Υστερα από έντονο πολιτικό παρασκήνιο για περισσότερο από ένα έτος, το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών εξέδωσε την προηγούμενη εβδομάδα μια απόφαση-κόλαφο κατά της εταιρείας λιπασμάτων ELFE συμφερόντων Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, η οποία λύνει τα χέρια στη ΔΕΠΑ να προστατεύσει το δημόσιο συμφέρον.
H πολυσέλιδη απόφαση 855/2019 βάζει τέλος σε μια τριετή πρακτική ανακύκλωσης μεταχρονολογημένων επιταγών δεκάδων εκατομμυρίων από την ELFE προς τη ΔΕΠΑ για την κατανάλωση αερίου στις εγκαταστάσεις της Νέας Καρβάλης, απορρίπτοντας το αίτημα της πλευράς Λαυρεντιάδη για συνέχιση της παροχής αερίου με αυτή τη μέθοδο. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική απόφαση, η οποία δεν έχει μόνο οικονομικές συνέπειες, καθώς το χρέος της ELFE προς τη ΔΕΠΑ ανέρχεται στο ιλιγγιώδες ποσό των 130 εκατ. ευρώ. Εχει και έντονο πολιτικό ενδιαφέρον.
Η διαχείριση της υπόθεσης περνά πλέον στα χέρια της κυβέρνησης, η οποία θα βρεθεί ενώπιον δύσκολων επιλογών, π.χ. αν θα θέσει την ELFE σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης και αν θα συνεχίσει να την προμηθεύει με φυσικό αέριο. Επιπλέον, δεν μπορεί πλέον να καθυστερεί η διερεύνηση τυχόν ευθυνών των αρμόδιων υπουργών, σε ένα σκάνδαλο που μεθοδευόταν επί δύο έτη, καθώς η απόφαση επισημαίνει ρητά ότι «ο πιστωτικός κίνδυνος της ΔΕΠΑ διογκώθηκε από το έτος 2015», δηλαδή επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ.
Οι επιταγές της ELFE
και η αύξηση του χρέους
Η αγωγή της ELFE, που δεν είναι η μόνη, είχε αίτημα να μη διακοπεί η παροχή φυσικού αερίου ενώ ζητούσε από τη ΔΕΠΑ 1 εκατ. ευρώ χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη! Η ιστορία των αγωγών αυτών ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2017, όταν η Οικονομική Αστυνομία πραγματοποίησε έφοδο στη ΔΕΠΑ για τα χρέη της ELFE. Ακολούθησε επείγον έγγραφο του τότε προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Γ. Παντελή προς τον τότε διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΠΑ Θ. Κιτσάκο, από τον οποίο ζητούσε διευκρινίσεις για τις σχέσεις ELFE – ΔΕΠΑ. Μετά τις εξελίξεις αυτές κινητοποιήθηκαν οι μέτοχοι της ΔΕΠΑ, ΤΑΙΠΕΔ (65%) και ΕΛΠΕ (35%), και συγκάλεσαν έκτακτη Γενική Συνέλευση. Οι μέτοχοι ζήτησαν αυστηροποίηση του πλαισίου προμήθειας της ELFE από τη ΔΕΠΑ και την καταβολή μετρητών αντί μεταχρονολογημένων επιταγών.
