Ανάμεσα στους μύστες του Διαδικτύου κυκλοφορεί μια συμβουλή: «Μην ταΐζετε τα trolls γιατί θα επανέλθουν». Κατά βάση, λένε οι γνωρίζοντες, είναι μηχανισμοί αχόρταγοι που θρέφουν τις ορέξεις τους με τη στοχοποίηση αντιπάλων – όποιοι και αν είναι αυτοί.
Ηλεκτρονικά μπούμερανγκ
Τα trolls του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ολοι αυτοί που τόσα χρόνια τα «τάιζαν», τώρα τα βλέπουν να στρέφονται εναντίον τους σαν να είναι ηλεκτρονικά… μπούμερανγκ. Πρόκειται για ακόμη ένα συριζαϊκό δράμα που άρχισε με την καταγγελία Σκουρλέτη. Είχε όμως ο κ. Σκουρλέτης inside information για τα trolls του κόμματός του μιας και ήταν πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργός; Ή οι καταγγελίες του ήταν προϊόν απογοήτευσης και απαξίωσης του προσώπου του από τη νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ; Οπως και να ‘χει, έχει τη σημασία του ότι η καταγγελία έγινε εκ των έσω. Χωρίς βέβαια να αναφερθούν συγκεκριμένα στοιχεία, δηλαδή ονόματα και διευθύνσεις, όπως έλεγαν οι (παλαιοί) αριστεροί.
Ας πάμε μερικά χρόνια πίσω. Ηταν η εποχή παντοδυναμίας ΣΥΡΙΖΑ όταν ο τότε τομεάρχης τεκμηρίωσης της ΝΔ προέβη στη Βουλή σε μια σοβαρή καταγγελία: «Ο ΣΥΡΙΖΑ παρακολουθεί τηλέφωνα πολιτικών του αντιπάλων καθώς και δημοσιογράφων». Ασυνήθιστη, ίσως, καταγγελία. Η αλήθεια όμως είναι πως τα λευκά βαν της ΕΥΠ, αυτά με τις παράξενες κεραίες, πηγαινοέρχονταν κάτω από τις τότε αντιπολιτευόμενες εφημερίδες, κυρίως στις οδούς Παπαδιαμαντοπούλου και Μιχαλακοπούλου. Ωστόσο ανέλαβαν υπηρεσία τα trolls του ΣΥΡΙΖΑ να «καθαρίσουν» τις καταγγελίες. Υπό την καθοδήγηση γνωστού στελέχους της Κουμουνδούρου, αλλά και ενός «μεγαλοδημοσιογράφου» (ίσως αυτόν που εννοεί ο κ. Σκουρλέτης) προσπάθησαν να αποδομήσουν την όλη υπόθεση με ένα απίστευτο (και συνάμα φαιδρό) επιχείρημα: «Οχι, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν παρακολουθεί δημοσιογράφους, αντιθέτως οι δημοσιογράφοι παρακολουθούν τον ΣΥΡΙΖΑ και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Πώς γνώριζαν πού, με ποιους και τι έφαγε στο Μαξίμου; Πώς γνώριζαν τι ειπώθηκε μέσα στις κλειστές συσκέψεις του γραφείου του», «πώς γνώριζαν ότι πήγε στην Ντίσνεϊλαντ με το πρωθυπουργικό αεροσκάφος»; Αστείες δικαιολογίες, αλλά με κάθε λογής hashtag και αναρτήσεις με ψευδώνυμα στο Διαδίκτυο κατάφεραν να αποδομήσουν αυτή τη σοβαρή καταγγελία. Δεν δόθηκε συνέχεια, ούτε βέβαια υπήρξε συζήτηση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής στη Βουλή.
Κάποια στιγμή όμως μετά την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ και την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα από την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ ήρθαν οι καταγγελίες Σκουρλέτη ότι μέσα από την ανοιχτή εκλογή του διαδόχου του τα φιλικά προς την Κουμουνδούρου ΜΜΕ, αλλά και μια μεγάλη ομάδα από trolls του Διαδικτύου, αναμείχθηκαν ενεργά στη διαδικασία από την οποία προέκυψε η επικράτηση του Στέφανου Κασσελάκη. Εκείνο που φάνηκε ήταν ότι τα περισσότερα φιλικά προς την Κουμουνδούρου ΜΜΕ (και βεβαίως τα περισσότερα sites) προτού καν εμφανιστεί το φαινόμενο «Κασσελάκης» στήριζαν με πολλαπλούς τρόπους την υποψηφιότητα Αχτσιόγλου και όχι μόνον. Αυτό που κυρίως επιζητούσαν (και αποκαλύφθηκε εκ των υστέρων) μετά τις απανωτές εκλογικές ήττες του κόμματος ήταν ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών μέσα στο κόμμα.
