Οι δύο όψεις της Ελλάδας

Ας ξεκινήσουμε από τα ευχάριστα αυγουστιάτικα ανταμώματα που τούτες τις μέρες πυκνώνουν δίνοντας ζωή στα όμορφα και άλλοτε ανθηρά χωριά της ελληνικής υπαίθρου. Από την Ικαρία μέχρι την Ηπειρο και από την Κρήτη μέχρι τη Θράκη πανηγυρίζουν άπαντες του Αυγούστου τις χαρές και της Παναγιάς τις χάρες. Κυρίως νέοι, έφηβοι και παιδιά σέρνουν ατέλειωτους κυκλωτικούς χορούς μέχρι τα ξημερώματα, τραγουδώντας παραδοσιακά πολυφωνικά δημοτικά και αναβιώνοντας ήθη και έθιμα άλλων εποχών. Των Ελλήνων οι κοινότητες ξανασμίγουν και ξεφαντώνουν τούτες τις δροσερές αυγουστιάτικες νύχτες. Οι εικόνες που μεταδίδονται είναι εκπληκτικές και αναγεννητικές, κόντρα στον μίζερο αστικό κύκλο που μόνο γκρίνιες αναπαράγει. Μια απλή περιήγηση στο Διαδίκτυο αρκεί να επιβεβαιώσει του λόγου το αληθές. Μόνο που δυστυχώς κρατούν λίγο.

Ωστόσο οι οξυδερκέστεροι των παρατηρητών αισθάνονται ότι πίσω από τις ομορφιές των πανηγυριών κρύβονται σοβαρές εστίες καθυστέρησης, συνωμοσιολογίας και θρησκοληψίας μαζί. Οπου βρεθείς και όπου σταθείς, σε όποια παρέα και αν τύχεις θα έχεις απέναντί σου πρόσωπα που μπερδεύουν τις πυρκαγιές με τις ανεμογεννήτριες, που αρνούνται της επιστήμης τα επιτεύγματα, αμφισβητούν την κλιματική αλλαγή, ξορκίζουν τα εμβόλια και τις εκτρώσεις και είναι έτοιμοι να κηρύξουν τον πόλεμο στους πάντες και στα πάντα. Το ζήτημα είναι ότι αυτός ο τόσο αντιφατικός κύκλος εκμεταλλεύεται τα πληβειακά στρώματα, «παίζει» με τους αποκλεισμένους και τους δυσαρεστημένους και χτίζει προβληματικές ζώνες άρνησης και υπεραντίδρασης.

Παροχές με (πολύ) μέτρο

Η πρωτεύουσα ωστόσο ζει σε άλλο κλίμα. Τελειωμό δεν έχουν πια οι προετοιμασίες για τις πολλές προκλήσεις και δοκιμασίες του Σεπτέμβρη. Ο Πρωθυπουργός επέστρεψε από την ολιγοήμερη ανάπαυλα στην Κρήτη και στην Τήνο, αντιμετώπισε ως έναν βαθμό τα πάθη της μπάλας, προγραμμάτισε επαφές με βαλκάνιους ομολόγους του και πλέον μεταφέρει όλη του την προσοχή στης Θεσσαλονίκης τις εξαγγελίες. Οπου, κατά τις πληροφορίες μας, το πακέτο θα είναι κατά βάση μεταρρυθμιστικό και ελάχιστα παροχολογικό. Ο Πρωθυπουργός θα επιχειρήσει να παρουσιάσει πλήρες σχέδιο τετραετίας, πυρήνας του οποίου θα είναι διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, συνοδευόμενες από ελάχιστες πρόσθετες παροχές, καθότι και ο δημοσιονομικός χώρος δεν προβλέπεται ιδιαιτέρως ευρύς και ικανός να ικανοποιήσει το πλήθος των αιτημάτων, μισθολογικών, φορολογικών και άλλων, που προπαγανδίζουν και διεκδικούν μετά πάθους και χωρίς μέτρο οι πρωινές λαϊκιστικές τηλεοπτικές περσόνες του Σαββατοκύριακου.

Το μέτωπο της Υγείας

Οσο δε περνά ο καιρός και οι νέοι υπουργοί έρχονται αντιμέτωποι με τα βάρη των τομέων που υπηρετούν αντιλαμβάνονται πρωτίστως τα θεσμικά και διαρθρωτικά ελλείμματα και εκεί μεταφέρουν την προσοχή τους. Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, για παράδειγμα, αναγνωρίζει τα προβλήματα υποχρηματοδότησης του δημόσιου τομέα της Υγείας, αλλά θεωρεί κρισιμότερα τα προβλήματα διοίκησης και οργάνωσης, ιδιαιτέρως εκείνα που πηγάζουν από αμιγώς κομματικές τοποθετήσεις. Είναι άλλωστε κοινό μυστικό ότι οι διοικήσεις ειδικά των περιφερειακών νοσοκομείων είναι προβληματικές και τις περισσότερες των περιπτώσεων ξένες προς το αντικείμενο και εν τέλει ανίκανες να υπηρετήσουν ακόμη και με σχετική επάρκεια το έργο που με περισσό κομματικό θράσος αναλαμβάνουν. Οπότε προετοιμάζεται για μεγάλες αλλαγές οι οποίες θα στηρίζονται στην επαγγελματική συνάφεια και εμπειρία των προσώπων που θα αναλάβουν τη διοίκηση των μονάδων υγείας σε ολόκληρη τη χώρα. Οπως λέει και ο ίδιος, το ευρύτερο περιβάλλον της υγείας είναι εν πολλοίς ναρκοθετημένο από τις ακατάλληλες διοικήσεις. Και δεν κρύβει ότι «αν θέλουμε να πετύχουμε κάτι οφείλουμε να ξεπεράσουμε την όποια κομματική δέσμευση».

