Το «φάντασμα» του 2015, όπου η τύχη της χώρας εντός της ευρωζώνης κρεμόταν από μια κλωστή, πλανάται πάνω από την Κουμουνδούρου και μάλιστα παραμονές των εκλογών. Και αυτό διότι η Νέα Δημοκρατία αξιοποίησε ένα παλαιότερο κείμενο της ομάδας των «53+» για τα τοπικά νομίσματα προκαλώντας την οργή του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και κυρίως του Ευκλείδη Τσακαλώτου. Επί της ουσίας, επιστρέψαμε οκτώ χρόνια πίσω, όταν ξανασυζητούσαμε για τοπικά ή κοινοτικά νομίσματα και για τα πολυσυζητημένα IOUs, μόνο που αυτή τη φορά η δημόσια συζήτηση περί αυτών γίνεται παραμονές των εκλογών, ανεξάρτητα εάν όλα αυτά είναι αντικείμενο θεωρητικού διαλόγου που διεξάγεται χρόνια τώρα σχετικά με τον τρόπο απεξάρτησης από το τραπεζικό σύστημα.

Η αφορμή να ανάψει φωτιά στο πολιτικό σκηνικό ήταν το κείμενο της ομάδας των «53+» από τον περασμένο Μάρτιο, το οποίο όμως κατά τη διάρκεια της κατάρτισης του κυβερνητικού προγράμματος απέρριψε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Παράλληλα κορυφαία στελέχη έλεγαν ότι αυτή η συζήτηση είναι παρελκυστική και δεν σχετίζεται με το τι προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για το μέλλον της χώρας.

Για πληρωμές και δημόσιο χρέος

Το πρόβλημα όμως δημιουργήθηκε καθώς κυριάρχησε σε πολλά ΜΜΕ η καταγγελία της ΝΔ ότι ο κ. Τσακαλώτος και οι «53+» προτείνουν πληρωμές σε τοπικά νομίσματα. Συγκεκριμένα αναφέρεται στο κείμενό τους: «Σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση της περιφερειακής ανάπτυξης σε όλους τους τομείς, θα υιοθετηθεί η χρησιμοποίηση τοπικών μέσων πληρωμής (τοπικά, συμπληρωματικά νομίσματα), έτσι ώστε να καλυφθούν τα κενά διαθέσιμων τραπεζικών χρηματοδοτήσεων, για την αύξηση της παραγωγής αγαθών, τις νέες υποδομές παραγωγής ηλεκτρισμού και προστασίας από ακραία φαινόμενα και την προσφορά κοινωνικών υπηρεσιών».

Σε άλλο σημείο του κειμένου αναφέρεται ότι το δημόσιο χρέος θα αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης με σκοπό τη μείωσή του και συνεχίζει: «Η αύξηση της φορολόγησης υψηλών εισοδημάτων θα αποτελέσει μια πηγή πόρων για τη χρηματοδότηση δημόσιων και κοινωνικών πολιτικών. Τα χρέη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα μειωθούν και η βιωσιμότητά τους θα εξετάζεται και θα διαμορφώνεται στο πλαίσιο του τοπικού αναπτυξιακού σχεδιασμού».

Η αναφορά στην Εθνική Τράπεζα

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει σε αυτό το κείμενο η αναφορά, πέρα από την επαναδιαπραγμάτευση του χρέους, στην προοπτική κουρέματος των χρεών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την επαναφορά στο Ελληνικό Δημόσιο της Εθνικής Τράπεζας.

«Με δεδομένη λοιπόν την ολιγοπωλιακή μορφή αγοράς που επικράτησε στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, είναι προφανής πλέον η ανάγκη μιας «δημόσιας παρουσίας» στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, η οποία θα αποτρέψει τις υφιστάμενες «τιμολογιακές» και λοιπές «συντρέχουσες πρακτικές». Κατά συνέπεια, η συγκρότηση ενός «δημόσιου πυλώνα» στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας αποτελεί κυρίαρχο ζητούμενο. Διευκρινίζεται ότι δεν πρόκειται για κρατικοποίηση, απλά γίνεται «άσκηση δικαιώματος» […] Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, αλλά και ότι στην Εθνική Τράπεζα μοναδικός μέτοχος με ποσοστό μεγαλύτερο του 5% είναι το ΤΧΣ (40,4%), προτείνεται ως στόχος άμεσης προτεραιότητας η επιλογή της Εθνικής Τράπεζας ως δημόσιας τράπεζας» είναι η συγκεκριμένη πρόταση.

