Τι είναι ένα κυβερνητικό σχήμα; Διοικητικός μηχανισμός ή πολιτικός επεξεργαστής; Διοικητική ή πολιτική διακυβέρνηση; Οπως και να τεθεί το ερώτημα, μιλάει για την ανάγκη η πολιτική να απελευθερωθεί από τη διαχειριστική φυλακή της. Να γίνει αυτό που είναι, μια δημιουργική λειτουργία. Που εργάζεται πέρα από την τρέχουσα συνθήκη, αντιλαμβάνεται αυτό που υπόγεια κυοφορείται και προπαρασκευάζει την αντιμετώπισή του. Αν η διαχείριση του παρόντος κατέχει μια κεντρική θέση στη διακυβέρνηση, η πολιτική επεξεργασία των πραγμάτων σε κίνηση είναι η υπέρτερη υποχρέωσή της.
Η αντίληψη που αναγνωρίζει τα πρωτεία στη διαχείριση και υποβαθμίζει την ανάγκη της πολιτικής δημιουργικότητας κέρδισε άκοπα όλες αυτές τις δεκαετίες. Τον τελευταίο καιρό μάλιστα θριαμβεύει, αφού ο πολλαπλασιασμός των αναγκών οδηγεί κάθε άλλη εκδοχή να μοιάζει με άγονη θεωρητική υπόθεση. Πανδημία, ενεργειακό, ακρίβεια, φτωχοποίηση, πλήθος τα προβλήματα που η άμεση διαχείρισή τους απορροφά κάθε κυβερνητική ζωτικότητα. Ετσι ένα ελάχιστο επίδομα αναγορεύεται σε υψηλή πολιτική πράξη και μια κίνηση ανάγκης σε μακρόπνοο πολιτικό σχέδιο.
Στο μέτωπο αυτό της επιβαλλόμενης διαχείρισης εμπλέκεται, εγκλωβιζόμενη αυτόβουλα και η αντιπολίτευση. Ετσι η ζώνη της αντιπαράθεσης στενεύει, το καθημερινό που η επικαιρότητα άφθονα τροφοδοτεί αναγορεύεται σε διαχρονικό, από περαστικό σε μόνιμο αυτό που αύριο θα ξεχαστεί, από σημαντικό σε ασήμαντο αυτό που όταν φύγει από τα δελτία θα είναι σαν να μην υπήρξε.
Αν η πολιτική είναι μια υπόθεση του παρόντος, η ολοκλήρωσή της βρίσκεται στην «επινόηση» του μέλλοντος. Σε αυτό το μέτωπο του μέλλοντος η απουσία της πολιτικής μας ζωής είναι εντυπωσιακή και η αδιαφορία της για αυτό που η εποχή κυοφορεί αποκαρδιωτική. Η εξάντληση στη διαχείριση τροφοδοτεί τη στασιμότητα και γίνεται για την αδράνεια επαρκές συμπλήρωμα δικαίωσης. Θα ήταν η αμφισβήτηση αυτής της προσέγγισης προνομιακό πεδίο της Αντιπολίτευσης, αν έβρισκε το θάρρος να αμφισβητήσει τον παλαιό εαυτό της, να επεξεργαστεί μια πρόταση καινοτόμου μετάβασης, να επιχειρήσει μια επεξήγηση του κόσμου που αλλάζει μπροστά μας.
Αυτός ο κόσμος μάς καλεί, αν δεν θέλουμε να μείνουμε στο περιθώριό του, να αρνηθούμε κάθε διαχειριστική ασφάλεια και να θέσουμε τα «επικίνδυνα» ζητήματα. Οι συνθήκες παραγωγής νέων πόρων, το δημογραφικό, η απώλεια του πνευματικού μας κεφαλαίου, ένα καλό δημόσιο σχολείο, η πολλαπλασιαζόμενη εφηβική βία, η εργασία, η καλή αμοιβή της εργασίας, το αγαθό του ελεύθερου χρόνου. Με μια γενναία πάντα μεταρρύθμιση εναντίον της κρατικής γραφειοκρατίας. Αν αυτά είναι πέρα από τα δελτία ειδήσεων, θα ήταν ελπιδοφόρο να βρουν θέση στην εκλογική σύγκρουση που έρχεται.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
