Τα «μυστικά» της Συνόδου Κορυφής και οι… διορθώσεις στην έκθεση Μπορέλ

Μετά το πέρας του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της περασμένης Δευτέρας 22 Μαρτίου, στο οποίο συμμετείχε από ελληνικής πλευράς ο Νίκος Δένδιας, το γραφείο του Σαρλ Μισέλ κυκλοφόρησε προς τα κράτη-μέλη το αρχικό προσχέδιο της «Δήλωσης των Ηγετών» εν όψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 25ης Μαρτίου. Καθώς η Σύνοδος Κορυφής θα διεξαγόταν μέσω τηλεδιάσκεψης, δεν θα υπήρχαν τα κλασικά Συμπεράσματα που εκδίδονται μετά από τέτοιες συναντήσεις. Η πρώτη έκδοση του προσχεδίου εξέπληξε δυσάρεστα, καθώς λόγω και της πίεσης ορισμένων κρατών-μελών οι αναφορές στην κοινή έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του ύπατου εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας Ζοζέπ Μπορέλ υπήρξαν περιορισμένες. Ηταν μάλιστα ενδεικτικό, όπως παρατηρούν κοινοτικές πηγές, ότι στο αρχικό κείμενο οι ηγέτες δεν καλωσόριζαν (welcome) καν την «Εκθεση Μπορέλ» για τις ευρωτουρκικές σχέσεις όπως έχει πλέον ονομαστεί. Απλά την ελάμβαναν υπόψη (take note). Για τους γνώστες της κοινοτικής ορολογίας, η διαφορά του λεκτικού μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα σημαντική.

Στη μάχη για την αλλαγή του αρχικού κειμένου ώστε να προσαρμοστεί όσο το δυνατόν περισσότερο στις ελληνικές (αλλά και κυπριακές) θέσεις μπήκαν όλοι, με πρώτο τον Πρωθυπουργό. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε όλες τις απαραίτητες επαφές για να αλλάξει το κείμενο, ενώ το περιεχόμενο της Δήλωσης των «27» απασχόλησε, με λεπτομέρειες, τη συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη – με τους ηγέτες να εξετάζουν προσεκτικά το κείμενο. Σε δεύτερο επίπεδο, τόσο ο Νίκος Δένδιας όσο και ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης κινήθηκαν μεθοδικά σε επίπεδο ΣΕΥ – ο πρώτος – και Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων (ΣΓΥ) – ο δεύτερος, ενώ η Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία παρακολούθησε στενά όλη τη διαδικασία. Σύμφωνα δε με άριστα ενημερωμένη κοινοτική πηγή, ο ρόλος του κ. Βαρβιτσιώτη «κάτω από το ραντάρ» κατά την προετοιμασία και συγγραφή της Εκθεσης Μπορέλ υπήρξε σημαντικός. Η ίδια πηγή ανέφερε ότι ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών είχε στείλει εμπεριστατωμένο non paper για την τουρκική παραβατικότητα προς συγκεκριμένα μέλη της Κομισιόν, το οποίο έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην τελική διαμόρφωση της έκθεσης.