Μάχη με τον (χαμένο) χρόνο και τη σκληρή πραγματικότητα που διαμόρφωσαν η συντριπτική εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα δίνουν οι επίδοξοι διάδοχοι για την ηγεσία του κόμματος, οι οποίοι μπαίνουν πλέον δυναμικά στον αγώνα δρόμου που κορυφώνεται στις 10 Σεπτεμβρίου με την εκλογή του νέου προέδρου. Το μεγάλο στοίχημα στη διαδικασία ανάδειξης του νέου αρχηγού είναι η συμμετοχή των μελών και φίλων του κόμματος, κάτι που προβληματίζει την Κουμουνδούρου καθώς είναι διάχυτη η απογοήτευση.
Προβληματισμός για το μέλλον
Εμφανής είναι και η υπαρξιακή αγωνία για το παρόν και το μέλλον ενός κόμματος που πορεύεται στο τεντωμένο σκοινί της ταυτοτικής αμφισημίας και των προσωπικών στρατηγικών και φιλοδοξιών, με τους διεκδικητές της ηγεσίας να εκπέμπουν διαφορετικό πολιτικό και ιδεολογικό στίγμα, γεγονός που προβληματίζει κάποιους ως προς τα περιθώρια συγκατοίκησης την επόμενη ημέρα, όποιος και αν υπερισχύσει. Τα όρια της πολυσυλλεκτικότητας μοιάζουν να προσκρούουν στα πολιτικά και ιδεολογικά αδιέξοδα και στις αντιφάσεις που υπάρχουν και συνθέτουν εικόνα κρίσης φυσιογνωμικής που απλώς στο παρελθόν, ελέω Τσίπρα, κρυβόταν κάτω από το χαλί.
Στην κατεύθυνση της ενεργοποίησης του ενδιαφέροντος των πολιτών ξεκινά διαδικτυακή καμπάνια ενημέρωσης εν όψει της διαδικασίας ανάδειξης του νέου προέδρου του κόμματος, υπό τον τίτλο «10 Σεπτεμβρίου – Συμμετέχω» και μότο «Το αύριο ξεκινά από εμάς». Στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://vote.syriza.gr/ οι επισκέπτες μπορούν να ενημερώνονται σχετικά με την εκλογική διαδικασία καθώς και για τη δράση των υποψήφιων προέδρων, τις θέσεις τους, τις συνεντεύξεις του και τις περιοδείες τους, οι οποίες αναμένεται από αύριο να φουντώσουν καθώς ο χρόνος δεν είναι αρκετός. Αναμένονται δε να υπάρξουν κεντρικά και άλλες δράσεις πέραν της διαδικτυακής καμπάνιας προκειμένου η διαδικασία εκλογής «να μετατραπεί σε πολιτικό γεγονός πέρα από τα κομματικά όρια με ευρύτερη απεύθυνση στη νέα γενιά και στην κοινωνική πλειοψηφία», όπως σημειώνουν αρμόδιοι παράγοντες. Ο οδικός χάρτης προβλέπει:
Το συνέδριο και οι υποψήφιοι
