«Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης είναι μια ξεχωριστή ευκαιρία για περαιτέρω ανάπτυξη της ΕΕ σε αυτή την εποχή των μεγάλων προκλήσεων και των θεμελιωδών αλλαγών» αναφέρεται στο non paper των «μεταρρυθμιστών». Και πράγματι, η συμμετοχή των ευρωπαίων πολιτών, η διαβούλευση, οι συζητήσεις και οι αντιπαραθέσεις στο πλαίσιο της Διάσκεψης κατέληξαν σε ένα μεστό αποτέλεσμα, το οποίο εμπεριέχεται στην Εκθεση που παρουσίασε η γαλλική προεδρία και στην οποία περιλαμβάνονται 49 προτάσεις με συγκεκριμένους στόχους και περισσότερα από 320 μέτρα που πρέπει να παρακολουθήσουν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ.
«Τώρα τα θεσμικά όργανα έχουν την ευθύνη να εξετάσουν με ανοιχτό μυαλό ποιες προτάσεις μπορούν να μεταφράσουν σε συγκεκριμένες αποφάσεις και πώς. Υποστηρίζουμε μια φιλόδοξη και έγκαιρη συζήτηση για την εφαρμογή τους» αναφέρεται στο ίδιο non paper και ζητείται από την Επιτροπή να κατηγοριοποιηθούν οι προτάσεις όσον αφορά τις βελτιώσεις σε επιμέρους τομείς ή για μακροπρόθεσμες θεσμικές μεταρρυθμίσεις και ποιες μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα «στο πλαίσιο των υφιστάμενων συνθηκών» ή ποιες «θα απαιτούσαν αλλαγές στη Συνθήκη», ενώ δηλώνεται ότι «παραμένουμε κατ’ αρχήν ανοιχτοί σε αναγκαίες αλλαγές στη Συνθήκη που καθορίζονται από κοινού».
Στον αντίποδα οι χώρες που αντιτίθενται σε αυτή την προοπτική επισημαίνουν στο δικό τους non paper ότι «η αλλαγή της Συνθήκης δεν ήταν ποτέ σκοπός της Διάσκεψης». «Αυτό που έχει σημασία είναι να αντιμετωπίσουμε τις ιδέες και τις ανησυχίες των πολιτών. Αν και δεν αποκλείουμε καμία επιλογή σε αυτό το στάδιο, δεν υποστηρίζουμε τις απερίσκεπτες και πρόωρες απόπειρες έναρξης μιας διαδικασίας για την αλλαγή της Συνθήκης. Αυτό θα συνεπαγόταν έναν σοβαρό κίνδυνο απομάκρυνσης των πολιτικών ενεργειών από τα σημαντικά καθήκοντα εξεύρεσης λύσεων στα ερωτήματα στα οποία οι πολίτες μας αναμένουν απαντήσεις και στην αντιμετώπιση των επειγουσών γεωπολιτικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ευρώπη» σημειώνουν.