Η ELFE προσέφυγε σε ασφαλιστικά μέτρα στην Καβάλα και κατόπιν στην Αθήνα υποστηρίζοντας ότι η αυστηροποίηση του πλαισίου συνιστά μονομερή βλαπτική μεταβολή των συμβατικών όρων που είχαν συμφωνηθεί από τη διοίκηση Κιτσάκου και έλαβαν προσωρινή προστασία (προσωρινή διαταγή) αρχικά από τον δικαστή Ιωάννη Κανάκη παρότι είχαν προηγηθεί τρεις απορριπτικές αποφάσεις άλλων δικαστών και στη συνέχεια ασφαλιστικά μέτρα από τη δικαστή Μαρία Τόλια. Τις αποφάσεις αυτές επικαλέστηκε ως δεσμευτικές ο Γιώργος Σταθάκης στη Βουλή τον Δεκέμβριο του 2018, ενώ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης είχε μιλήσει για fake σκάνδαλα κατασκευασμένα από τη ΝΔ. Οι δύο δικαστικές αποφάσεις είχαν ως αποτέλεσμα, για περίπου ένα έτος, να προμηθεύει η ΔΕΠΑ την ELFE με αέριο και να παραλαμβάνει μεταχρονολογημένες επιταγές εταιρειών συνδεδεμένων με την ELFE, αμφίβολης πιστοληπτικής ικανότητας, με αποτέλεσμα η έκθεση της δημόσιας εταιρείας αερίου να αυξηθεί κατά περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ μέσα σε ένα έτος!
Νέα απόφαση καταργεί
τα ασφαλιστικά μέτρα
Με την απόφαση της προηγούμενης εβδομάδας το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών καταργεί την προηγούμενη απόφαση των ασφαλιστικών μέτρων, κρίνοντας ότι οι όροι προπληρωμής της κατανάλωσης αερίου από την ELFE, τους οποίους είχε θέσει η Γενική Συνέλευση της ΔΕΠΑ τον Ιούλιο του 2017, είναι εύλογοι και νόμιμοι.
Η απόφαση περιγράφει και τις μεθοδεύσεις μέσω των οποίων κατέστη η ELFE «κουφάρι». Συγκεκριμένα, επισημαίνεται ότι η ELFE στις 27.8.2015 εκμίσθωσε τη βασική παραγωγική της μονάδα στην εταιρεία ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ και στις 11.12.2015 εκμίσθωσε τη μονάδα παραγωγής φωσφορικού οξέως και σύνθετων λιπασμάτων στην εταιρεία PFIC LTD. Οι δύο εταιρείες «διατηρούν την ίδια καταστατική έδρα, στην οδό Πεντέλης 23 στο Π. Φάληρο», αυτήν που είχε η ELFE μέχρι την 25η Σεπτεμβρίου 2015, οπότε μετέφερε την καταστατική έδρα της. Η ELFE διατήρησε μόνο το τμήμα εμπορίας λιπασμάτων και τον Δεκέμβριο του 2015 οι 319 εργαζόμενοί της συνήψαν συμβάσεις δανεισμού ορισμένου χρόνου με την PFIC.
Το 2015 η ELFE έπαψε να εκπληρώνει τις συμβατικές υποχρεώσεις της προς τη ΔΕΠΑ. Σε εκείνη τη φάση το χρέος της είχε φτάσει στα 76,9 εκατ. ευρώ και η ELFE πρότεινε στη ΔΕΠΑ τη διευθέτηση του χρέους της μέσω της μεταβίβασης ακινήτων που είχε στην ιδιοκτησία της στο Καλοχώρι και στα Διαβατά Θεσσαλονίκης.
Διαπραγματεύσεις με
δεσμευμένα ακίνητα
Η ΔΕΠΑ δεν απέρριψε την πρόταση και ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις, παρότι τα ακίνητα αυτά είχαν ήδη δεσμευθεί από το 2014 και δεν υπήρχε δυνατότητα μεταβίβασης. Στις αρχές του 2016 τοποθετήθηκε στη ΔΕΠΑ ο Θ. Κιτσάκος που συμφώνησε να συνεχιστεί η παροχή με μεταχρονολογημένες επιταγές από «συγγενείς» της ELFE, offshore εταιρείες με έδρα την Κύπρο, στις οποίες η πλευρά Λαυρεντιάδη είχε μεταβιβάσει τα περιουσιακά στοιχεία της ELFE. Ξεκίνησε έτσι ένα γαϊτανάκι μεταχρονολογημένων επιταγών προς τη ΔΕΠΑ, με αποτέλεσμα το χρέος της προς τη δημόσια εταιρεία αερίου να εκτοξευθεί. Στα δύο χρόνια της θητείας του ο Θ. Κιτσάκος επιχειρούσε επίμονα να ανταλλάξει τα ακίνητα της ELFE έναντι του χρέους της προς τη ΔΕΠΑ, επικαλούμενος, ακόμα και σε δημόσιες δηλώσεις του, τις κατευθύνσεις που είχε λάβει από τους Γ. Σταθάκη, Αλ. Φλαμπουράρη, Π. Σκουρλέτη, Στ. Πιτσιόρλα και Θεοδώρα Τζάκρη.
