Υστερα από περίπου έναν μήνα αποκαλύψεων από τα μέσα ενημέρωσης για το σκάνδαλο των υπέρογκων χρεών της εταιρείας ELFE προς τη ΔΕΠΑ και σιωπής από την πλευρά της κυβέρνησης, οι αρμόδιοι υπουργοί εμφανίστηκαν την Παρασκευή στη Βουλή και μίλησαν για το θέμα. «Τα χρέη της ELFE προς τη ΔΕΠΑ ανήκουν στη Νέα Δημοκρατία» είπε ο Γιώργος Σταθάκης. «Ποιος αύξησε το χρέος της ELFE προς τη ΔΕΠΑ που σήμερα χρωστά 120 εκατ. ευρώ; Το 2015 το χρέος ήταν 89 εκατ. ευρώ συν 7,2% οι τόκοι υπερημερίας γίνονται 96 εκατ. ευρώ. Το 2018 ήταν 110 εκατ. ευρώ. Αρα το χρέος αυξήθηκε από το 2015 ως σήμερα ακριβώς 12 εκατ. ευρώ. Αυτό είναι το «μεγάλο σκάνδαλο» ELFE – ΔΕΠΑ» αποφάνθηκε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης μίλησε για fake σκάνδαλα κατασκευασμένα από τη ΝΔ. «Το θέμα για την κυβέρνηση δεν ήταν η ΔΕΠΑ. Για εμάς ήταν θέμα εργαζομένων σε μια παραγωγική δραστηριότητα, ασχοληθήκαμε όπως κάναμε και σε άλλες περιπτώσεις, ΛΑΡΚΟ, Ναυπηγεία, Μαρινόπουλος». Οσο για το σχέδιο ανταλλαγής ακινήτων της ELFE με χρέος, «δεν υπήρξε ποτέ απόφαση κυβερνητικού οργάνου. Οι συζητήσεις ήταν στη σφαίρα της ανταλλαγής απόψεων, που σημαίνει ότι η όποια ιδέα δεν είχε ωριμάσει».

Σφυροκόπημα από
τη ΝΔ στη Βουλή

Αυτή ήταν σε αδρές γραμμές η γραμμή άμυνας της κυβέρνησης στην επίθεση που δέχθηκε από τους βουλευτές της ΝΔ οι οποίοι προκάλεσαν με επίκαιρη επερώτησή τους τη συζήτηση στη Βουλή. Η αξιωματική αντιπολίτευση προσήλθε στη συζήτηση με τους δύο αντιπροέδρους της, Κωστή Χατζηδάκη και Αδωνι Γεωργιάδη, με τους κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους Μάκη Βορίδη και Νίκο Δένδια και με αρκετούς βουλευτές, οι οποίοι μίλησαν για «καραμπινάτο σκάνδαλο» και προανήγγειλαν προανακριτική επιτροπή και Ειδικό Δικαστήριο.

Η παράθεση των επιχειρημάτων των δύο πλευρών αποκτά νόημα μόνο αν τοποθετηθεί στο σωστό πλαίσιο.

Η εκτόξευση των χρεών της ELFE, συμφερόντων Λαυρέντη Λαυρεντιάδη, ξεκίνησε από το 2015 και έγινε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη, πριν από την τοποθέτηση Κιτσάκου, αγνοήθηκε η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης της ΔΕΠΑ, της 30ής Ιουνίου 2014, η οποία ζητούσε να υπάρχει προκάλυψη της κατανάλωσης αερίου από την ELFE, μη επαύξηση της οφειλής και ρύθμιση του χρέους. Ωστόσο, μέσα στο 2015 το χρέος της εταιρείας στη ΔΕΠΑ αυξήθηκε κατά 10 εκατ. ευρώ. Από το 2016 και έπειτα, που ξεκινάει η θητεία του Θεόδωρου Κιτσάκου, ξεδιπλώνεται η δεύτερη φάση της αύξησης του χρέους, η οποία έχει εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά.

Τα ακίνητα και
η επίσκεψη Πετσίτη

Προτού περάσουν τα πράγματα στη δεύτερη φάση συμβαίνουν τα εξής: Τον Σεπτέμβριο του 2015 αρχίζει να διαφαίνεται το σχέδιο μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων από την ELFE σε εξωχώριες κυπριακές εταιρείες, οι οποίες επίσης συνδέονται με τον Λ. Λαυρεντιάδη. Τον ίδιο μήνα επισκέπτεται ο Μανώλης Πετσίτης τον προηγούμενο διευθύνοντα σύμβουλο της ΔΕΠΑ Σπύρο Παλαιογιάννη στο γραφείο του. Στη συνέχεια ο κ. Παλαιογιάννης στέλνει εξώδικο στην ELFE και καρατομείται.