Το Διαρκές Συνέδριο του κόμματος, το οποίο θα διεξαχθεί στις 2 Σεπτεμβρίου για να εγκρίνει και τυπικά τις υποψηφιότητες για την προεδρία. Μέχρι τότε είναι ανοιχτή η λίστα η οποία κανείς δεν αποκλείει να διευρυνθεί πέραν των τεσσάρων (Εφη Αχτσιόγλου, Ευκλείδης Τσακαλώτος, Νίκος Παππάς, Στέφανος Τζουμάκας). Ο Διονύσης Τεμπονέρας έχει αφήσει να αιωρείται ένα τέτοιο ενδεχόμενο δηλώνοντας σιβυλλικά ότι «ως τότε μπορεί οποιοσδήποτε να υποβάλει υποψηφιότητα και να την καταθέσει στα αρμόδια όργανα του κόμματος». Ο μεταβατικός πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος έχει δεχθεί ανάλογες προτροπές από κάποιους, παρότι ο ίδιος έχει επιχειρήσει να βάλει φρένο στα σενάρια εμπλοκής του ονόματός του, δηλώνοντας ότι «δεν σκέφτομαι μια προσωπική εμπλοκή», ενώ άγνωστο παραμένει τι θα πράξει ο Παύλος Πολάκης. Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Κουμουνδούρου, οι υποψηφιότητες θα εγκριθούν ως ενιαία πρόταση, ενώ το Διαρκές Συνέδριο αναμένεται να διεξαχθεί με υβριδικό τρόπο, δηλαδή με δυνατότητα φυσικής παρουσίας ή διαδικτυακής. Για την κατάθεση υποψηφιότητας απαιτούνται υπογραφές από 30 μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, ενώ για τις υποψηφιότητες που εγκρίθηκαν από την τελευταία Κεντρική Επιτροπή δεν απαιτούνται υπογραφές. Μέλη της Κεντρικής Επιτροπής μπορούν να υπογράψουν και για παραπάνω από έναν υποψηφίους.
Η εκλογή προέδρου έχει προγραμματιστεί για τις 10 Σεπτεμβρίου και στην περίπτωση περισσότερων των δύο υποψηφιοτήτων ο δεύτερος γύρος θα διεξαχθεί στις 16 Σεπτεμβρίου. Δικαίωμα ψήφου έχουν και όσοι γίνουν μέλη του κόμματος την ημέρα της πρώτης εκλογικής διαδικασίας. Στόχος είναι ο ΣΥΡΙΖΑ να εκπροσωπηθεί στη ΔΕΘ από τον/τη νέο/α αρχηγό στις 17 Σεπτεμβρίου.
Το Νοέμβριο η συζήτηση
Θα ακολουθήσει το έκτακτο συνέδριο τον Νοέμβριο μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου, με τις ελπίδες του ΣΥΡΙΖΑ να εναποτίθενται στην απήχηση των προσώπων που θα στηρίξει προκειμένου να καταγράψει στοιχειωδώς μια παρουσία. Οι εσωτερικοί διαγκωνισμοί για το χρίσμα του υποψηφίου στον Δήμο Αθηναίων και οι «γκρίνιες» για την υποψηφιότητα του Κώστα Ζαχαριάδη κατέδειξαν το βάθος του ρήγματος που υπάρχει και των διαφορετικών στρατηγικών με τις οποίες προσέρχονται στη μάχη των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών οι εσωκομματικές πτέρυγες. Το συνέδριο θα είναι το αποκορύφωμα των κρίσιμων διεργασιών όπου θα αντιπαρατεθούν οι πολιτικές πλατφόρμες και θα επιχειρηθεί να δοθούν απαντήσεις στα αμείλικτα ερωτήματα για τα αίτια της εκλογικής συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ και να χαραχθεί η νέα πορεία του. Εκεί θα φανεί αν το ένστικτο της αυτοσυντήρησης θα υπερισχύει των εσωτερικών ανταγωνισμών.