Ομως, όπως υπογραμμίζει η απόφαση 855/2019, τα χρέη της ELFE «ουδόλως εξασφαλίζονται εμπραγμάτως, καθώς η βασική ακίνητη περιουσία την οποία διαθέτει η ενάγουσα (ELFE) αφενός φέρει εμπράγματα βάρη υπέρ τραπεζών, αφετέρου έχει δεσμευθεί με την αριθμό 27/10-3-2014 διάταξη του αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παναγιώτη Νικολούδη και επομένως δεν είναι δυνατή η άμεση εκποίησή τους. Επιπλέον, το ακίνητο στην περιοχή Διαβατών έχει παραχωρηθεί από το Ελληνικό Δημόσιο και η μεταβίβαση χωρίς τη συναίνεσή του είναι άκυρη».
«Επιπρόσθετα», σημειώνεται, «πρέπει να επισημανθεί ότι ο πιστωτικός κίνδυνος της εναγομένης (ΔΕΠΑ) διογκώθηκε από το έτος 2015, όταν η ενάγουσα (ELFE) διέκοψε την κύρια παραγωγική της δραστηριότητα και άρχισε να εκμισθώνει τα ακίνητά της σε τρίτες εταιρείες, οι οποίες αποτελούν εταιρείες ιδίων συμφερόντων». Με τον τρόπο αυτόν η ELFE «απομείωσε την αξία της επιχείρησής της, καθώς δεν ασκεί πλέον παραγωγική και επιχειρηματική αρμοδιότητα». Για τις δύο εταιρείες που συνδέονται με την ELFE, παρατηρείται ότι «ουδένα οικονομικό στοιχείο προσκομίζεται ώστε να προκύψει η φερεγγυότητά τους, την οποία η ΔΕΠΑ αμφισβητεί εν όψει του μικρού μετοχικού κεφαλαίου τους και της έλλειψης περιουσίας σε περίπτωση μη εξόφλησης των επιταγών».
Καθυστέρηση από Ζαΐρη
Τα ερωτήματα πληθαίνουν πλέον και για την πρόεδρο της Αρχής Καταπολέμησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες Αννα Ζαΐρη, η οποία δεν έχει παραδώσει ακόμα τα πορίσματα της Αρχής σχετικά με την ανακύκλωση δεκάδων εκατομμυρίων με μεταχρονολογημένες επιταγές μέσω του τραπεζικού συστήματος, ούτε έχει αποφανθεί για τη νομιμότητα των συναλλαγών. Η Αρχή «βράζει» καθώς η κυρία Ζαΐρη όχι μόνο αρνείται να εισαγάγει τα έτοιμα πορίσματα προς συζήτηση σε διαδοχικές συνεδριάσεις, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει ζητήσει να μην τηρούνται πρακτικά και έτσι δεν καταγράφονται οι απόψεις των μελών της Αρχής. Ορισμένοι αποδίδουν την απροθυμία της να προχωρήσουν οι έρευνες για το σκάνδαλο ELFE – ΔΕΠΑ στην ομολογημένη από την ίδια επιθυμία της να διαδεχθεί την Ξένη Δημητρίου, η θητεία της οποίας λήγει στις 30 Ιουνίου, στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου. Να σημειωθεί ότι η κυρία Δημητρίου έχει διατάξει προκαταρκτική εξέταση για την υπόθεση ΔΕΠΑ – Κιτσάκου – Πετσίτη.
