Οι εσωκομματικοί «εμφύλιοι του σταυρού» μεταξύ των υποψηφίων ευρωβουλευτών των κομμάτων είναι μία από τις παραμέτρους με ιδιαίτερη σημασία για την επομένη των εκλογών της 9ης Ιουνίου. Οι επιλογές του Κυριάκου Μητσοτάκη έχουν μέχρις ενός σημείου σαφή χαρακτηριστικά και φανερώνουν τις πολιτικές επιδιώξεις του. Ομως στο παρασκήνιο εκτυλίσσονται την ίδια στιγμή επιμέρους μάχες των υποψηφίων, αφενός για μία θέση στην Ευρωβουλή, αφετέρου για τη σειρά κατάταξης, η οποία για ορισμένους έχει μία επιπλέον βαρύτητα.

Στον ΣΥΡΙΖΑ, η πιο αμφιλεγόμενη από τις επιλογές του Στέφανου Κασσελάκη δεν πέρασε ασχολίαστη, όπως δεν πέρασε απαρατήρητη στο εσωτερικό του κόμματος η προεδρική εύνοια σε κάποιους υποψηφίους. Και στο ΠαΣοΚ δεν έλειψε η κριτική, όχι μόνο για τη «μεταγραφή» από το κυβερνών κόμμα, αλλά και για την «ελλιπή εκπροσώπηση της κοινωνίας».

«Αθέμιτοι ανταγωνισμοί» για μια θέση στην Ευρωβουλή

Καθοριστικής σημασίας στοιχεία για τη διαμόρφωση των συνολικών και επιμέρους αποτελεσμάτων της αναμέτρησης της 9ης Ιουνίου είναι η συμμετοχή και τα ποσοστά των κομμάτων που θα βρεθούν κάτω από το όριο, το οποίο θα εξασφαλίζει την είσοδο ενός ή περισσότερων υποψηφίων στην Ευρωβουλή. Υπό προϋποθέσεις και αναλόγως των λεγόμενων «αδιαθέτων», το ποσοστό αυτό ενδέχεται να φτάσει ή και να υπερβεί το 3,5%. Στις προηγούμενες ευρωεκλογές του 2019, τελευταίο κόμμα μεταξύ εκείνων που εξέλεξαν (έναν) ευρωβουλευτή ήταν η Ελληνική Λύση με ποσοστό 4,17% και το συνολικό ποσοστό των κομμάτων τα οποία έμειναν δίχως εκπροσώπηση ήταν 21%.

Οι υποψηφιότητες που προβληματίζουν στελέχη της ΝΔ – Η πορεία προς τις ευρωκλογές αναμένεται δύσκολη και η εσωκομματική διαμάχη σκληρή

Υπό αυτό το πρίσμα, η εφετινή αναμέτρηση και η σύγκριση των στοιχείων τα οποία θα διαμορφώσουν την τελική εικόνα έχουν μια επιπλέον πολιτική σημασία, κατ’ αρχάς σε ό,τι αφορά τους συνολικούς πολιτικούς συσχετισμούς και εν συνεχεία σε σχέση με τις εσωκομματικές ισορροπίες. Το 2019, με τη συνολική συμμετοχή στο 58,69%, η ΝΔ είχε συγκεντρώσει ποσοστό 33,12% και 1.873.137 ψήφους.  Πρώτος σε σταυρούς σε εκείνη την εντελώς διαφορετική πολιτική συγκυρία ήταν ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος με 577.144 και ακολουθούσαν οι Βαγγέλης Μεϊμαράκης (496.600), Μαρία Σπυράκη (319.237), Ελίζα Βόζεμπεργκ (288.427), Μανώλης Κεφαλογιάννης (257.819), Αννα Ασημακοπούλου (225.211), Γιώργος Κύρτσος (196.929) και Θοδωρής Ζαγοράκης (195.264).