Ως αντικαταστάτης του επιλέγεται ο Θ. Κιτσάκος, ένα κομματικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ήταν πρώην γενικός διευθυντής της Εταιρείας Ελληνικά Χημικά Λιπάσματα του Λ. Λαυρεντιάδη – είχε δηλαδή προφανή σύγκρουση συμφερόντων. Ο Κιτσάκος αναλαμβάνει τον Νοέμβριο του 2015. Τότε αρχίζει ο μετασχηματισμός της ELFE από εταιρεία σε κουφάρι. Ο νέος διευθύνων σύμβουλος, κατά παράβαση των αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης, αποδέχεται την εξόφληση των χρεών της ELFE με μεταχρονολογημένες επιταγές, μιας εταιρείας η οποία δεν καταθέτει ισολογισμό και ενώ δημοσιεύονται στον Τύπο τα πρώτα ρεπορτάζ για την επιχείρηση αποψίλωσης από τα περιουσιακά στοιχεία της. Αντί να λάβει μέτρα, ο Κιτσάκος συνεχίζει να συναλλάσσεται με μια εταιρεία-φάντασμα επικαλούμενος πολιτική κάλυψη από την κυβέρνηση.

Στο μεταξύ από τον Δεκέμβριο του 2015 είχε ανακοινώσει στο ΔΣ της ΔΕΠΑ ότι η ELFE προτίθεται να ρυθμίσει τις οφειλές της με ανταλλαγή ακινήτων της με το χρέος – ακίνητα δεσμευμένα από την Αρχή κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος – και ότι πρόκειται να πραγματοποιηθεί διυπουργική σύσκεψη για το θέμα. Παράλληλα περιέφερε σε διάφορα υπουργικά γραφεία προς υπογραφή το σχετικό μνημόνιο μεταξύ ΔΕΠΑ και ELFE. Μετέβαλε, δηλαδή, ουσιαστικά και τη συναλλακτική σχέση και την αντιμετώπιση της ELFE από τη ΔΕΠΑ. Ο κ. Σταθάκης χαρακτήρισε την ιδέα της ανταλλαγής «μια βραχύβια, άνευ αντικειμένου, περιπέτεια», η οποία «απερρίφθη μετά πολλών επαίνων». Οι βουλευτές της ΝΔ κατήγγειλαν ότι αυτή η μακρά και ψευδεπίγραφη διαπραγμάτευση είχε στόχο να εμποδίσει τη ΔΕΠΑ να προχωρήσει στις διεκδικήσεις της.

Εμπλοκή τουλάχιστον
τριών υπουργών

Η ηλεκτρονική αλληλογραφία του Θ. Πετσίτη αποκάλυψε ότι τουλάχιστον τρεις υπουργοί, οι κ.κ. Σταθάκης, Φλαμπουράρης και Δραγασάκης, γνώριζαν την απόπειρα συμψηφισμού χρέους προς τη ΔΕΠΑ με τα δεσμευμένα και προσημειωμένα οικόπεδα της ΕLFE, σε τιμή δεκαπλάσια σε σχέση με την πραγματική αξία τους.

Η ELFE σήμερα δεν έχει καμία σχέση με τη ΛΑΡΚΟ, τα Ναυπηγεία, τον Μαρινόπουλο, περιπτώσεις εταιρειών που επικαλέστηκε ο κ. Δραγασάκης. Οι επιχειρήσεις αυτές χτυπήθηκαν από την κρίση αλλά έχουν εργαζομένους, εγκαταστάσεις και γραμμή παραγωγής. Η ELFE δεν έχει τίποτε από αυτά. Εχει μόνο το χρέος των 125 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα τα μεταβίβασε στις κυπριακές εταιρείες.

Ο κ. Σταθάκης είπε επίσης ότι η ΔΕΠΑ είναι υποχρεωμένη από δύο δικαστικές αποφάσεις να δέχεται τις μεταχρονονολογημένες επιταγές της ELFE. Η μία απόφαση αφορά το τέταρτο αίτημα προσωρινής διαταγής που κατέθεσε η ELFE τον Ιούνιο του 2017 για να συνεχίσει να προμηθεύεται φυσικό αέριο – τα προηγούμενα τρία είχαν απορριφθεί. Ο δικαστής Ι. Κανάκης δέχθηκε ότι ισχύει προηγούμενη προσωρινή διαταγή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Καβάλας, η οποία ήταν ευνοϊκή για την ELFE, πλην όμως το δικαστήριο είχε κριθεί αναρμόδιο. Να σημειωθεί ότι η ΔΕΠΑ είχε διακόψει την παροχή αερίου στην ELFE από τις 6 ως τις 11 Οκτωβρίου 2017 και η ELFE είχε προμηθευθεί αέριο από ανταγωνιστές της ΔΕΠΑ πληρώνοντας τοις μετρητοίς, γεγονός που μέτρησε στις τρεις απορριπτικές αποφάσεις για τη λήψη προσωρινής διαταγής. Η δεύτερη ήταν μια απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, τον Οκτώβριο του 2017, η οποία έκρινε ότι πρέπει να συνεχιστεί η παροχή αερίου στην ELFE στη βάση της συμφωνίας που είχε γίνει με τον Θ. Κιτσάκο για αποδοχή μεταχρονολογημένων επιταγών.

