Το 2018 η αμερικανική εφημερίδα «Financial Times» τοποθετούσε την πόλη της Αλεξανδρούπολης στο επίκεντρο της δραστηριότητας ρώσων διπλωματών, με σκοπό να προωθήσουν τα συμφέροντα της χώρας του Πούτιν στην περιοχή. Τότε το δημοσίευμα επισήμαινε ότι μπορούσε κάποιος να εξαγοράσει μεγάλη στήριξη με 20.000-30.000 ευρώ, σε μια πόλη που η ανεργία είναι υψηλή και οι νέοι άνθρωποι είναι εξοργισμένοι με τα υπάρχοντα πολιτικά κόμματα. Με λίγα λεφτά έκανε κάποιος τη «δουλειά» του, αλλά από ανάπτυξη δεν έμενε τίποτα στην πόλη.
Πέντε μόλις χρόνια μετά είναι δύσκολο να συγκριθεί η σημερινή Αλεξανδρούπολη (και συνολικά ο Νομός Εβρου) και οι προοπτικές της με εκείνη την περίοδο. Πρόκειται για μια πόλη που κάνει μια ριζική γεωστρατηγική στροφή. Γυρίζει την πλάτη στους Ρώσους. Εχει μετατραπεί σε μια πόλη ακμής τα τελευταία χρόνια, που δεν βασίζεται πλέον στην πώληση καφέ και αναμνηστικών σε τουρίστες από την Τουρκία και τα Βαλκάνια, αλλά μετατρέπεται σταδιακά σε ενεργειακό και όχι μόνο hub.
Είναι τόσο εντυπωσιακές οι προοπτικές της ακριτικής πόλης που αρκεί μια βόλτα για να αντιληφθεί κανείς τη δυναμική που αναπτύσσεται. Από τους σχεδιαστές logistics του ΝΑΤΟ μέχρι τους ενεργειακούς κολοσσούς που αναζητούσαν μια καλή εγκατάσταση, με σιδηρόδρομο, καλό οδικό δίκτυο και δυνατότητες δημιουργίας αγωγών προκειμένου να παρακαμφθεί η Μαύρη Θάλασσα και η απρόβλεπτη δράση της Ρωσίας και της Τουρκίας. Η Αλεξανδρούπολη μέσω αυτής της διαδικασίας γίνεται μια διαφορετική πόλη.
Η αμερικανική παρουσία
Η αμερικανική παρουσία με τις περιοδικές επισκέψεις πλοίων του στόλου είναι πλέον έντονη. Οποτε δένουν στο λιμάνι της, οι κάτοικοι ζουν μέρες από την πάλαι ποτέ εποχή τού «καλώς ήρθε το δολάριο». Τον περασμένο Ιούλιο η πόλη ξέμεινε από αβγά και κρέας από τον τριήμερο κατάπλου του πολεμικού πλοίου «USS Arlington» με πάνω από 1.000 πεζοναύτες. Η γεωγραφία του λιμανιού το καθιστά ελκυστικό σε κάθε λογής στρατηγικό σχεδιασμό. Βρίσκεται στο Αιγαίο Πέλαγος, με καλές οδικές και σιδηροδρομικές συνδέσεις. Ο στρατηγικός της χαρακτήρας ενισχύεται από τη δυνατότητα πρόσβασης που δίνει στην Ουκρανία μέσω Βουλγαρίας και Ρουμανίας. Χρησιμοποιώντας το ως ενδιάμεσο σταθμό, παρακάμπτεται επίσης η Μαύρη Θάλασσα, στην οποία περιπολεί η Ρωσία, και ο Βόσπορος, που ελέγχεται από την Τουρκία. Ακόμα καλύτερα, το λιμάνι έχει άφθονη πλεονάζουσα χωρητικότητα, σε αντίθεση με τα δύο μεγαλύτερα ελληνικά λιμάνια της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά. Ολα αυτά έχουν δημιουργήσει μια ξεκάθαρη ευκαιρία, που την «αρπάζουν» οι επενδυτές.
Στην ανάπτυξη της περιοχής συνέβαλε εκτός των γεωγραφικών και γεωστρατηγικών της πλεονεκτημάτων η πλειάδα των ενεργειακών έργων που δρομολογούνται. Από τον αγωγό IGB που συνδέει Ελλάδα με Βουλγαρία μέχρι τους δύο σχεδιαζόμενους τερματικούς σταθμούς υποδοχής LNG της Gaztrade, χωρητικότητας 11 δισ. κυβικά, και το σύστημα του αγωγού TAP, του οποίου η χωρητικότητα πρόκειται να διπλασιαστεί από τα 10 στα 20 δισ..
Οι αγωγοί και τα πλεονεκτήματα
Σε 12 μήνες με το φυσικό αέριο που θα υποδέχεται από τον πρώτο σταθμό υποδοχής (FSRU) που δημιουργείται η πόλη θα τροφοδοτεί Βουλγαρία, Β. Μακεδονία, ακόμα και Σερβία. Ενας δεύτερος σταθμός υποδοχής υγροποιημένου φυσικού αερίου που θα δημιουργηθεί αμέσως μετά θα μεταφέρει αέριο αποκλειστικά στην Ουκρανία. Ηδη το σχέδιο έχει εκπονηθεί και αφορά την περίοδο μετά τη λήξη του πολέμου. Αθροίζοντας κανείς όλες τις ποσότητες μη ρωσικού αερίου που θα διέρχονται μελλοντικά μέσω Αλεξανδρούπολης, με τελικό προορισμό χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αντιστοιχούν στο 20% των ευρωπαϊκών εισαγωγών του 2021 από τη Μόσχα!
Δεν είναι συνηθισμένη κατάσταση αυτή που πάει να δημιουργηθεί. Ισως να μην έχουμε αντιληφθεί πλήρως ότι τα επόμενα χρόνια γινόμαστε εξαγωγείς ενέργειας σε ολόκληρη τη Βαλκανική και μεγάλο μέρος της Ανατολικής Ευρώπης μέσω της πιο απομακρυσμένης από την Αθήνα πρωτεύουσας νομού, την Αλεξανδρούπολη.
155 δισ. κυβικά φυσικού αερίου εισήγαγε προ διετίας η Ευρώπη από τη Ρωσία, τα οποία σήμερα καλύπτει από άλλες πηγές. Η Αλεξανδρούπολη μπορεί να εισφέρει τουλάχιστον τα 30 δισ. κυβικά μέτρα.