Οι αποκαλύψεις που ακολούθησαν (και μάλιστα σε φιλικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ έντυπα και sites) έκαναν λόγο για έναν οργανωμένο μηχανισμό διασποράς περίεργων, προπαγανδιστικών σχολίων και πολλές φορές ψευδών ειδήσεων που «τάιζαν» τους χιλιάδες ακολούθους τους με fake news ή παραπληροφόρηση. Για παράδειγμα, στα sites με μεγάλη παρεμβατικότητα εμφανίστηκαν τρολ (πάντα με ψευδώνυμα ) όπως οι Πεν Νταλαούρα, Marka2, Lina και Karma is the bitch. Ολα αυτά και μερικά άλλα εμφανίστηκαν να σχολιάζουν on real time τι ακριβώς συνέβαινε στο κόμμα, πασπαλισμένα όμως με μπόλικο παρασκήνιο, δοσμένα με μεγάλο μυστήριο όσον αφορά τη διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού. Ορισμένα από τα trolls αυτά είχαν επιτεθεί τους προηγούμενους μήνες (κυρίως κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου) και στη ΝΔ, είτε με αφορμή τη φωτιά της Βαρυμπόμπης, όπου ανάμεσα στα άλλα ανέβαζαν stories του τύπου οι «τυμβωρύχοι στο Μάτι, μοιραίοι στη Βαρυμπόμπη», είτε εναντίον της Νίκης Κεραμέως με ένα δολοφονικού χαρακτήρα troll όπως ίδια η υπουργός κατήγγειλε, το οποίο είχε αναπαραχθεί από χιλιάδες άλλα.
Διαδικτυακοί «φρουροί»
Είχαν ασφαλώς αλλάξει πολλά από τότε που ο ΣΥΡΙΖΑ διαφήμιζε τα τρομερά παιδιά του Διαδικτύου. Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας τα παρουσίασε μάλιστα δόξη και τιμή στην εκπομπή «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη, όχι όμως ως τρολ (που ήταν), αλλά ως νεαρούς (και συμπαθείς) κομπιουτεράδες, ειδικευμένους στο Διαδίκτυο, που ήταν εγκατεστημένοι στον 2ο όροφο της οδού Κουμουνδούρου και βοηθούσαν στην προβολή των θέσεων του κόμματος. Στην πραγματικότητα, ήταν οι διαδικτυακοί φρουροί του Αλέξη Τσίπρα και του στενού ηγετικού πυρήνα. Οργίασαν, όπως λένε από τη ΝΔ, στην εποχή του σκανδάλου Novartis, στρεφόμενα εναντίον πολιτικών, δημοσιογράφων και γενικά στελεχών που δεν ανήκαν στον ΣΥΡΙΖΑ.
Καλά, τέτοια επιτυχημένη μέθοδο προπαγάνδας και διαδικτυακής επίθεσης εναντίον πολιτικών αντιπάλων μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ την είχε; Δεν την αντέγραψαν και άλλα κόμματα, ως διαδικτυακή άμυνα; Η ΝΔ, για παράδειγμα, δεν έχει τα δικά της trolls; Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης λέει ότι άλλο τα τρολ του ΣΥΡΙΖΑ και άλλο τα sites που στηρίζουν τη ΝΔ, αφού τα trolls του ΣΥΡΙΖΑ είναι πολλά και ανώνυμα, ενώ της ΝΔ είναι επώνυμα, άρα αναλαμβάνουν και την ευθύνη για αυτά που γράφουν. Είναι όμως έτσι ξεκάθαρα τα πράγματα; Οχι, λέει ο ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχουν και γαλάζια τρολ με ψευδώνυμα και δίνει δυο-τρία όπως το «Ζouc…», το «Jonny Ho…», το Louel…». Η ΝΔ διαψεύδει. Ο ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο βάζει στο κάδρο και την «Ομάδα Αλήθειας», ως ένα «καθαρόαιμο νεοδημοκρατικό τρολ», με τη ΝΔ να αντιτείνει πως σε αυτήν μετέχουν επώνυμα στελέχη χωρίς ευφάνταστα ψευδώνυμα και «επαγγελματικούς» λογαριασμούς.
Σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα, «κεντρικό ρόλο στην ακατάπαυστη προώθηση του Κασσελάκη διαδραμάτιζε ο ανώνυμος «επαγγελματικός» λογαριασμός Πεν Νταλαούρα@ntalaoura (17.800 ακόλουθοι), πασίγνωστος στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρικτικός του κόμματος παλιάς «προεδρικής απόχρωσης». Οπως αναφέρεται, «αυτός ο λογαριασμός-κόμβος με έντονη αλληλεπίδραση με τους γνωστούς λογαριασμούς Marka2 (15.200 ακόλουθοι), Areti Athanasiou (34.100 ακόλουθοι), kokkaliara (5.100 ακόλουθοι), δημιουργήθηκε τον Φεβρουάριο του 2022 και έχει πάνω από 150 αναρτήσεις την ημέρα, στοιχείο που δείχνει αυτοματοποιημένη συμπεριφορά».