Και ποιο πλαίσιο αποπληρωμής των χρεών της ELFE αυστηροποίησε, όπως είπε, ο κ. Σταθάκης στα μέσα του 2017 με τη νέα απόφαση της Γενικής Συνέλευσης; Το πλαίσιο Κιτσάκου, το οποίο ο ίδιος επέτρεψε να υπάρχει και συντελεί στη διόγκωση του χρέους, έως ότου τον απέλυσε επειδή θεώρησε ότι δεν κάνει τη δουλειά του ως διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ σε μια μεταβατική περίοδο για την εταιρεία.

Οι προειδοποιήσεις που αγνοήθηκαν

Ολα συμβαίνουν ενώ οι υπηρεσίες της ΔΕΠΑ, ιδίως η νομική υπηρεσία, δίνουν συνεχώς σήμα συναγερμού στον Θ. Κιτσάκο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ένα εμπιστευτικό υπηρεσιακό σημείωμα του Απριλίου 2017, στο οποίο περιγράφεται με ακρίβεια που δεν χωρεί παρερμηνείες η εξέλιξη της σχέσης ΔΕΠΑ – ELFE – ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ (μιας από τις παρένθετες εταιρείες).

Η ELFE, αναφέρει το σημείωμα, ερήμην της ΔΕΠΑ έχει παραχωρήσει δικαιώματα (εκμίσθωση ακινήτων/εγκαταστάσεων, παραχώρηση εξοπλισμού κ.λπ.) σε τρίτες εταιρείες (ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΕ και στη συνέχεια PFIC). Η ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ από τον Αύγουστο του 2015 είχε εκφράσει την επιθυμία κατάρτισης συμφωνίας με τη ΔΕΠΑ για την προμήθεια φυσικού αερίου, ενώ η ELFE γνωστοποίησε στη ΔΕΠΑ ότι δεν επιθυμούσε τη συνέχιση της δραστηριότητας αυτής. Η νομική υπηρεσία συμβούλευσε αμέσως τη διοίκηση ότι η ΔΕΠΑ δεν μπορεί να προχωρήσει σε σύμβαση με την ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ πριν λάβει πληροφορίες σχετικές με τη φερεγγυότητα της εταιρείας, την ταυτότητα και τη φερεγγυότητα των μετόχων της μέχρι φυσικού προσώπου, την αξία των στοιχείων του ενεργητικού που φέρεται ότι αποκτήθηκε κ.ά. Τα στοιχεία αυτά είχαν ιδιαίτερη σημασία, όπως επισημάνθηκε, τόσο για λόγους διαύγειας και νομιμότητας της συναλλαγής, όσο και για να διαπιστωθεί αν η ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ και η PFIC έχουν συνευθύνη για την αποπληρωμή των οφειλομένων από την ELFE στη ΔΕΠΑ. Η ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ζήτησε στη συνέχεια να μετάσχει στις δημοπρασίες της ΔΕΠΑ προσκομίζοντας σχετικές άδειες, αλλά κάτι τέτοιο δεν της επετράπη εξαιτίας των σοβαρών νομικών ζητημάτων που εγείρονταν όχι μόνο από τις υπηρεσίες της ΔΕΠΑ, αλλά από την έρευνα της οικονομικής Αστυνομίας.

Οι λύσεις χωρίς
πρόσθετη ασφάλεια

Σε ό,τι αφορά τη ρύθμιση της οφειλής της ELFE επισημαίνεται ότι οι λύσεις των νέων συναλλαγματικών και προσημειώσεων σε ακίνητα δεν παρέχουν πρόσθετη ασφάλεια για τη ΔΕΠΑ. Η πρόταση για πώληση ακινήτων της ELFE στα Διαβατά και στο Καλοχώρι στη ΔΕΠΑ (απαλλαγμένων από βάρη και δικαιώματα τρίτων, διαφορετικά θα καθίστατο υπόχρεη η ΔΕΠΑ) προϋποθέτει άρση πολύ αυστηρών περιορισμών (διάταξη του προέδρου της Αρχής Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, συναίνεση του ελληνικού Δημοσίου για το ακίνητο των Διαβατών, συναίνεση άλλων πιστωτών κ.λπ.). Το θέμα έχει προφανείς ποινικές πτυχές, αφού η διάταξη Νικολούδη αναφέρει ότι η αξία των ακινήτων της ELFE «αντιστοιχεί σε τμήμα του εγκληματικού προϊόντος» και γι’ αυτόν τον λόγο απαγορεύει την «εκποίηση ή με οποιονδήποτε άλλον λόγο μεταβίβαση».