Οπως γίνεται σήμερα φανερό, η σύνθεση του ευρωψηφοδελτίου της ΝΔ στις προηγούμενες ευρωεκλογές είχε πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά και τα αποτελέσματα μπορούσαν να θεωρηθούν λίγο-πολύ αναμενόμενα.  Στη σημερινή συγκυρία, η πολιτική συνθήκη έχει μεταβληθεί σε μεγάλο βαθμό. Η κυβέρνηση ήδη υφίσταται φθορά στον πέμπτο χρόνο της θητείας της και η προφανής επιδίωξη του Πρωθυπουργού δεν περιορίζεται στην εξασφάλιση της νίκης, αλλά εκτείνεται στην επίτευξη μιας εκλογικής επίδοσης αντίστοιχης με του 2019 και, ει δυνατόν, στην εκ νέου εκλογή οκτώ ευρωβουλευτών. Ειδικώς το τελευταίο αυτό στοιχείο συναρτάται όμως από το συνολικό ποσοστό των κομμάτων τα οποία δεν θα κατορθώσουν να πιάσουν το μέτρο εκλογής, καθώς με βάση αυτό θα μοιραστούν στα υπόλοιπα οι 21 έδρες.

Οι υποψηφιότητες Αυτιά – Μπελέρη

Η πορεία προς την κάλπη φαίνεται ότι δεν θα είναι ένας υγιεινός περίπατος και η εσωκομματική διαμάχη προμηνύεται σκληρή σε κάποιες περιπτώσεις.

Στο εσωτερικό της ΝΔ εκδηλώνεται ήδη μια προφανής δυσαρέσκεια λόγω κάποιων επιλογών του Πρωθυπουργού και, κυρίως, με τις υποψηφιότητες του Γιώργου Αυτιά, του Φρέντι Μπελέρη και – λιγότερο – της Ελεονώρας Μελέτη στο επίκεντρο. Η πρώτη έχει ενοχλήσει τους κομματικούς λόγω του «αθέμιτου ανταγωνισμού» εξαιτίας της τηλεοπτικής δημοφιλίας του γνωστού δημοσιογράφου, αλλά και κάποιων δηλώσεών του, όπως η επίμονη επανάληψη του «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια».

Εκφράζεται προβληματισμός για το ενδεχόμενο να βρεθούν στις πρώτες θέσεις των εκλεγμένων ευρωβουλευτών πρόσωπα δίχως κομματικά διαπιστευτήρια

Η δεύτερη έχει προβληματίσει επειδή, σύμφωνα με κομματικά στελέχη, κρύβει κάποιους ιδιαίτερους «κινδύνους». Ενας από αυτούς σχετίζεται με το ότι απευθύνεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο κοινό, το οποίο πιθανολογείται ότι θα στηρίξει τον εκλεγμένο δήμαρχο Χειμάρρας με μονοσταυρίες, κάτι που, αν επαληθευτεί, θα είναι προφανώς σε βάρος άλλων υποψηφίων και κυρίως εκείνων οι οποίοι θα δώσουν μάχη για μια οριακή εκλογή στην Ευρωβουλή.

Μέχρι στιγμής η μοναδική ένδειξη δυσαρέσκειας εκ μέρους κάποιου υποψηφίου περιορίστηκε στην απουσία του Βαγγέλη Μεϊμαράκη από την παρουσίαση του ευρωψηφοδελτίου την προηγούμενη εβδομάδα στο Ωδείο Αθηνών. Αυτή αποδόθηκε στο ότι ο πρώην πρόεδρος της ΝΔ δεν πρόλαβε την πτήση της επιστροφής από τη Νέα Υόρκη, ωστόσο ως πραγματική αιτία στο εσωκομματικό σύμπαν θεωρείται ότι ο επικεφαλής της ευρωομάδας του κόμματος δεν επιθυμούσε να εμφανιστεί ως ένας απλός υποψήφιος μεταξύ των δεκάδων υπολοίπων.

Η «επιστράτευση» των υπουργών

Ενα άλλο στοιχείο το οποίο έχει προκαλέσει σχόλια μεταξύ στελεχών και οπαδών της ΝΔ είναι αυτή καθαυτήν η σκοπιμότητα της υποψηφιότητας του Φρέντι Μπελέρη. Η στόχευση είναι προφανής, τα κίνητρα όμως για πολλούς είναι αμφιλεγόμενα και ασύμβατα με την κεντρώα-φιλελεύθερη γραμμή του Κυριάκου Μητσοτάκη, η οποία κατά ορισμένους έχει ξεθωριάσει εν όψει εκλογών.

