Μπορεί δύο πρώην πρωθυπουργοί να βάλουν τις βάσεις για κάτι που θα εκφράζει ευρύτερες δυνάμεις και κυρίως θα μετουσιώνει αυτό που πολλοί ονομάζουν «συμμαχία ή συνασπισμό του προοδευτικού κόσμου»;
Η συζήτηση έχει ανάψει στο παρασκήνιο και πάντα τα σενάρια τροφοδοτούνται όταν ειδικά στο επίκεντρο είναι οι δύο πρώην πρωθυπουργοί Γιώργος Παπανδρέου και Αλέξης Τσίπρας. Δύο πρόσωπα με τις ίδιες περίπου ανησυχίες σήμερα για την πορεία του ευρύτερου χώρου και με δεδομένη την κυριαρχία της ΝΔ.
Με όχημα τη σκέψη ότι «η ιδεολογική κυριαρχία της ΝΔ μπορεί να πληγεί καίρια με συγκεκριμένες παρεμβάσεις» γίνεται μεγάλη συζήτηση στο παρασκήνιο και σε συγκεκριμένους κύκλους των Αθηνών, τόσο εντός ΣΥΡΙΖΑ όσο και στους κόλπους του ΠαΣοΚ, εάν μπορεί να υπάρξει κάποιου είδους συνεννόηση.
Συζήτηση για ένα ευρύτερο μέτωπο
Η συγκυρία δεν είναι απολύτως ευνοϊκή. Οι ευρωεκλογές θέτουν εκ των πραγμάτων στις κομματικές ηγεσίες των Στέφανου Κασσελάκη και Νίκου Ανδρουλάκη το διακύβευμα της ενίσχυσης των ποσοστών και το στοίχημα του ανταγωνισμού για τη δεύτερη θέση. Κάτω από αυτό το πρίσμα, οι κινήσεις των Γ. Παπανδρέου και Αλ. Τσίπρα μόνο απαρατήρητες δεν περνάνε.
Και μπορεί η πλευρά Παπανδρέου να διέψευσε προ ημερών ότι τα διάφορα «κεντροαριστερά σενάρια» που κυκλοφορούν για την ίδρυση πολιτικού φορέα με τον κ. Τσίπρα έχουν σχέση με την πραγματικότητα (καταγγέλλοντας μάλιστα «άλλες σκοπιμότητες και στοχεύσεις»), η αλήθεια όμως είναι πως επικοινωνία και επαφή ανάμεσα στους δύο πρώην πρωθυπουργούς υπάρχει.
Δεν αφορά ωστόσο τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού φορέα, αλλά ενός ευρύτερου μετώπου προοδευτικών δυνάμεων εντός και εκτός Βουλής. Μπορεί να υπάρξει ένα τέτοιο μέτωπο χωρίς νέο κόμμα; Ναι, μπορεί, σύμφωνα με συνομιλητές και των δύο.
Τι ειπώθηκε στην εορταστική σύναξη του Ψυχικού – Ο Αλ. Τσίπρας φιλοδοξεί να παίξει ρόλο γεφυροποιού ανάμεσα στη ριζοσπαστική Αριστερά και στη σοσιαλδημοκρατία
Το παράδειγμα του Χάρη Δούκα
Η συζήτηση γίνεται στη βάση ενός υποδείγματος. Η πρόσφατη νίκη του Χάρη Δούκα στον Δήμο Αθηναίων αναπτέρωσε τις ελπίδες πολλών κυρίως ως προς το τι μπορεί να γίνει «όταν ενώνονται οι δημοκρατικές και προοδευτικές δυνάμεις πίσω από ένα πρόσωπο με γνώσεις, δυνατότητες και όραμα». Αυτό επί της ουσίας είναι και το διακύβευμα της επόμενης περιόδου.
Ο κ. Παπανδρέου εδώ και πολλά χρόνια από τους κόλπους της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, της οποίας πλέον, και έπειτα από προεδρική θητεία 17 ετών, είναι επίτιμος πρόεδρος, υποστηρίζει την άποψη πως πρέπει να υπάρξει τουλάχιστον κοινή δράση και επικοινωνία των προοδευτικών δυνάμεων. Είναι το «project» που προωθούσε συστηματικά και με το δεδομένο ότι η Σοσιαλιστική Διεθνής περιλαμβάνει στους κόλπους της τα περισσότερα σοσιαλιστικά, εργατικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα και κινήματα στον κόσμο.
Ο ρόλος του γεφυροποιού
Από την άλλη πλευρά, ο κ. Τσίπρας φιλοδοξεί να παίξει ρόλο γεφυροποιού ανάμεσα στη ριζοσπαστική Αριστερά και στη σοσιαλδημοκρατία. Προς αυτή την κατεύθυνση θα κινηθεί και το Ιδρυμα που δημιουργεί και στο πλαίσιο αυτό προγραμματίζεται μια μεγάλη σύναξη στην Αθήνα, όπου θα προσκληθούν σημαίνοντα πρόσωπα του ευρύτερου προοδευτικού χώρου από την Ευρώπη. Μεταξύ αυτών, είναι ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο πρώην πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα. Το ενδιαφέρον ωστόσο εστιάζεται στην πρόσκληση προς τον κ. Παπανδρέου και ασφαλώς στην ομιλία που θα εκφωνήσει.