Αποχωρήσεις και εσωκομματικά πυρά
Οσο ξετυλίγεται το «κουβάρι» των διαδικασιών για την επανασύσταση του κόμματος και την αναζήτηση νέου ταυτοτικού μοντέλου τόσο θα συγκρούονται οι διαφορετικές οπτικές και στρατηγικές, κάτι που φτάνει μοιραία ως τη βάση και τα κομματικά όργανα, με τον κίνδυνο της αποστασιοποίησης και αποστράτευσης να ελλοχεύει. Η αποχώρηση της δικηγόρου Ελένης Λαφτσή, μέλους της Νομαρχιακής Επιτροπής Ροδόπης και της Γραμματείας και επικεφαλής της δημοτικής παράταξης στον Δήμο Κομοτηνής, η οποία είχε παραπεμφθεί στο πειθαρχικό λόγω των δημόσιων διαφωνιών της «για τη στήριξη της ηγεσίας στον μουσουλμάνο βουλευτή» του ΣΥΡΙΖΑ και την «ανοχή και συγκάλυψη» συμπεριφορών «ανοιχτής συνδιαλλαγής με τον παράτυπο «εκλεγμένο» μουφτή και τους μηχανισμούς του», προκάλεσε αίσθηση, όπως και η αποχώρηση του γραμματέα της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ στην Ικαρία και μέλους της Κεντρικής Επιτροπής Δημήτρη Δουρή, ο οποίος δήλωσε ότι «αδυνατεί να παρακολουθήσει τις εσωκομματικές διαδικασίες μιας κομματικής νομενκλατούρας ξεκομμένης ακόμη και από το εναπομείναν εκλογικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ», ενώ σε παραίτηση οδηγήθηκε και ο συντονιστής της Νομαρχιακής Επιτροπής Λέσβου Σταύρος Καραβασίλης μετά την πρωτοβουλία στελεχών της ΝΕ να προτείνουν τη στήριξη του απερχόμενου περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου Κώστα Μουτζούρη, προερχόμενου από τη ΝΔ και νυν «αντάρτη» υποψηφίου. Μέσα σε αυτό το κλίμα ένα σκίτσο με σεξιστική χροιά εις βάρος της Εφης Αχτσιόγλου ήρθε να ταράξει για άλλη μια φορά τα νερά. Η ίδια δεν δίστασε να δηλώσει ότι «δυστυχώς ο σεξισμός υπάρχει παντού, ακόμα και μέσα στην Αριστερά», ενώ δεν άφησε ασχολίαστη και την παλαιότερη αναφορά του Παύλου Πολάκη περί «καλλιστείων», σχολιάζοντας ότι «θα πρέπει να προσέχουμε πολύ για να αποφεύγονται π.χ. δηλώσεις τύπου «καλλιστεία»», με τον ίδιο, πάντως, να «ξιφουλκεί» στα κοινωνικά δίκτυα: «Πολιτική γραμμή περιμένω να δω, μέχρι στιγμής σχεδόν κενό… Γι’ αυτό ήθελα το Συνέδριο πρώτα…».
Οι στρατοί των υποψηφίων στη μάχη της διαδοχής
Στην κούρσα της διαδοχής για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ έχουν συμπαραταχθεί με τους τέσσερις υποψηφίους στελέχη και βουλευτές με διαφορετικές εσωκομματικές προελεύσεις, «σπάζοντας» εν μέρει τις μέχρι πρότινος εσωκομματικές διαστρωματώσεις, με χαρακτηριστικότερη τη διάχυση των άλλοτε «προεδρικών».
Με την υποψηφιότητα της Εφης Αχτσιόγλου έχει συστρατευθεί ένα ευρύτερο τμήμα της νεότερης αλλά και της παλαιότερης γενιάς. Μεταξύ αυτών είναι οι Αλέξης Χαρίτσης, Νάσος Ηλιόπουλος, Κώστας Ζαχαριάδης, Νίκος Βούτσης, Γιάννης Ραγκούσης, Δημήτρης Παπαδημούλης, Ευάγγελος Αποστολάκης, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, Δημήτρης Χατζησωκράτης, Νίκος Μπίστης, Δημήτρης Τζανακόπουλος, Γιώργος Καραμέρος, Μαρίνα Κοντοτόλη, Κατερίνα Παπανάτσιου, Θεανώ Φωτίου, Θανάσης Θεοχαρόπουλος, Γιάννης Μαντζουράνης, Αριστείδης Μπαλτάς, Ελενα Ακρίτα, Λούκα Κατσέλη, Σταύρος Αραχωβίτης, Μαριλένα Κοππά, Θεόφιλος Ξανθόπουλος, Γιάννης Μυλόπουλος, Διάνα Βουτυράκου, Δημήτρης Λιάκος, Αρις Καζάκος κ.ά.
