Πρωτοφανείς συνθήκες και προκλήσεις ως προς τη διαχείριση μίας σαρωτικής εκλογικής νίκης διαμόρφωσε το εκλογικό αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου.
Η απροσδόκητα υψηλή επίδοση της ΝΔ δημιουργεί ανάλογα υψηλές απαιτήσεις για τη στρατηγική και τις τακτικές επιλογές εν όψει της 25ης Ιουνίου. Κρύβει αρκετές παγίδες, όμως έχει και πολλά στοιχεία τα οποία μπορεί να αποδειχθεί ότι τελικά προσέφεραν απλώς μια ανέλπιστη ώθηση στην αφετηρία της τελικής ευθείας αυτού του εκλογικού μαραθωνίου.
Οι μνήμες παραπέμπουν στο 2019, αν και υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες. Η μεγάλη νίκη στις Ευρωεκλογές του Μαΐου εκείνης της χρονιάς ψαλιδίστηκε στο διάστημα των λίγων εβδομάδων που μεσολάβησε έως τις εθνικές εκλογές του Ιουλίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κατορθώσει τότε να επανασυσπειρωθεί και να καλύψει ένα μεγάλο μέρος της διαφοράς, παρά ταύτα, στις σημερινές συνθήκες διαπιστώνονται χαώδεις διαφορές και οι εκλογικές μάχες του 2023 έχουν προσλάβει πολύ διαφορετικό χαρακτήρα από εκείνες του 2019.
Επίγνωση της πρόκλησης
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει σύμφωνα με συνομιλητές του και με τα όσα ο ίδιος μεταδίδει πλήρη επίγνωση των προκλήσεων και των απαιτήσεων.
Προτεραιότητές του είναι, κατά λιγότερο ή περισσότερο προφανή τρόπο:
α) Να συνεχίσει να εκπέμπει σαφές πολιτικό μήνυμα.
β) Να περιορίσει (αν όχι να εξαφανίσει) τα στοιχεία της αλαζονείας και της μετεκλογικής έπαρσης.
γ) Να κινητοποιήσει βουλευτές που λόγω λίστας έχουν επαναπαυθεί στη βέβαιη επανεκλογή τους και να εξουδετερώσει τις τάσεις χαλαρής ψήφου.
δ) Να διατηρήσει ένα ποσοστό το οποίο, ό,τι και αν συμβεί, να του εξασφαλίζει την αυτοδυναμία.
Τα νέα αριθμητικά δεδομένα
Το τελευταίο στοιχείο και τα αριθμητικά δεδομένα είναι το σημαντικότερο ως προς τη διαχείριση και από αυτό θα κριθεί η επιτυχία στις επικείμενες εκλογές.
Το γεγονός ότι στην ουσία η ΝΔ εκκινεί σε αυτή την προεκλογική περίοδο από το 40,8% έχει καθοριστική σημασία. Γνωρίζουν στο εκλογικό επιτελείο του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι το ποσοστό αυτό θέτει μεν πολύ ψηλά τον πήχη, ταυτόχρονα όμως προσφέρει και έναν «αέρα» με ρεαλιστικά περιθώρια.
Βάσει της ενισχυμένης αναλογικής και με το ποσοστό του 16% που έμεινε εκτός Βουλής, η ΝΔ θα είχε εξασφαλίσει σήμερα 171 έδρες στο κοινοβούλιο. Από αριθμητικής άποψης, αυτό είναι και το «περιθώριο σφάλματος» των 20 εδρών, που της προσφέρεται. Συναρτάται όμως με ορισμένες κρίσιμες παραμέτρους.
Το καθοριστικό όριο του 40%
Η βασικότερη από αυτές είναι να διατηρήσει το ποσοστό της πάνω από το 40%. Αν αυτό συμβεί, εξασφαλίζει μπόνους 50 εδρών (και όχι 40) και ασφαλή αυτοδυναμία, ακόμη και αν μπουν δύο ακόμη κόμματα στη Βουλή.
Από την άλλη πλευρά, αν αυτό συμβεί και αυξηθεί το ποσοστό κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, δίχως όμως να πέσει κάτω από το 9% το σύνολο των κομμάτων εκτός Βουλής, η ΝΔ διατηρεί σοβαρές πιθανότητες σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης και με ένα ποσοστό στο όριο του 38%.
Αυτοί είναι συνεπώς οι αντικειμενικοί της στόχοι, που αν επιτευχθούν θα της προσφέρουν με βεβαιότητα την αυτοδυναμία.
Ως προς αυτά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε στον απόηχο της πρόσφατης εκλογικής του νίκης: «Η αυτοδυναμία της ΝΔ, η οποία θα προέκυπτε από αυτή την κάλπη, πρέπει να επανεπιβεβαιωθεί, αλλά σε συνθήκες όπου ο πήχης της αυτοδυναμίας είναι πολύ πιθανόν, λόγω του γεγονότος ότι μπορεί να έχουμε περισσότερα κόμματα στη Βουλή, να ανέβει».
Ο υπαινιγμός για τρίτη κάλπη
Κρίσιμο σημείο εν όψει της νέας εκλογικής αναμέτρησης είναι ο νέος, συντριπτικός συσχετισμός δυνάμεων. Διευκολύνει τις απαντήσεις στο ερώτημα της αυτοδυναμίας, όμως παράλληλα ενισχύει και την επιχειρηματολογία για μία τρίτη εκλογική αναμέτρηση, εφόσον ο στόχος της ΝΔ δεν επιτευχθεί.
