«Οταν είμαστε νέοι μαθαίνουμε. Όταν ωριμάζουμε καταλαβαίνουμε». Αυτή η φράση που ανήκει ίσως στην πιο γνωστή γερμανίδα συγγραφέα του περασμένου αιώνα, τη Μαρί φον Εμπνερ-Εσενμπαχ, αποτυπώνει ανάγλυφα την περιρρέουσα ατμόσφαιρα που επικρατεί μεταξύ των μνηστήρων για την ηγεσία της Χαριλάου Τρικούπη. Οι υποψήφιοι πρόεδροι έχουν ζήσει πολλά μέσα στο ΠαΣοΚ.

Κάποιοι από αυτούς συγκρούονται μεταξύ τους για δεκαετίες. Στην παρούσα χρονική συγκυρία όμως θέλουν να δείξουν πως είναι ικανοί να αλλάξουν. Να αφήσουν πίσω τους συμπεριφορές που πλήγωσαν την παράταξή τους.

«Επαθαν, έμαθαν και δείχνουν πως αρχίζουν και καταλαβαίνουν πως όποιος κερδίσει το στοίχημα της ενότητας, θα είναι κι εκείνος που θα κερδίσει και στις εσωκομματικές εκλογές» σημείωνε παρατηρητής του φαινομένου.

Προγραμματικός λόγος

Προεδρικοί, δελφίνοι και αξιωματούχοι βαδίζουν συντεταγμένα σε μία εκλογική διαδικασία όπου λύνουν προβλήματα αντί να τα δημιουργούν. Οπως έγινε την Πέμπτη που η ΕΔΕΚΑΠ ερμήνευσε ομόφωνα το άρθρο 36 του Καταστατικού. Η ακραία πόλωση απουσιάζει. Κυριαρχούν οι χαμηλοί τόνοι και ο προγραμματικός λόγος. Το ΠαΣοΚ κάποτε θύμιζε Βυζάντιο, με τα συντροφικά μαχαιρώματα να είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση, πλέον στα 50 του χρόνια δείχνει να είναι πιο ώριμο από ποτέ.

Τόσο ώριμο που στη σημερινή συνεδρίαση της διευρυμένης Κεντρικής Επιτροπής θα βρεθούν όλοι οι υποψήφιοι, θα μιλήσουν και θα αποκαλυφθούν στο σώμα.

Θέλουν κάτι νέο

Κάποιοι από αυτούς βρέθηκαν και μέσα στην εβδομάδα στη Θεσσαλονίκη δείχνοντας έναν καλοδεχούμενο από τα στελέχη πολιτικό πολιτισμό. Στην κεντρική ομιλία του Νίκου Ανδρουλάκη στη ΔΕΘ ο Παύλος Γερουλάνος, η Αννα Διαμαντοπούλου και η Νάντια Γιαννακοπούλου κάθισαν στην πρώτη σειρά και ο πρόεδρος του ΠαΣοΚ τούς χαιρέτησε, και μάλιστα δύο φορές. Μία στην αρχή και μία στο τέλος.

Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της Χαριλάου Τρικούπη «ο κόσμος του ΠαΣοΚ όλα τα προηγούμενα χρόνια ήθελε να δει κάτι νέο, όχι μόνο σε ηλικία, αλλά και σε συμπεριφορά, κι αυτό υπάρχει πλέον. Ο κάθε υποψήφιος δίνει τον αγώνα του με αξιοπρέπεια, και αυτό κάνει καλό» ανέφερε χαρακτηριστικά και συνέχισε τονίζοντας πως «ασφαλώς και οι επιτελάρχες τσακώνονται».

Η μεγάλη εικόνα

Ο κάθε υποψήφιος έχει τους δικούς του μέσα σε όργανα σημαντικά για την εξέλιξη της διαδικασίας, όπως η ΕΔΕΚΑΠ και η Κεντρική Επιτροπή. Το κλίμα μεταξύ των λοχαγών πάντα θα είναι κακό, με συγκρούσεις και τρικλοποδιές. Μπορεί να συγκρουστούν από το πού θα μπουν οι κάλπες, πώς θα γίνει ο χειρισμός των τάμπλετ, μέχρι τον αριθμό ατόμων στις εφορευτικές. Μπορεί να διαπληκτίζονται για ώρες.

Στελέχη βάσης και αυτοδιοικητικοί μπορεί να δίνουν χέρια με κάποιον υποψήφιο και στη συνέχεια να τον «αδειάζουν» και να στηρίζουν κάποιον άλλον. «Υπάρχουν αυτά και τα έχουμε δει. Η μεγάλη εικόνα όμως είναι διαφορετική. Αυτό που βγαίνει σε αυτή τη διαδικασία είναι η ωριμότητα του κόμματος και η τεχνογνωσία των διαδικασιών αυτών. Αυτό κατακτήθηκε το προηγούμενο διάστημα. Αυτό βλέπει ο κόσμος και επιστρέφει» κατέληξε ο ίδιος.