Σε στενή επικοινωνία μαζί της και ο άλλοτε κυβερνητικός εκπρόσωπος της πρώτης κυβέρνησης του Αλέξη Τσίπρα, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, ο οποίος είχε αποστασιοποιηθεί μετά τη μνημονιακή στροφή του κόμματος, χωρίς να αποκλείεται επιστροφή του στα κομματικά δρώμενα στην περίπτωση νίκης της κυρίας Αχτσιόγλου. Στην επιτελική της ομάδα συμμετέχουν ο πολιτικός αναλυτής Νίκος Μαραντζίδης, ο νομικός Δημήτρης Λυρίτσης, ο δημοσιογράφος Ανδρέας Μπελεγρής, ο ιστορικός Κωστής Καρπόζηλος και η Μάνια Καββαθά, διευθύντρια του γραφείου της όταν ήταν υπουργός Εργασίας.
Με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο έχουν συνταχθεί κατά βάση στελέχη που κινούνται στο πεδίο της «Ομπρέλας», όπως οι Νίκος Φίλης, Ανδρέας Ξανθός, Γιώργος Σταθάκης, Πάνος Σκουρλέτης, Δημήτρης Βίτσας, Κώστας Φωτάκης, Πέτη Πέρκα, Χάρης Μαμουλάκης, Αννέτα Καββαδία, Πάνος Λάμπρου, Θοδωρής Δρίτσας, Κώστας Αθανασίου, Ειρήνη Αγαθοπούλου, Χρήστος Καραγιαννίδης, Δημήτρης Γάκης, Χρήστος Μαντάς, η στενή συνεργάτις του από την περίοδο που ήταν υπουργός Οικονομικών Μακρίνα Βιόλα Κώστη, ενώ στο «κλίμα» Τσακαλώτου φαίνεται να κινούνται και πρόσωπα όπως η Σία Αναγνωστοπούλου, η Μερόπη Τζούφη, ο Ζεϊμπέκ Χουσεΐν κ.ά.
Με την υποψηφιότητα του Νίκου Παππά, άλλοτε εξ απορρήτων συνεργάτη του κ. Τσίπρα και πρωταγωνιστικό παράγοντα των πάλαι ποτέ κραταιών «προεδρικών», έχουν συνταχθεί στελέχη όπως ο Χρήστος Σπίρτζης, η Ρένα Δούρου, ο Παύλος Πολάκης, η Κατερίνα Νοτοπούλου, η Ραλλία Χρηστίδου, η Θεοδώρα Τζάκρη, ο Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος, ο Χρήστος Γιαννούλης, ο Βασίλης Κόκκαλης, ο Γιάννης Μουζάλας κ.ά. Επιτελικό ρόλο ως υπευθύνου επικοινωνίας έχει αναλάβει ο Αγγελος Τόλκας. Ερωτηματικό στο «προεδρικό» φάσμα παραμένει η στάση της αντιπροέδρου της Βουλής Ολγας Γεροβασίλη, η οποία δεν έχει πάρει θέση υπέρ κανενός υποψηφίου, όπως άλλωστε και άλλοι, κάτι που θα αρχίσει να αποσαφηνίζεται στην πορεία προς την εκλογή της 10ης Σεπτεμβρίου.
Τον μοναχικό δρόμο της αναμέτρησης στη βάση του κόμματος πέρα από «ομαδοποιήσεις» έχει επιλέξει ο Στέφανος Τζουμάκας, ο οποίος δηλώνει ότι «δεν έχουν καμία ουσία οι φράξιες, οι ομαδοποιήσεις και οι συσχετισμοί όσον αφορά την πολιτική κατεύθυνση της χώρας».
