Οταν ο Γιώργος Παπανδρέου πληροφορήθηκε τα δημοσιεύματα που τον εμφάνιζαν να συζητεί τις πολιτικές εξελίξεις με τον Αλέξη Τσίπρα σε κοινωνική εκδήλωση, τον περασμένο Δεκέμβριο, έμεινε έκπληκτος. Οχι μόνο γιατί δεν έχει κάνει καμία πολιτική συζήτηση με τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά γιατί, σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», η συνάντηση αυτή δεν έγινε τον Δεκέμβριο, αλλά σε προγενέστερο χρόνο, σχεδόν επτά μήνες νωρίτερα, πριν καν ξεσπάσει το σκάνδαλο των υποκλοπών. Μια συνάντηση, στο πλαίσιο μιας κοινωνικής εκδήλωσης που έγινε σε έναν χρόνο «πολιτικά ουδέτερο», εμφανίζεται να γίνεται μήνες μετά, τον Δεκέμβριο, με προφανή στόχο να συνδεθεί με την παραφιλολογία και τα σενάρια περί «κυβέρνησης των ηττημένων». Η αρχική εκτίμηση ήταν ότι επρόκειτο για «παιχνίδι του ΣΥΡΙΖΑ». Σε εκείνη τη συνάντηση πάντως, όπως αναφέρουν συνεργάτες του, δεν έγινε καμία πολιτική συζήτηση.
Στο επιτελείο του πρώην πρωθυπουργού τέθηκε το ερώτημα ποια θα έπρεπε να είναι η αντίδραση στα δημοσιεύματα. Ο Γιώργος Παπανδρέου δεν είναι από τους ανθρώπους που αρέσκονται στο να δίνουν εξηγήσεις και… ημερομηνίες για θέματα που αφορούν τις κοινωνικές του συναναστροφές. Και οι πολιτικές του θέσεις διατυπώνονται δημόσια. Σε αυτό το πλαίσιο κινήθηκε η πρώτη αντίδρασή του. «Οσοι συνωμοτούν κρύβονται και φαντάζονται μόνο συνωμοσίες και συνωμότες. Οσοι είναι συνεπείς σε αυτά που δημόσια εκφράζουν δεν χρειάζεται να συνωμοτούν». Αυτή η απάντηση, όμως, έβαλε στο παιχνίδι των σεναρίων και της φημολογίας και τη ΝΔ που έσπευσε να «υιοθετήσει τις θεωρίες συνωμοσίας». Βόλευε, όπως επισημαίνεται, το προεκλογικό της αφήγημα. Οι πολίτες έχουν να επιλέξουν είτε μια κυβέρνηση Μητσοτάκη είτε μια κυβέρνηση Τσίπρα-Ανδρουλάκη-Βαρουφάκη με πρωθυπουργό τον Γ. Παπανδρέου. Ο Νίκος Ανδρουλάκης, από τη Δράμα, έδωσε οδηγία να εμπλακεί και το ΠαΣοΚ στην αντιπαράθεση. Είδε, όπως και οι συνεργάτες του Γιώργου Παπανδρέου, εκτός από την «προσπάθεια να δημιουργηθεί σύγχυση» και «μια προσπάθεια να υπάρξουν σκιές στη μεταξύ τους σχέση» που «είναι πολύ καλή». Οπως μεταδίδουν και οι δύο πλευρές, ο Γιώργος Παπανδρέου και ο Νίκος Ανδρουλάκης «έχουν ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας».