«Η κατάσταση έχει ξεφύγει εξ όσων διαφαίνεται από τα δημοσιεύματα. Η εταιρεία ELFE καθίσταται ένα κουφάρι άνευ περιουσιακών στοιχείων. Απαιτείται άμεση και πλήρης διακοπή της παροχής και κοινοποίηση της διαταγής πληρωμής που έχουμε προς εκτέλεση και να ακολουθήσουν οι διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης. Παράλληλα πρέπει να διερευνηθούν με προσοχή ζητήματα ποινικοποίησης της συμπεριφοράς προς την κατεύθυνση καταδολίευσης δανειστών και ο ρόλος όλων των συμμετεχόντων αυτουργών, συνεργών» συνέστηνε η νομική υπηρεσία. Τότε κανένας δεν άκουγε, αλλά τώρα δεν μπορούν να λένε ότι δεν γνώριζαν.

Ακινησία της Δικαιοσύνης

Ο Θ. Κιτσάκος, στον οποίο έχει ασκηθεί δίωξη για κακουργηματική απιστία, κατονόμασε σε διάφορες συνεντεύξεις του τους υπουργούς που γνώριζαν, όπως είπε, τους χειρισμούς του. Σύμφωνα με τον υπουργό Δικαιοσύνης Μιχάλη Καλογήρου, ο κατηγορούμενος μπορεί «να ισχυριστεί αυτά που θέλει, στην έκταση που θέλει, μέχρι όποτε θέλει» – περίπου τον κατέστησε αναξιόπιστο. Ωστόσο, ο Θ. Κιτσάκος επικαλούνταν συχνά στο ΔΣ της ΔΕΠΑ το γεγονός ότι είχε κυβερνητική κάλυψη. Επιπλέον, στην επιστολή που έστειλε τον Μάιο του 2017 στον τότε πρόεδρο της Αρχής κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος Γεώργιο Παντελή αναφέρεται σε «άτυπο δίχτυ προστασίας» της ELFE, εννοώντας πολιτικό δίχτυ.

Και ο κ. Παντελής, όταν στις 2 Μαΐου 2017 έστειλε επιστολή στη ΔΕΠΑ ζητώντας αναλυτικά στοιχεία σχετικά με ανείσπρακτες οφειλές των εταιρειών ELFE και ΕΛΑΓΡΟΛΙΠ από το 2015 και μετά, αποπέμφθηκε αυθημερόν από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο του Αρείου Πάγου υπό την προεδρία τότε της Βασιλικής Θάνου. Στη θέση του τοποθετήθηκε με οριακή πλειοψηφία η Αννα Ζαΐρη. Εδώ και περισσότερο από έναν χρόνο η κυρία Ζαΐρη αγνοεί τις οχλήσεις της ΔΕΠΑ, οι οποίες περιέχονται σε συνολικά 13 επιστολές, ενώ θα έπρεπε να είχε συντάξει πόρισμα και να το είχε αποστείλει στην Εισαγγελία ιδίως επειδή υπάρχουν αναφορές σε πολιτικά πρόσωπα. Αξιοπερίεργο είναι επίσης ότι υπάρχει σιωπή και ακινησία από την πλευρά της Δικαιοσύνης για την υπόθεση. Πολύ περισσότερο επειδή προσφάτως αποκαλύφθηκε ότι ο στενός φίλος και συνεργάτης του Νίκου Παππά, Μ. Πετσίτης, επισκέφθηκε πολλές φορές τον κ. Κιτσάκο στη ΔΕΠΑ ως εκπρόσωπος του Μεγάρου Μαξίμου. Και μάλιστα την περίοδο που είχε προσληφθεί στην εταιρεία ELFE λαμβάνοντας έναν πολύ ικανοποιητικό μισθό και παράλληλα εκπροσωπούσε στην Ελλάδα τους συνεργάτες του ειδικευμένου στις offshore κύπριου δικηγόρου Αρτέμη Αρτεμίου, συνταξιδιώτη του κ. Παππά στη Βενεζουέλα.