Οταν ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν επισκεπτόταν τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στο σπίτι του στα Χανιά, αρχές Ιανουαρίου του 2024, μέσα στις εορτές, θα τον παρομοίαζε κανείς ως έναν Αγιο Βασίλη με βαθμό… στρατηγού. Δεν κουβαλούσε βεβαίως μαζί του κόκκινο σάκο, αλλά κόμιζε μία σημαντική επιστολή, ούτε ήρθε στη Σούδα με έλκηθρο, αλλά με το Air Force 2 και προσκόμιζε δώρα που δεν ήταν άλλο από αμερικανικά οπλικά συστήματα αξίας 2 δισ. δολαρίων.

Οι πάντες τότε πανηγύριζαν, το αμερικανικό καλάθι των εξοπλισμών ήταν τόσο μεγάλο που άρχισαν οι αναλύσεις για την ανατροπή υπερ ημών των συσχετισμών στο Αιγαίο. Ποιος όμως τότε μπορούσε να γνωρίζει ότι το καλάθι αυτό των 2 δισ. δολαρίων δεν ήταν και τόσο δωρεάν, ότι δινόταν για έναν συγκεκριμένο σκοπό ώστε να βοηθηθεί η Ουκρανία και ότι τα περισσότερα από τα υποσχόμενα δεν έχουν καν δρομολογηθεί, ενώ απομένουν λίγοι μόλις μήνες πριν από την αποχώρηση του Τζο Μπάιντεν από τον Λευκό Οίκο και φυσικά του Αντονι Μπλίνκεν από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Οι υποσχέσεις

Προτού αναφερθεί η δικαιολογημένη αντίδραση των Αθηνών για τις καθυστερήσεις και το θέμα «δωρεάν», ας θυμηθούμε τι περιείχε η επιστολή Μπλίνκεν προς την Ελλάδα: Δύο αεροσκάφη C-130H από τα πλεονάζοντα αμυντικά υλικά, δέκα κινητήρες για αεροσκάφη P-3, και αυτά μεταχειρισμένα από τα πλεονάζοντα αμυντικά υλικά, και 60 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Bradley, ως πλεονάζοντα αμυντικά υλικά. Ακόμα τρία πλοία κλάσης Protector και διάφορα φορτηγά οχήματα και ρυμουλκούμενα ως πλεονάζοντα αμυντικά υλικά. Ακόμα το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεσμεύεται ότι θα υποβάλει στο Κογκρέσο νομοθετική πρόταση για την παραχώρηση πλοίων, με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων φρεγατών τύπου LCS, με τη διαδικασία του πλεονάζοντος αμυντικού υλικού.

Επιπλέον ο Μπλίνκεν στην επιστολή του σε προσωπικό ύφος προς τον Πρωθυπουργό σημείωνε: «Θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα ώστε να παραλάβει πλεονάζοντα οχήματα ανθεκτικά σε νάρκες, προστατευμένα από ενέδρες, όταν αυτά καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, και θα εξετάσω τις ελληνικές ανάγκες σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού τύπου KC-135. Εκτός από τα C-130H, το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας εργάζεται για την παροχή δεδομένων σχετικά με τις τιμές και τη διαθεσιμότητα για την αγορά νέων C-130J από την Ελλάδα».

Υπήρχε βεβαίως και μια υποσημείωση στην επιστολή που έλεγε ότι «συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που η Ελλάδα θα μπορούσε να μεταβιβάσει ή να πουλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία, και εκκρεμούσας της αξιολόγησης της κατάστασης και της αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανή πρόσθετη χρηματοδότηση ξένων ενόπλων δυνάμεων ύψους μέχρι 200 εκατομμυρίων δολαρίων για την Ελλάδα».

Ουδείς αμφισβητούσε ότι ο Μπλίνκεν είχε τις καλύτερες των προθέσεων απέναντι στη χώρα μας και το απέδειξε ποικιλοτρόπως. Οπως και το αμερικανικό Κογκρέσο που εργάστηκε σκληρά για την έγκριση των F-35 στην Ελλάδα, την αναβάθμιση του λιμένος της Αλεξανδρούπολης, την αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 (λόγω των ρωσικών S-400) και βεβαίως της υπογραφής αμυντικής συμφωνίας με την Κύπρο. Ωστόσο, λένε οι έλληνες επιτελείς, δεν μπορεί να εκληφθεί ως τυχαίο το γεγονός ότι ταυτόχρονα με την έγκριση προς την Ελλάδα μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35 το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ (και αυτό που ονομάζουμε administration) ενέκρινε τη χορήγηση στην Τουρκία 40 νέων μαχητικών Lockheed F-16 και 79 κιτ αναβάθμισης για παλαιότερα F-16, συν πυρομαχικά για τα μαχητικά, συνολικής δαπάνης 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Οι εκκρεμότητες

Ωστόσο, κατά τον υπουργό Εθνικής Αμυνας, η αμερικανική κυβέρνηση θα πρέπει πρώτα να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της που περιέχονται στην επιστολή Μπλίνκεν προς τον Πρωθυπουργό. Και αναφέρει συγκεκριμένα ότι: 1) δεν τις έχει εκπληρώσει ως προς τις LCS και δεν υπάρχει σαφής απάντηση για τα 4 C-130, 2) τα τεθωρακισμένα οχήματα Bradley που παρασχέθηκαν απαιτούσαν επισκευές τις τάξης των 8 εκατομμυρίων το ένα (συνεπώς δεν είναι δωρεάν), 3) σε εκκρεμότητα παραμένει επίσης το ζήτημα των ιπτάμενων τάνκερ.

Αυτό που ζητεί ο Νίκος Δένδιας, άσχετα εάν οι ΗΠΑ εκπληρώσουν τις υποσχέσεις που περιέχονται στην επιστολή Μπλίνκεν, είναι να συντελέσουν οι Αμερικανοί στην επίτευξη του στόχου μιας ανεπτυγμένης τεχνολογικά Ελλάδας, που θα βρίσκεται ένα βήμα μπροστά έναντι οιασδήποτε απειλής. Και αυτό, όπως τόνισε σε μια πρόσφατη συνέντευξή του, δεν είναι μόνο προς το συμφέρον της Ελλάδας. Είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ, ώστε να μπορούμε να ασκήσουμε τον ρόλο του αξιόπιστου, σταθερού και σοβαρού συμμάχου στην ευρύτερη περιοχή.