Το γενικότερο φαινόμενο ενίσχυσης των κυβερνήσεων σε πολλές δημοκρατικές χώρες και σε περίοδο πανδημίας ονομάστηκε ήδη «The Covid Bonus» – «μπόνους κορωνοϊού» σε ελεύθερη απόδοση («The Economist», 20/3).
Ενα φαινόμενο που δεν καταγράφεται μόνο στις δημοσκοπήσεις.
Σε δύο εθνικές εκλογές (Ολλανδία, Ισραήλ) οι κυβερνώντες βγήκαν ενισχυμένοι, ανεξαρτήτως των επιδόσεών τους στη διαχείριση της πανδημίας.
Σε άλλη μια χώρα (Γερμανία) τα κόμματα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης εμφανίζονται αποδυναμωμένα στις δημοσκοπήσεις.
Αλλά σε δύο περιφερειακές εκλογές βγήκαν ιδιαίτερα ενισχυμένα τα κόμματα που ηγούνται της περιφερειακής διακυβέρνησης. Οι Πράσινοι στη Βάδη-Βυρτεμβέργη και οι Σισιαλδημοκράτες στη Ρηνανία-Παλατινάτο.
Λογικό. Στη Γερμανία η υγειονομική διαχείριση είναι αρμοδιότητα τόσο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης όσο και των κρατιδίων.
Εξελίσσεται λοιπόν η πανδημία σε παράγοντα μονιμότερης αναδιάταξης των εκλογικών συσχετισμών; Είναι νωρίς να πούμε ακόμη κάτι τέτοιο. Θα περιμένουμε τις επικείμενες περιφερειακές εκλογές της Ισπανίας και της Γαλλίας, καθώς και την κοινοβουλευτική αναμέτρηση στη Γερμανία (Σεπτέμβριος 2021).
Στην Ελλάδα πάντως όλες οι δημοσκοπήσεις συγκλίνουν στην ύπαρξη ενός σοβαρού «μπόνους κορωνοϊού» υπέρ της κυβέρνησης.
Είκοσι ένα μήνες μετά τις τελευταίες εκλογές και σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις, οι επιδόσεις της ΝΔ είναι καθαρά πάνω από εκείνες του Ιουλίου 2019. Αντιστοίχως, οι επιδόσεις της αντιπολίτευσης είναι σαφώς χειρότερες.
Είτε λοιπόν έχουμε ανακαλύψει την τέλεια κυβέρνηση – μάλλον απίθανο…
Είτε το «μπόνους κορωνοϊού» διανεμήθηκε την κατάλληλη στιγμή.
Μάλλον το δεύτερο. Και γι’ αυτό φυσικά δεν φταίνε ούτε ο Τύπος ούτε οι δημοσκοπήσεις ούτε «ο Θεός που μας μισεί» – όπως θέλει να πιστεύει η «Αυγή».
Αλλά τρεις συγκεκριμένοι λόγοι.
Πρώτον, η μονοπώληση της κοινωνικής και πολιτικής ατζέντας από την πανδημία σε ασφυκτικό βαθμό.
Καλώς ή κακώς, δεν υπάρχει άλλο θέμα στο τραπέζι.
Δεύτερον, η κεντρική θέση της κυβέρνησης σε αυτή την ατζέντα.
Εκ των πραγμάτων και σχεδόν ανεξαρτήτως επιδόσεων – οι οποίες ούτως ή άλλως δεν είναι και για πέταμα…
Τρίτον, η ελαφρώς αλλοπρόσαλλη στάση της αντιπολίτευσης.
Δημιουργεί την αίσθηση ότι αντιπολιτεύεται την πανδημία και ότι παίρνει ανεπίτρεπτα ρίσκα απέναντί της. Η δήλωση περί «ρίσκου» του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, του έκανε μεγαλύτερη ζημιά κι από όλες τις επιχορηγήσεις στον Τύπο που διαφημίζει το κόμμα του.
Ούτως ή άλλως, σε μια κοινωνία τρομοκρατημένη από τον κορωνοϊό, χρειάζεται μεγάλη ιδεοληπτική ικανότητα για να θέτει η αντιπολίτευση ζήτημα… δικαιωμάτων!
Σε αυτό το σκηνικό και με αυτά τα δεδομένα, η αντιπολίτευση δεν κατάφερε να αρθρώσει έναν αντίλογο που να εμπνέει εμπιστοσύνη στο πεδίο της πανδημίας αλλά επιχείρησε (κυρίως το τελευταίο διάστημα…) να κλονίσει την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση.
Ή έστω να ανοίξει άλλα κεφάλαια που στη μεγάλη πλειοψηφία του ο κόσμος θεωρεί δευτερεύοντα και τα προσπέρασε.
Κολοσσιαίο λάθος σε μια πληγωμένη κοινωνία. Η κυβέρνηση αφέθηκε μόνη να διεκδικήσει το «μπόνους κορωνοϊού» – μικρό ή μεγάλο, το εισπράττει όλο…
Από εκεί και πέρα βεβαίως υπάρχουν δύο ερωτηματικά.
