάνιας.
Η σχέση του με τον πρόεδρο της ΚΟ, τον Ν. Παππά, δεν είναι όπως παλιά, με τον Σωκράτη Φάμελλο υπάρχει απόσταση σημαντική, όπως και με τους «87», παρότι σε μερικά ζητήματα συμφώνησαν στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις της Κεντρικής Επιτροπής.
Ο ίδιος ζήτησε να κινηθούν γρήγορα οι διαδικασίες των εκλογών και να μην υπάρξει παράταση της εκκρεμότητας, άποψη που είχαν πολλοί, αλλά έπεσε στο μπλοκ των «87» που αντέδρασαν. Στο σημείο αυτό ταυτίστηκε με την ομάδα του Στ. Κασσελάκη, αλλά με τον ίδιο δεν υπάρχει καμία επικοινωνία – εξάλλου αυτός τουλάχιστον έκανε την αυτοκριτική του που τον στήριξε, εν αντιθέσει με άλλους που ξεχνούν – και καμία διάθεση να στηθεί εκ νέου γέφυρα.
Θα έχει έναν μεγάλο κύκλο περιοδειών ανά την επικράτεια και ομιλίες όπου θα προβάλλει ότι αυτός έκανε ουσιαστική αντιπολίτευση στη ΝΔ όταν άλλοι δεν μιλούσαν.
Ακόμα και αν δεν εκλεγεί, και μόνο η υποψηφιότητά του τον θέτει για τα καλά στο κέντρο του πολιτικού παιχνιδιού του ΣΥΡΙΖΑ την επόμενη μέρα και θα βγει, όπως προκύπτει και από τις μετρήσεις, αρκετά ενδυναμωμένος με ρόλο και παρέμβαση.
Σωκράτης Φάμελλος
Προβάλλει το σοβαρό προφίλ που έδειξε ως πρόεδρος της ΚΟ
Η υποψηφιότητα του πρώην προέδρου της ΚΟ Σωκράτη Φάμελλου ήταν αναμενόμενη, από τη στιγμή που οι «87» δεν είχαν πρόσωπο να στηρίξουν, δεδομένου ότι η Ολγα Γεροβασίλη, στέλεχος με υψηλό πολιτικό κύρος, δεν θέλησε να διεκδικήσει την ηγεσία. Μάλιστα, ειπώθηκε από κεντρικό παράγοντα των «87» πως η υποψηφιότητα Φάμελλου ήταν μονόδρομος, αν και υπήρξαν ενστάσεις από αρκετούς γιατί τους προηγούμενους μήνες είχε στηρίξει τον Στ. Κασσελάκη.
Ο κ. Φάμελλος όμως εκ της θέσεώς του στην προεδρία της ΚΟ δεν μπορούσε να βγει στο αντάρτικο και κρατούσε ισορροπίες. Είναι όμως για πολλούς το πρόσωπο εκείνο που θα βοηθήσει, εάν εκλεγεί, να επανέλθει ο ΣΥΡΙΖΑ στην πολιτική κανονικότητα.
Προτού ανακοινώσει την υποψηφιότητά του ο Σ. Φάμελλος είχε έναν μεγάλο κύκλο επαφών με βουλευτές, με αποτέλεσμα η πλειοψηφία της ΚΟ να τον στηρίζει όπως και το 1/3 σίγουρα της ΚΕ. Συνομίλησε με στελέχη, όπως η Όλγα Γεροβασίλη, ο Ν. Παππάς, η Ρένα Δούρου κ.ά., ώστε να διαμορφώσει το πλαίσιο της υποψηφιότητάς του.
Η ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, μέσω βίντεο, ήταν ένα σαφές σήμα προς τα στελέχη, τα μέλη και τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ να επαναδραστηριοποιηθούν. Η αναφορά στον Αλ. Τσίπρα, με τον οποίο είχε θερμό εναγκαλισμό στην αρχή της εβδομάδας κατά την εκδήλωση βράβευσής του πρώην πρωθυπουργού, ήταν ένα σαφές σήμα στήριξης.
Το στοίχημα για τον κ. Φάμελλο είναι αυτές τις οκτώ εβδομάδες να ανοιχτεί και να πείσει τους απογοητευμένους ψηφοφόρους και τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ να προσέλθουν στις κάλπες. Από τη συμμετοχή τους θα κριθεί και η πορεία της υποψηφιότητάς του. Το πρόβλημα εδώ είναι ότι πολλά στελέχη και μέλη που είναι πολιτικοποιημένα έχουν απομακρυνθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ πλήρως απογοητευμένα από την κατάσταση που διαμορφώθηκε τους τελευταίους μήνες.