Η προφανής επιδίωξη του Πρωθυπουργού δεν περιορίζεται στην εξασφάλιση της νίκης, αλλά εκτείνεται στην επίτευξη μιας εκλογικής επίδοσης αντίστοιχης με του 2019

Πάντως, η έντονη ενόχληση μεταξύ υποψηφίων οφείλεται και στο γεγονός ότι υπουργοί όπως ο Μάκης Βορίδης και ο Αδωνις Γεωργιάδης, καθώς και ένας ολόκληρος μηχανισμός του κόμματος, έχουν αναλάβει κατά προτεραιότητα τη στήριξη και προώθηση του ομογενούς υποψηφίου από την Αλβανία. Επιπλέον εκφράζεται προβληματισμός για το ενδεχόμενο να βρεθούν στις πρώτες θέσεις των εκλεγμένων ευρωβουλευτών πρόσωπα δίχως κομματικά διαπιστευτήρια, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την ταυτότητα του εκλογικού σώματος της ΝΔ και τις εσωτερικές ισορροπίες.

Τι δείχνουν οι μετρήσεις

Ηδη πάντως οι υπάρχουσες μετρήσεις παρουσιάζουν μια συγκεχυμένη πολιτική εικόνα με βάση τη δημοφιλία των υποψηφίων της ΝΔ. Με απόσταση πρώτος φέρεται να είναι ο Γιώργος Αυτιάς και να ακολουθεί ο Πύρρος Δήμας, ενώ πρώτος μεταξύ των ακραιφνών κομματικών υποψηφίων είναι ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, με μικρή διαφορά από τον ολυμπιονίκη της άρσης βαρών.  Στην τέταρτη θέση μετριέται η Ελίζα Βόζεμπεργκ και πέμπτος ακολουθεί ο Φρέντι Μπελέρης. Μία θέση στο Ευρωκοινοβούλιο φαίνεται ότι θα έχουν οι Μανώλης Κεφαλογιάννης, Ελεονώρα Μελέτη και Δημήτρης Τσιόδρας, στην περίπτωση κατά την οποία η ΝΔ εκλέξει και πάλι οκτώ ευρωβουλευτές.

Στο εσωτερικό της ΝΔ εκδηλώνεται ήδη δυσαρέσκεια λόγω κάποιων επιλογών του Πρωθυπουργού και, κυρίως, με τις υποψηφιότητες των Αυτιά, Μπελέρη και – λιγότερο – της Ελεονώρας Μελέτη

Πέραν πάντως της πολυσυλλεκτικότητας του ευρωψηφοδελτίου, καθοριστική επίδραση αναμένεται ότι θα έχουν, αφενός, τα ετερόκλητα πολιτικά προτάγματα που εκφράζει η κάθε υποψηφιότητα και, αφετέρου, η εκδήλωσή τους στις διαφορετικές περιφέρειες.  Για παράδειγμα, στην περίπτωση του Φρέντι Μπελέρη ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη δεξιόστροφη και «πατριωτική» συνθηματολογία και στις περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Αντιθέτως, υποψηφιότητες όπως για παράδειγμα της Ελίζας Βόζεμπεργκ και του Δημήτρη Τσιόδρα δύσκολα «περνούν» σε αυτές τις περιοχές και η εκλογική τους βάση βρίσκεται κατά κύριο λόγο στα αστικά κέντρα και στις εκλογικές περιφέρειες της Αττικής. Μικρότερο πρόβλημα ως προς αυτά έχει προφανώς να αντιμετωπίσει ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, όπως και οι Γιώργος Αυτιάς, Πύρρος Δήμας και Ελεονώρα Μελέτη.

Η ιδιαιτερότητα της μειονότητας

Μια από τις υποψηφιότητες που, όσο και αν δεν έχει ελπίδες εκλογής, παρακολουθείται με κάποια προσοχή είναι αυτή της Νουρτζάν Σούλογλου. Δεδομένου ότι, ειδικά στις ευρωεκλογές, οι πιο αδύναμες για τη ΝΔ περιφέρειες είναι αυτές της Ξάνθης και της Ροδόπης λόγω της ύπαρξης του μειονοτικού κόμματος Ισότητας, Ειρήνης και Φιλίας, ένα από τα ενδιαφέροντα στοιχεία της 9ης Ιουνίου θα είναι και το κατά πόσο η 43χρονη γιατρός θα κατορθώσει να προσελκύσει ψήφους της μουσουλμανικής μειονότητας της περιοχής.