Αφενός πόσο θα κρατήσει αυτή η ασφυκτική αλλά προνομιακή ατζέντα – κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με τα σημερινά δεδομένα…
Αφετέρου αν μετά το «μπόνους κορωνοϊού» η κυβέρνηση καταφέρει να εισπράξει και την εύλογη ανακούφιση από τη λήξη του συναγερμού…
Δεν γνωρίζω τι θα συμβεί. Αλλά δεν θα με εκπλήξει ό,τι κι αν συμβεί…
Περιμένουμε
Σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΚΚΕ τα καλύτερα είναι μπροστά μας.
Διότι «αν η αστική απελευθερωτική Επανάσταση του 1821 γέννησε το ελληνικό αστικό κράτος, η Σοσιαλιστική Επανάσταση στον 21ο αιώνα θα γεννήσει το νέο εργατικό κράτος» (25/12).
Δεν έχουμε λοιπόν παρά να περιμένουμε. Αλλα εβδομήντα εννέα χρόνια έχουν μείνει στον 21ο αιώνα και είναι αρκετός χρόνος για να εμφανιστεί το νέο εργατικό κράτος των ονείρων μας.
«Η ανάγκη πάντα γίνεται Ιστορία» κατέληξε η δήλωση του ΚΚΕ για το 1821.
Προσωπικά δεν το αμφισβητώ καθόλου. Ακόμη περισσότερο που πολύ πριν το ΚΚΕ το έχει πει και ο Μητροπάνος.
Λεπτομέρειες
Εκτιμώ τους πολιτικούς που γράφουν. Ετσι, διάβασα με ενδιαφέρον το άρθρο του Αλ. Τσίπρα με τίτλο «Η επικαιρότητα του Εικοσιένα» («Εφ. Συν.», 24/3).
Προφανώς ο άνθρωπος δεν είναι ιστορικός, ούτε δοκιμιογράφος. Προσφέρει μια ιδιόμορφη πολιτική ανάγνωση της Ιστορίας όπου ο Κολοκοτρώνης και ο Ρήγας ανακατεύονται με το ΕΑΜ, τα «τανκς του Νοέμβρη ’73» και τους… αντιμνημονιακούς αγώνες.
Ενδεχομένως τα ελληνικά καράβια «που είχαν κυριαρχήσει στη Μεσόγειο, μετέφεραν και τις νέες ριζοσπαστικές ιδέες». Αλλά οι υδραίοι και σπετσιώτες καραβοκύρηδες σίγουρα δεν ήταν κάτι σαν το πλήρωμα του «Γκράνμα» που αποβίβασε τον Κάστρο στην Κούβα.
Παραμένει επίσης ακαθόριστο αν οι πρόγονοί μας αγωνίστηκαν να γίνουν «πολίτες μιας δημοκρατίας στην οποία θα επικρατεί η ισότητα και η ελευθερία».
«Υπέρ Πίστεως και Πατρίδος» ξεσηκώθηκαν οι άνθρωποι. Υποθέτω πως κανείς τους δεν είχε ακούσει για «θεσμικό καταπίστευμα».
Ο «φλογερός επαναστάτης» Ρήγας Φεραίος ήταν αναμφισβήτητα φλογερός αλλά δεν πρόλαβε ποτέ να επαναστατήσει. Δολοφονήθηκε 23 χρόνια πριν το 1821.
Εκατοντάδες φιλέλληνες «ήρθαν στην Πελοπόννησο και εντάχθηκαν στις επαναστατικές δυνάμεις, πολέμησαν γενναία και πολλοί έπεσαν στα πεδία των μαχών. Ανθρωποι σαν τον Σαντόρε ντι Σανταρόζα και σαν τον Λόρδο Βύρωνα».
Μόνο που ο Βύρωνας δεν ήρθε στην Πελοπόννησο αλλά στο Μεσολόγγι, δεν πολέμησε πουθενά και δεν έπεσε σε κανένα πεδίο μάχης. Πέθανε άρρωστος στο κρεβάτι του.
Ούτε ισχύει ότι «το πρώτο που αξίζει να θυμόμαστε και σήμερα από το 1821» είναι ότι «η ελευθερία, η ισότητα και η δημοκρατία πρωτοδιατυπώθηκαν τότε ως υπέρτατες αξίες».
Η ελευθερία και η ισότητα είχαν διατυπωθεί ήδη από τη Γαλλική Επανάσταση (1789). Ενώ η δημοκρατία αποτελεί δημιούργημα της Αγγλικής και κυρίως της Αμερικανικής Επανάστασης (1776).
Ούτε στο μυαλό των προπατόρων μας «η ιδέα του έθνους ήταν απολύτως ταυτισμένη με τις φιλελεύθερες και δημοκρατικές ιδέες». Οι περισσότεροι τις αγνοούσαν ενώ τα κόκαλα κάποιου σαν τον Καποδίστρια θα έτριζαν στο άκουσμά τους.
Λεπτομέρειες, όμως.