Ο νέος υπουργός Υγείας δεν κρύβει επίσης ότι με τον καιρό, ιδιαιτέρως στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης, το Εθνικό Σύστημα Υγείας υπέστη μεγάλες φθορές. Παρά ταύτα μπόρεσε να σταθεί στη θύελλα της πανδημίας, αλλά τώρα υπό το βάρος της γήρανσης του πληθυσμού με το 60% των άνω των εξήντα ετών να πάσχει από κάποιο χρόνιο νόσημα φανερώνει πλήρως τα κενά και τα διαρθρωτικά προβλήματα, τα οποία πέραν των άλλων πιέζουν αφόρητα τόσο το ιατρικό όσο και νοσηλευτικό προσωπικό. Πολλές και δύσκολες ώρες απασχόλησης σε συνδυασμό με τις πολύ χαμηλές αμοιβές σε σχέση με τον ανταγωνισμό του υπερανεπτυγμένου ιδιωτικού τομέα έχουν καταστήσει μη ελκυστικό το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Ειδικά οι νέοι γιατροί, όπως και οι ειδικευμένοι νοσηλευτές, έχουν πολλές ευκαιρίες ανετότερης απασχόλησης με πολύ καλύτερες αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα, εντός και εκτός της χώρας, καθώς μάλιστα από τα ευρωπαϊκά συστήματα Υγείας λείπουν 1.000.000 γιατροί και νοσηλευτές. Γεγονός που θα απαιτήσει γενναίες αναπροσαρμογές αμοιβών.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των ακτινολόγων γιατρών, οι οποίοι αξιοποιούν τις τεχνολογικές δυνατότητες της εποχής και μπορούν πλέον μέσω των υπολογιστών τους να προσφέρουν υπηρεσίες ανάλυσης και διάγνωσης μαγνητικών και αξονικών τομογραφιών σε όλο τον κόσμο. Πρόσφατα επικεφαλής ιδιωτικού διαγνωστικού κέντρου περιέγραφε με απόγνωση ότι αναζητά και δεν βρίσκει ειδικευμένους ακτινολόγους, λόγω ακριβώς των δυνατοτήτων και των ευκαιριών απόκτησης μεγάλων εισοδημάτων όταν συνεργάζονται με μεγάλα νοσοκομεία και διαγνωστικά κέντρα της Βόρειας Ευρώπης, προσφέροντας υπηρεσίες από απόσταση. Και προφανώς δεν είναι οι μόνοι. Πράγμα που επιβάλλει ταχεία και ευρύτατη μεταρρύθμιση του δημόσιου συστήματος υγείας το οποίο πέραν των άλλων σηκώνει και το βάρος των σοβαρότερων και κρισιμότερων προβλημάτων υγείας.

Ο Μόντι στην Αθήνα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υποδεχθεί την ερχόμενη Παρασκευή έναν υψηλό και σημαντικό προσκεκλημένο: στην Αθήνα θα βρεθεί για επίσημη επίσκεψη ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Ναρέντρα Μόντι. Και μόνο το γεγονός ότι πρόκειται για τον ηγέτη μιας υπερδύναμης σε πολλούς τομείς, μεταξύ των οποίων η υψηλή τεχνολογία ή η τεχνητή νοημοσύνη, προσδίδει στην επίσκεψη μια ιδιαίτερη σημασία. Και αυτή γίνεται ακόμα μεγαλύτερη, δεδομένης της γεωπολιτικής συγκυρίας και των αναδιατάξεων της περιόδου.

Delhi, India, August 15, 2023. REUTERS/Altaf Hussain

Ποιος ζητεί επιστροφή Τσίπρα

Στον εκλογικό ΣΥΡΙΖΑ η μάχη διαδοχής καλά κρατεί και τείνει να εξελιχθεί σε σύγκρουση συνιστωσών και ομάδων. Τα συντροφικά «μαχαιρώματα» και οι «πιστολιές» κυριαρχούν πλέον, επιτρέποντας σε ορισμένους, ιδιαιτέρως του κλίματος Νίκου Παππά, να μιλούν και σχεδόν να προπαγανδίζουν τη γρήγορη επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα. Δεν γνωρίζουμε πόσο τον εκφράζουν όλα αυτά, αλλά δεν είναι απίθανο να επένδυσε με την παραίτησή του από την ηγεσία του κόμματος σε ένα αναμενόμενο μπάχαλο. Εκτός και αν ο κύκλος του κ. Παππά αισθάνεται την επερχόμενη ήττα και προσπαθεί να παίξει με τον Τσίπρα.

Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Ν. Παπαθανάσης  μπορεί να αντιμετώπισε δυσκολίες στην πρώτη απόπειρα ευρείας αναθεώρησης των προβλέψεων του Ταμείου Ανάκαμψης όμως επανήλθε και επείγεται πλέον να καταθέσει νέα διορθωτική και συμβιβαστική πρότασή του μέχρι το τέλος του τρέχοντος μηνός Αυγούστου. Η μεγαλύτερη αλλαγή που διεκδικεί είναι αυτή της ένταξης του προγράμματος της στέγασης των νέων ζευγαριών στις προβλέψεις του Ταμείου Ανάκαμψης και ελπίζει να την εξασφαλίσει. Κατά τα λοιπά, το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να προικοδοτηθεί με επιπρόσθετους χρηματοδοτικούς πόρους και εκτιμάται ότι εξελισσόμενο μπορεί να επιτρέψει τη φθηνή χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων συνολικού ύψους 40 δισεκατομμυρίων ευρώ!