Εχει ήδη αρχίσει να το υπαινίσσεται ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με επισημάνσεις όπως η πρόσφατη στη συνέντευξή του στον Alpha: «Προφανώς είναι πολύ πιο σημαντικό να υπάρχει αυτοδυναμία την επόμενη μέρα από το να μπλέκουμε ξανά σε περιπέτειες που θα μπορούσαν να προκύψουν αν η ΝΔ δεν είναι αυτοδύναμη. Από τη στιγμή που και σήμερα ακόμα ο κ. Ανδρουλάκης λέει ευθέως ότι δεν θέλει εμένα για Πρωθυπουργό, το λέει ακόμα και σήμερα, δεν έχει αλλάξει τη θέση του».
Η σαφήνεια του μηνύματος είναι κεντρική παράμετρος της εν εξελίξει νέας προεκλογικής περιόδου. Το μοτίβο του επιτελείου της ΝΔ δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί ιδιαιτέρως και συνοψίζεται, κατά τα λεγόμενα και του ιδίου του Κυριάκου Μητσοτάκη στα εξής: «Ανάπτυξη με λιγότερες ανισότητες.
Τα πρώτα βήματα έχουν γίνει και έχουν αναγνωριστεί, πρέπει να υπάρξει συνέχεια».
Το μήνυμα στους βουλευτές
Η σύνθεση της ΚΟ και της κυβέρνησης
Το πεδίο στο οποίο θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη είναι ο συνδυασμός παρεμβάσεων ώστε να εκλείψει ο εφησυχασμός και να κινητοποιηθούν οι βουλευτές και τα στελέχη εν όψει δεύτερης κάλπης.
Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, έχει ήδη διαμηνυθεί με σαφήνεια ότι «αν νομίζουν κάποια στελέχη ότι έβγαλαν την υποχρέωση απέναντι στον εαυτό τους εκλεγόμενοι πολύ καλά με σταυρό και τώρα μπορούν να κάτσουν να απολαύσουν την εκλογική τους νίκη και να μην συνταχθούν με τον συλλογικό αγώνα, θα τους περιμένει μια πολύ μεγάλη απογοήτευση μετά τις εκλογές, εφόσον μας εμπιστευτούν οι έλληνες πολίτες».
«Θα αξιολογήσω πάρα πολύ προσεκτικά τη δουλειά που θα κάνουν όλα τα στελέχη και έχω την απαίτηση να τρέξουν εξίσου πολύ για το κόμμα, όπως έτρεξαν για τους εαυτούς τους. Κάποιοι έχουν και το πρόσθετο κίνητρο ότι μπορεί να εκλεγούν βουλευτές τώρα, με την ενισχυμένη αναλογική» σημείωσε στα μέσα της εβδομάδας ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Καθοριστικό στοιχείο είναι επίσης ένας συνδυασμός αποφάσεων και μηνυμάτων που ήδη διαφαίνονται και σχετίζονται με την κατάρτιση των νέων συνδυασμών και τη σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης, εφόσον η ΝΔ εκλεγεί αυτοδύναμη. Οι επιλογές των προσώπων που θα γίνουν από τον Κυριάκο Μητσοτάκη ως προς τη σειρά της λίστας των υποψηφίων και κατά πόσον σε κάποιες περιπτώσεις θα τοποθετηθούν πρόσωπα τα οποία δεν εκλέχθηκαν στις 21 Μαΐου σε υψηλότερες εκλόγιμες θέσεις στις 25 Ιουνίου, θα φανερώσουν και τις προτιμήσεις του για τη σύνθεση της νέας ΚΟ του κόμματος.
Ως προς τη σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης, ο πρόεδρος της ΝΔ έχει ήδη δείξει τις διαθέσεις του: πολύ περισσότερες γυναίκες, εναλλαγές υπουργών και «κυκλική» αξιοποίηση προσώπων και στελεχών στα υπουργεία, αλλά και δομικές αλλαγές εφόσον διαπιστώνεται τέτοια ανάγκη. «Αυτή τη φορά, προφανώς, θα μιλάμε για μία άλλη κυβέρνηση από αυτή την οποία είχαμε την προηγούμενη τετραετία, εφόσον μας εμπιστευτεί ο ελληνικός λαός» επισήμανε προ ημερών ο πρόεδρος της ΝΔ.
Μία από τις παραμέτρους ανησυχίας για τη ΝΔ είναι η ενεργοποίηση αρνητικών αντανακλαστικών φόβου σε συγκεκριμένες ομάδες ψηφοφόρων, προ μίας ανεξέλεγκτης πολιτικής παντοδυναμίας. Γνωρίζοντάς το ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχειρεί να διαμηνύσει εγκαίρως τις αναγκαίες διαβεβαιώσεις. Οπως ο ίδιος ανέφερε: «Οσο μεγαλύτερο το ποσοστό, τόσο μεγαλύτερο το βάρος, τόσο μεγαλύτερη ευθύνη να είμαι ακόμα πιο προσεκτικός σε θέματα που αφορούν τη συμπεριφορά μου και να μην επιτρέψω στον εαυτό μου ούτε ψήγμα αλαζονείας ή αυταρέσκειας. Το ίδιο, προφανώς, αφορά και όλα τα υπόλοιπα στελέχη». Υπό αυτό το πρίσμα επισημαίνει και ότι οι εκλογές δεν είναι «κολυμβήθρα» για όλους και για όλα τα λάθη που έχουν γίνει.