Η ενότητα φέρνει άνοδο

Δημοσκοπήσεις

Η ήρεμη, μέχρι στιγμής, πανελλαδική καμπάνια των υποψηφίων προέδρων φαίνεται και στις δημοσκοπήσεις. Οπως αποτύπωσε η Μetron Αnalysis το ΠαΣοΚ μέσα σε τρεις μήνες ανέβηκε 2,8% και έφτασε το 15,7% κατακτώντας τη δεύτερη θέση. Παράλληλα, το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ ζει τις δικές του εσωτερικές συγκρούσεις και μάλιστα σε πανελλήνια μετάδοση. Η πτώση του είναι ραγδαία. Πήγε από το 13,8% στο 9,5%. Χάνοντας 4,3 ποσοστιαίες μονάδες και έχοντας 6,2 μονάδες διαφορά με το όμορό του ΠαΣοΚ που δείχνει να ανακάμπτει ακολουθώντας την τακτική των… χαμηλών τόνων.

Οι πολιτικές συγκρούσεις που έγραψαν ιστορία

Οι πρωταγωνιστές και οι νέες συμμαχίες

«Ιντριγκες, ραδιουργίες και μηχανορραφίες μπήκαν στο DNA της παράταξης ως απότοκο του κυβερνητισμού» σημειώνουν οι παλαιότεροι. Η διαχείριση της εξουσίας των προηγούμενων δημιούργησε πολιτικές συγκρούσεις που έμειναν στην ιστορία και η σημερινή γενιά των σαραντάρηδων τα πρόλαβε.

Το συνέδριο του 1996 και η σύγκρουση δύο κόσμων, του προεδρικού και του εκσυγχρονιστικού ΠαΣοΚ, έμειναν στην ιστορία. Η Αννα Διαμαντοπούλου το πρόλαβε και η νεότερη γενιά το θυμάται. Ολα όσα έγιναν εκεί απέκτησαν διαστάσεις αστικού μύθου. Το 1998 η Τόνια Αντωνίου, που ήταν γραμματέας της Νεολαίας ΠαΣοΚ και σήμερα είναι στο οργανωτικό του Χάρη Δούκα, αποχώρησε από το συνέδριο του κόμματος μαζί με την τότε ομάδα των προεδρικών. Στη συνέχεια η σύγκρουση αυτή μεταφέρθηκε στο συνέδριο της Νεολαίας ΠαΣοΚ που έγινε το 2000 με τους συνέδρους να ανταλλάσσουν κατηγορίες, να έρχονται στα χέρια και οι σύνεδροι να πετούν καρέκλες ο ένας στον άλλον.

Διχασμός και πόλωση

Το 2004 ο τότε γραμματέας της Νεολαίας ΠαΣοΚ Παντελής Καμάς, που σήμερα είναι στην ΕΔΕΚΑΠ και στηρίζει τον Χάρη Δούκα, παραδίδει τη σκυτάλη σε ένα συνέδριο που σημαδεύτηκε από τον διχασμό, την πόλωση και την αποχώρηση της εκσυγχρονιστικής πτέρυγας. Στο πλευρό του είχε τον γραμματέα της νεολαίας ΠαΣοΚ του 2007 Κώστα Πανταζή, που σήμερα είναι στο επιτελείο του Παύλου Γερουλάνου, και τον Κώστα Παπαδημητρίου, που είναι στο οργανωτικό του Νίκου Ανδρουλάκη.

Της ομάδας των εκσυγχρονιστών σε αυτό το επεισοδιακό συνέδριο του 2004 ηγείται ο Μιχάλης Κατρίνης, που σήμερα είναι υποψήφιος πρόεδρος. Στο πλευρό του ήταν ο Οδυσσέας Κωνσταντινόπουλος, που πλέον στηρίζει τον Χάρη Δούκα, ενώ και ο σημερινός πρόεδρος του ΠαΣοΚ Νίκος Ανδρουλάκης κάνει αισθητή την παρουσία του, καθώς ελέγχει μεγάλο κομμάτι του τότε εκσυγχρονιστικού μπλοκ. Πάνω σε αυτό βάσισε την εξέλιξή του και το 2007, αν και κέρδισε το συνέδριο της Νεολαίας ΠαΣοΚ, οι διαδικασίες όμως για την εκλογή του δεν προχώρησαν ποτέ.

Η μεγάλη πληγή

Ωστόσο, η μεγάλη πληγή δεν ήταν αυτή που άφησε το 1996 στο ΠαΣοΚ αλλά το 2007 με τη σύγκρουση Παπανδρέου – Βενιζέλου. Αυτή η κόντρα σημάδεψε την παράταξη και δημιούργησε πάθη. Οδήγησε σε διασπάσεις. Στη συνέχεια ήρθαν τα μονοψήφια εκλογικά ποσοστά και οι σημερινοί πρωταγωνιστές έκαναν νέες συμμαχίες. Οπως μετέφερε στο «Βήμα» ιστορικό στέλεχος του ΠαΣοΚ «είμαστε αρκετά χαρούμενοι για την εικόνα στον εορτασμό της 3ης του Σεπτέμβρη με όλους τους πρώην προέδρους μαζί στην ίδια σειρά.

Κάποια στελέχη δεν πίστευαν πως θα δουν ποτέ τους αυτή την εικόνα. Κώστας Σημίτης, Γιώργος Παπανδρέου και Ευάγγελος Βενιζέλος έμοιαζαν με εγγυητές της ενότητας εκείνη την ημέρα και όταν αυτοί δείχνουν πως αφήνουν πίσω τους τα πάθη και τις κόντρες τότε κι όλα στελέχη οφείλουν να ακολουθήσουν. Ακόμη και οι υποψήφιοι πρόεδροι» δήλωσε χαρακτηριστικά.