Αυτή όμως δεν θα είναι η πρώτη κοινή παρουσία των δύο πρώην πρωθυπουργών. Είχε προηγηθεί την περίοδο των Χριστουγέννων στην ευρύτερη περιοχή του Ψυχικού μια εορταστική σύναξη για χαλαρή συζήτηση, φαγητό και πότο και ανταλλαγή ευχών. Εκεί, Γ. Παπανδρέου και Αλ. Τσίπρας είχαν συζήτηση για τα μελλούμενα επί της εγχώριας πολιτικής σκηνής. Πάντα όμως υπό το πρίσμα της αυτόνομης πορείας τόσο του ΣΥΡΙΖΑ όσο και του ΠαΣοΚ, ενώ ουδεμία αναφορά έγινε επί της ανάγκης δημιουργίας νέου σχήματος.
Το γεγονός ότι ο Αλ. Τσίπρας έκανε αναφορές για δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας επί διακυβέρνησης Καραμανλή, ερμηνεύτηκε ως «αλλαγή στάσης» και επέδρασε σε μεγάλο βαθμό
Το ορόσημο των ευρωεκλογών
Μετά τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, ουδείς μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει και κατά πόσο θα δρομολογηθούν εξελίξεις τέτοιες που θα οδηγήσουν σε ανασχεδιασμούς και θα πυροδοτήσουν διεργασίες για άλλα σχήματα. Μένει να φανούν όλα αυτά και αν το αποτέλεσμα των εκλογών θα παίξει ρόλο καταλύτη εξελίξεων. Σε κάθε περίπτωση πάντως τόσο ο κ. Τσίπρας όσο και ο κ. Παπανδρέου δεν ιδιωτεύουν, ούτε πρόκειται να μείνουν στην άκρη. Σκοπεύουν να παραμείνουν ενεργοί και να κρατήσουν ζωντανή την επιδίωξη να διαδραματίσουν οι ίδιοι ρόλο, τουλάχιστον στην επικοινωνία των δύο χώρων.
Τα όσα έγιναν στο παρελθόν, λησμονούνται σιγά-σιγά και ειδικά όσα ακούστηκαν την περίοδο των μνημονίων. Το γεγονός ότι ο Αλ. Τσίπρας έκανε αναφορές στην οικονομική πολιτική του Κώστα Καραμανλή την περίοδο 2004-2009 αποδίδοντας ευθύνες για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας που οδήγησε στα μνημόνια, ερμηνεύτηκε ως «αλλαγή στάσης» και επέδρασε σε μεγάλο βαθμό.
Ποιοι είναι ανοιχτοί στις συνεργασίες
Σε αυτό το κλίμα της καλής πλέον επικοινωνίας των κ.κ. Τσίπρα και Παπανδρέου, πρέπει κανείς να δει και τις κινήσεις και άλλων παραγόντων και στελεχών που θέτουν ευρύτερα το θέμα των συνεργασιών και του κοινού μετώπου, όχι βέβαια υπό την ομπρέλα ενός ενιαίου κόμματος: Διονύσης Τεμπονέρας, Κώστας Ζαχαριάδης, Νίκος Παππάς, Ολγα Γεροβασίλη, Γιάννης Ραγκούσης, Θανάσης Θεοχαρόπουλος κ.ά. από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στελέχη του ΠαΣοΚ που θεωρούν πως δεν πρέπει να υπάρχουν οι αγκυλώσεις του παρελθόντος.
Ο πρώην πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, που πιθανότατα θα έχει κεντρικό ρόλο στην προεκλογική καμπάνια της Ευρωπαϊκής Αριστεράς στις ευρωεκλογές, θα συμμετέχει ενεργά στις εργασίες του Συμβουλίου της Ευρώπης ως απλό μέλος της ομάδας της Αριστεράς και αναμένεται να επικεντρώνεται σε κρίσιμα θέματα, όπως τα κοινωνικά και ατομικά δικαιώματα, η ειρήνη, η δικαιοσύνη και το μέλλον της Ευρώπης. Είναι ουσιαστικά μια ατζέντα που προωθεί και ο Γ. Παπανδρέου, αν και με διαφορετική οπτική και αντίληψη.
Αυτά τα θέματα έβαζε πολλές φορές στο τραπέζι και ως παρατηρητής στις Συνόδους των Ευρωσοσιαλιστών και το κάνει με τον τρόπο του όπου συμμετέχει και ο Γ. Παπανδρέου.
«Πρέπει οι προοδευτικές δυνάμεις να ενωθούν γύρω από ένα νέο συμβόλαιο για μια πιο κοινωνική, βιώσιμη και δημοκρατική Ευρώπη που προωθεί την ειρήνη» έλεγε στις Συνόδους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος ο κ. Τσίπρας, φιλοδοξώντας να διαδραματίσει και εκεί τον ρόλο του «γεφυροποιού» μεταξύ της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων.
Αυτό επιθυμεί και από εδώ και πέρα στην Ευρώπη με άλλον ρόλο, εμμένοντας στην παλαιότερη θέση του για μια κοινή ομπρέλα ανάμεσα στις τρεις εκφάνσεις του ευρωπαϊκού κεντροαριστερού γίγνεσθαι.