Ανύπαρκτη χημεία
Παρά τον αστικό μύθο που θέλει η σχέση του Γιώργου Παπανδρέου και του Αλέξη Τσίπρα να διέπεται από «αλληλοεκτίμηση», η πραγματικότητα είναι μάλλον διαφορετική. Η μεταξύ τους χημεία είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Ο κ. Παπανδρέου είναι, όπως λέγεται, «ένας αστός ευγενής», ο κ. Τσίπρας «έχει εντελώς διαφορετικό ταμπεραμέντο». Η γνώμη του κ. Παπανδρέου για τον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ δεν προσπερνά τις πολιτικές και ηγετικές ικανότητες που έχει. Θεωρεί, όμως, σύμφωνα με συνομιλητές του, ότι δεν πολιτεύεται στη βάση σταθερών αρχών και αξιών αλλά σταθμίζει, πάντα, το προσωπικό του όφελος. Θεωρεί επίσης ότι δεν έχει το υπόβαθρο που πρέπει να έχει ένας ηγέτης της Κεντροαριστεράς, αφού του καταλογίζει «ιδεολογικές εμμονές» αλλά και «νεοσταλινικές τάσεις».
Αλλά και οι πολιτικές τους διαφορές δεν είναι αμελητέες, αγγίζουν τον πυρήνα των «κόκκινων γραμμών» του κ. Παπανδρέου. Στο περιβάλλον του πρώην πρωθυπουργού θεωρούν ότι ο κ. Τσίπρας μαζί με τον Αντώνη Σαμαρά έχουν ευθύνες για την ένταση και τη διάρκεια της κρίσης. Για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ μάλιστα επισημαίνεται ότι με τη στάση του όπως φάνηκε και στην περίπτωση του Ανδρέα Γεωργίου, προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ, υιοθέτησε το αφήγημα της ΝΔ, συμβάλλοντας στη συσκότιση για τα πραγματικά αίτια της οικονομικής κρίσης. Μετά, «κυβέρνησαν χωρίς κανέναν σεβασμό στους θεσμούς». Οπως επισημαίνεται, «η νοοτροπία διακυβέρνησης του Τσίπρα ήταν στον αντίποδα όσων πρεσβεύει ο Παπανδρέου».
Ναι στον διάλογο, αλλά στη βάση της κοινωνίας
Ο κ. Παπανδρέου στις δημόσιες ομιλίες του βάζει στο στόχαστρό του την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Ο πρώην πρωθυπουργός δεν έχει ανταποδώσει τους φαρμακερούς χαρακτηρισμούς που έχει δεχθεί από τα αριστερά του. Οχι μόνο γιατί «δεν ταιριάζει στον χαρακτήρα του», αλλά και γιατί θέλει να έχει πάντα ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τους πολίτες της Κεντροαριστεράς. Υπήρξε όμως και η στιγμή που και οι δύο βρέθηκαν στην ίδια πλευρά. Η Συμφωνία των Πρεσπών έβρισκε, στο μεγαλύτερο μέρος της, σύμφωνο τον κ. Παπανδρέου. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, είχε εισηγηθεί στη Φώφη Γεννηματά την υπερψήφισή της από το Κίνημα Αλλαγής. Η στάση του κ. Παπανδρέου απέναντι στη συμφωνία, όπως επισημαίνεται, αφορούσε τις πάγιες θέσεις που επί χρόνια υπηρετεί ο κ. Παπανδρέου. Δεν είχε σχέση με τους πολιτικούς σχεδιασμούς του κ. Τσίπρα εκείνη την περίοδο. Τότε ο ΣΥΡΙΖΑ επιχείρησε να εμφανίσει τη στάση κομμάτων και προσώπων απέναντι στη Συμφωνία των Πρεσπών ως τη νέα διαχωριστική γραμμή στο πολιτικό σκηνικό μετά την κατάρρευση αυτής του «μνημόνιο – αντιμνημόνιο». Ο κ. Παπανδρέου δεν αποκλείει τον διάλογο με τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά δεν θεωρεί ότι αυτός πρέπει να γίνει σε επίπεδο κορυφής αλλά στη βάση της κοινωνίας, να οικοδομηθεί στους καθημερινούς χώρους δράσης. Είναι μια άποψη που συμμερίζονται στελέχη και των δύο κομμάτων και είναι πολύ πιθανό να βρεθεί στο τραπέζι.