Ο κ. Φάμελλος έχει την άποψη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κινηθεί πολιτικά αυτόνομα, χωρίς όμως να θέτει εκτός πλαισίου το ζήτημα των συνεργασιών στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο. Παράλληλα επιδιώκει να πείσει πως έχει τη δυνατότητα να ανατάξει το κόμμα από την κατάσταση που βρίσκεται και να λειτουργήσει ενοποιητικά την επομένη των εκλογών. Προβάλλει την πορεία του στον ΣΥΡΙΖΑ και επενδύει κυρίως στο μετριοπαθές και σοβαρό προφίλ που έδειξε ως πρόεδρος της ΚΟ, στοιχεία που αναγνωρίστηκαν και από τους αντιπάλους του.
Σε κάθε περίπτωση η υποψηφιότητα Φάμελλου φαίνεται να συσπειρώνει την τελευταία εβδομάδα στελέχη και μέλη και κινητοποιεί πρόσωπα που είχαν αποστασιοποιηθεί. Είναι όμως ερωτηματικό κατά πόσο αυτοί θα συμμετάσχουν και εάν θα μπορέσουν να ανατρέψουν τη δημοσκοπική πρωτιά του Κασσελάκη, ενώ πρέπει να εξουδετερώσει και το επιχείρημα των αντιπάλων του περί μεταβατικής προεδρίας.
Αλέξης Τσίπρας
Όρισε το πλαίσιο της επόμενης μέρας κι αποδοκίμασε πρακτικές
Ο Νίκος Κοτζιάς προ ημερών εκτίμησε ότι υπάρχουν τρία «πολιτικά στηρίγματα» του Στ. Κασσελάκη: οι «νεοχουλιγκάνοι», οι «νεοδεξιοί» και οι «νεογραφειοκράτες». Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών προσέθεσε ότι ο έκπτωτος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ «δεν έχει αριστερές πολιτικές», ενώ την ίδια ώρα τόνισε ότι «ο Αλ. Τσίπρας είναι ένα πρόσωπο, ένα κεφάλαιο για το μέλλον, όχι για το τώρα».
Πέρα όμως από το μέλλον υπάρχει το παρόν, για το οποίο ο κ. Τσίπρας έκανε αυτό που όφειλε, παίρνοντας θέση στα όσα συμβαίνουν. Το βράδυ της περασμένης Τρίτης, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του μετά το βραβείο Ειρήνης που παρέλαβε για τη Συμφωνία των Πρεσπών, με διακριτό αλλά σαφή τρόπο πήρε θέση, αποδοκιμάζοντας τις πρακτικές του κ. Κασσελάκη και τον τρόπο που εκείνος πολιτεύεται.
Ο πρώην πρωθυπουργός, που μόνο αδιάφορος δεν είναι σε όσα συμβαίνουν, όρισε και το πλαίσιο της επόμενης περιόδου έως τις εκλογές, αλλά και μετά. Ο κ. Τσίπρας το προηγούμενο διάστημα είχε πολλές επαφές και επικοινωνίες με στελέχη που του μετέφεραν τον προβληματισμό του για όσα γίνονται.
Πλήρως ενημερωμένος για όλες τις παρασκηνιακές κινήσεις, είχε και έχει την αγωνία να μην διαλυθεί το κόμμα. Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος βλέπει τον εαυτό του στο ευρύτερο πλαίσιο πέρα και πάνω από τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν θέλει την εξαφάνιση του κόμματος. Εκτίμησή του είναι ότι το προοδευτικό μέτωπο έχει δύο ή και τρεις πυλώνες και ότι την επόμενη μέρα ένας βασικός εξ αυτών των πυλώνων θα είναι και το κόμμα στο οποίο ο ίδιος ήταν πρόεδρος επί 15 χρόνια.
Η ομιλία του είχε μηνύματα προς κάθε κατεύθυνση, αρκετά «φωτογραφικά» για τον κ. Κασσελάκη αλλά προς όσους επιλέγουν να πολιτεύονται με τρόπο ξένο προς τις παραδόσεις, τις αξίες και τις αρχές της Αριστεράς.
Η παρέμβασή του κρίθηκε καίρια και ήταν αποτέλεσμα πολλών συζητήσεων με κεντρικά πρόσωπα του ΣΥΡΙΖΑ τις προηγούμενες ημέρες, καθώς ήθελε να σταλεί μήνυμα μέσα στις συνθήκες εκφυλισμού που παρατηρούνται.
Η άποψη του κ. Τσίπρα είναι ότι απαιτείται σταθερότητα στις αρχές και αξίες της Αριστεράς ενώ ελπίζει η εσωκομματική πορεία προς τις κάλπες να μη βυθιστεί στην τοξικότητα και στον βούρκο, να μην κυριαρχήσουν φθηνοί εντυπωσιασμοί και επικοινωνιακά πυροτεχνήματα, αλλά να γίνει αφορμή ουσιαστικής πολιτικής συζήτησης.
Και ο θερμός εναγκαλισμός του με τον Σ. Φάμελλο το βράδυ της βράβευσής του ήταν ένα μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση.