Ζούμε χωρίς αμφιβολία σε έναν κόσμο ταραγμένο, γεμάτο αβεβαιότητες, κινδύνους και απειλές. Οι σταθερές των προηγούμενων δεκαετιών έχουν εμφανώς υποχωρήσει, η κλιματική αλλαγή έχει αρχίσει και δίνει φρικτά αποτελέσματα σε ολόκληρη την υφήλιο, η γεωπολιτική τάξη έχει διασαλευθεί, η βία και οι εκβιασμοί περισσεύουν διεθνώς, οι αυταρχικοί και αναθεωρητικοί ηγέτες πληθαίνουν επικίνδυνα και μαζί τους αναβιώνουν όνειρα μεγαλοϊδεατικά και σχέδια κατακτητικά, που ευθέως απειλούν την ειρήνη σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Ο πόλεμος του Πούτιν στην Ουκρανία καταδεικνύει τη μετάπτωση του κόσμου προς την αταξία και χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της γειτονικής Τουρκίας, όπου σύσσωμο το πολιτικό σύστημα τελεί σε κατάσταση εθνικιστικού παροξυσμού και φαντασιώνεται οθωμανικά και άλλα μεγαλεία προηγούμενων αιώνων, προβάλλοντας και καλλιεργώντας, σχεδόν καθημερινά, πολεμικά σενάρια κατάκτησης των ελληνικών νησιών.
Ταυτόχρονα η Ευρώπη, αντιτασσόμενη στη ρωσική εισβολή και υποστηρίζοντας την άμυνα της Ουκρανίας, αντιμετωπίζει πρωτοφανή ενεργειακό εκβιασμό και απειλείται με διακοπή των ροών του φυσικού αερίου από τον Πούτιν.
Οι περισσότεροι των πολιτών στην Ευρώπη και στην Ελλάδα ευλόγως αγωνιούν για τον επερχόμενο ενεργειακό χειμώνα. Τρομάζουν από τη σκέψη και μόνο ότι θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τις κρύες χειμωνιάτικες νύχτες με τις τιμές ενεργειακών αγαθών, του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και του ρεύματος, στα ύψη.
Ο τετραπλός συνδυασμός του πολέμου, της ενεργειακής κρίσης, της πληθωριστικής έξαρσης και της επαπειλούμενης οικονομικής ύφεσης επιτείνει τις αγωνίες και τις ανησυχίες των πολιτών και δοκιμάζει τις αντοχές των κυβερνήσεων στη Γηραιά Ηπειρο.
Ωστόσο, είναι πλέον φανερό ότι η Ευρώπη έχει αποφασίσει να αναλάβει το κόστος του πολέμου. Εστω και αργά λαμβάνει μέτρα, προσπαθεί να αμβλύνει τις οικονομικές συνέπειες της ενεργειακής κρίσης και έχει επιλέξει να υποστηρίξει, και για περιβαλλοντικούς λόγους, πολιτικές απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, προωθώντας μαζικά και οργανωμένα τις επενδύσεις σε μονάδες και δίκτυα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Αντιθέτως, η άλλη πλευρά τις τελευταίες ημέρες φανέρωσε απίστευτες αδυναμίες. Στα πεδία των μαχών, και ιδιαιτέρως στα βορειοανατολικά της Ουκρανίας, η Ρωσία δεν μπόρεσε να υπερασπίσει τα εδάφη που είχε κατακτήσει τους προηγούμενους μήνες.
Ο μυθοποιημένος στα μάτια των πολλών ρωσικός στρατός ετράπη στην κυριολεξία σε φυγή. Οι ειδικοί στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες αποκαλύπτουν ότι λείπουν από τον άλλοτε αξιόμαχο «Κόκκινο Στρατό» οι κρίσιμες αλυσίδες επιμελητείας και εφοδιασμού, η ρωσική πολεμική βιομηχανία δεν μπορεί να υποστηρίξει τις απώλειες, ούτε τις ανάγκες συντήρησης τεθωρακισμένων και αεροσκαφών και – το χειρότερο – το φρόνημα έχει χαθεί, οι στρατιώτες νιώθουν ότι προσφέρονται ως άλλη τροφή για τα κανόνια των Ουκρανών.
Ηδη έχουν χαθεί δεκάδες χιλιάδες και ο ρωσικός στρατός βρίσκεται σε διαδικασία αποσύνθεσης. Ο Πούτιν κρύβει για την ώρα το κόστος του αστόχαστου πολέμου που αποφάσισε, αλλά οι φωνές, παρά την τρομοκρατία και λογοκρισία που έχει επιβάλει, πληθαίνουν τελευταίως και σίγουρα κάποια στιγμή θα αναγκαστεί να απολογηθεί για όσα εγκληματικά επέλεξε για τον κόσμο, την Ευρώπη και τον λαό του.
Στη συνάντηση της Σαμαρκάνδης, ο κινέζος πρόεδρος Σι, ενώπιον του Πούτιν, διατύπωσε απορίες και ανησυχίες για τα συμβαίνοντα στην Ουκρανία, απέφυγε συμμετοχή στο περιβόητο δείπνο με τον Πούτιν, τον Ερντογάν και άλλους αυταρχικούς ηγέτες της Κεντρικής Ασίας και έδειξε με τον τρόπο του ότι δεν επιθυμεί περαιτέρω διαταραχή του διεθνούς εμπορίου, στην ομαλή διεξαγωγή του οποίου στηρίχθηκε η αλματώδης κινεζική ανάπτυξη των τελευταίων τριών δεκαετιών.
Κοινή είναι η πεποίθηση πια στην Ευρώπη ότι ο Πούτιν δεν θα αντέξει στον χρόνο και ότι ο εκβιασμός του, αργά ή γρήγορα, θα καταρρεύσει και μαζί του θα σπάσει και η «φούσκα» του αερίου. Στις Βρυξέλλες πιστεύουν ότι «θα ξυπνήσουμε ένα πρωί και κάτι πολύ σοβαρό θα έχει συμβεί στη Μόσχα».
Αν επιβεβαιωθούν τα προβλεπόμενα θα αποθαρρυνθεί και αποθρασυμένος γείτονάς μας, θα αντιληφθεί κι αυτός ότι η βία δεν αποτελεί λύση και ακόμη ότι η εποχή δεν σηκώνει απειλές, εκβιασμούς και αστήρικτες διεκδικήσεις.
Κοινώς, μπορεί κανείς να αισιοδοξεί ότι τη σημερινή δυστοπική πραγματικότητα θα διαδεχθεί μια νέα άνοιξη του σύγχρονου κόσμου. Αρκεί εμείς να αντέξουμε στην τρέχουσα προβληματική συγκυρία και να προετοιμαστούμε συστηματικά για την επόμενη μέρα…