Για το κείμενο εργάστηκαν κεντρικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, πέρα από τον κ. Τσακαλώτο, όπως οι Ανδρέας Ξανθός, Αννέτα Καβαδία, Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, Θεανώ Φωτίου κ.ά. πρόσωπα με θέσεις-κλειδιά στον κυβερνοχώρο επί πρωθυπουργίας Αλέξη Τσίπρα, όπως π.χ. η Μαρία Καραμεσίνη, η Ελενα Παπαδοπούλου. Στον κατάλογο είναι επίσης οι Ειρήνη Αγαθοπούλου, Βάλια Αρανίτου, Ερρίκος Βεντούρας, Εφη Καλαμαρά, Κώστας Καλωνιάτης, Βασιλική Κατριβάνου, Φάνης Κουρεμπές, Ολγα Μπαλαούρα, Χριστίνα Μπαριτάκη, Ολγα Νάσση, Χαρά Ματσούκα, Γιάννης Μπασκόζος, Δέσποινα Παπαδοπούλου, Εφη Παρίση, Πέτρος Λινάρδος Ρυλμόν, Μάκης Σαπουτζόγλου, Ινώ Σιώζου, Γιώργος Σταμπουλής, Μιχάλης Σταυρουλάκης, Μανώλης Τερροβίτης, Γιώργος Τοζίδης, Χρήστος Τσιτσικάς, Αννα Χατζησοφιά, Στέλλα Ψαρρά, Γιώργος Ψυχογιός, Δημήτρης Τσέκερης και Ερμίνα Κυπριανίδου.

Για αφωνία Τσίπρα κάνει λόγο η ΝΔ

Το κείμενο αυτό, όπως ήταν λογικό, έγινε «βούτυρο στο προεκλογικό ψωμί» της ΝΔ και μάλιστα λίγο μετά τα σχέδια και τις προτάσεις του ΜέΡΑ25 για το σχέδιο «Δήμητρα». Αξιοποιήθηκε για να ενισχυθεί η επιχειρηματολογία ότι αυτές οι προτάσεις εξακολουθούν να αποτελούν σημείο αναφοράς για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και τον κ. Τσίπρα και μάλιστα κεντρικά στελέχη της ΝΔ έλεγαν ότι ήταν χαρακτηριστική η αφωνία τόσο του κόμματος όσο και του πρώην πρωθυπουργού. «Φαίνεται ότι στον ΣΥΡΙΖΑ κάποιοι εξακολουθούν να μην πιστεύουν στο ευρώ. Και επειδή δεν έμαθαν τίποτα από το παρελθόν, ετοιμάζονται να παίξουν ξανά τη χώρα στα ζάρια» είναι η θέση της ΝΔ.

H οργή Τσακαλώτου

Οπως ήταν λογικό, το κεντρικό σύστημα αποσυντονίστηκε καθώς για μια ακόμη φορά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ βρέθηκε απολογούμενος και εδώ ανέλαβε ο ίδιος ο κ. Τσακαλώτος να απαντήσει στη ΝΔ, μιλώντας για διάφορα συλλογικά θεωρητικά κείμενα.

«Κατηγορεί εμένα, που μαζί με τον Αλέξη Τσίπρα ρυθμίσαμε το χρέος, διασφαλίσαμε τη δημοσιονομική σταθερότητα εξασφαλίζοντας την παραμονή στο ευρώ και βρίσκοντας ταυτόχρονα πόρους για την κοινωνία, ότι ξαφνικά έγινα κάποιος άλλος και υιοθετώ απόψεις με τις οποίες έχω βρεθεί απέναντι εδώ και πολλά χρόνια» ανέφερε οργισμένος ο κ. Τσακαλώτος, που επεσήμανε την προσπάθειά του να παραμείνει η χώρα στο ευρώ και έριξε καρφιά στον Γιάνη Βαρουφάκη: «Αλλωστε κανένας υποστηρικτής τέτοιων σεναρίων δεν με συμπαθεί. Κάποιος άλλος – ενήλικος στο δωμάτιο – με παρουσιάζει στο βιβλίο του ως έναν κουβαλητή φακέλων». Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», ο Αλέξης Τσίπρας δεν ήθελε καν να το συζητήσει και το απέφυγε, όπως ειπώθηκε χαρακτηριστικά, όπως «ο διάβολος το λιβάνι».