Οι δομικοί περιορισμοί της τουρκικής «εκστρατείας» στη Λιβύη

Ηαποτυχία της Τουρκίας στις 29 Μαρτίου να μεταφέρει το τέταρτο, από τις αρχές του έτους, φορτίο πολεμικού υλικού στις δυνάμεις του Σάρατζ λόγω της παρ’ ολίγον σύλληψης του πλοίου «Pray» από γαλλική μονάδα της νατοϊκής αποστολής «Naval Guard», μπορεί να χαρακτηριστεί ως αρνητικό σημείο καμπής για τις επιδιώξεις της Αγκυρας. Από τον Ιανουάριο η Τουρκία έχει πραγματοποιήσει τρεις μεγάλες αποστολές που μετέφεραν περίπου 3.500 τόνους πολεμικού υλικού στην Τρίπολη και στη Μισράτα ενίοτε συνοδεύοντας τα πλοία αυτά με φρεγάτες. Ο πυρήνας της τουρκικής στρατηγικής δεν επικεντρώνεται στην αναστροφή της στρατιωτικής δυναμικής κατάστασης στο έδαφος, αλλά στην αποφυγή κατάρρευσης του Σάρατζ έτσι ώστε να επιβληθεί εκεχειρία και μια «λύση» διαμοιρασμού εξουσίας που θα προστάτευε τους συμμάχους του Ερντογάν, δίνοντάς του πάτημα νομιμοφάνειας για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών και γεωτρήσεων εντός της (ακόμης) ακαθόριστης ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Η τουρκική βοήθεια σταθεροποίησε τις βασικές γραμμές του μετώπου, χωρίς ωστόσο να επιφέρει κάποια ουσιαστική μεταβολή επί του εδάφους. Κάτι τέτοιο προϋποθέτει δυνατότητες στρατηγικών αερομεταφορών (strategic airlift capabilities) που η τουρκική πολεμική αεροπορία δεν διαθέτει. Προϋποθέτει επίσης τη μαζική μεταφορά πολεμικού υλικού μέσω ναυτικών μέσων, που τόσο η νατοϊκή επιχείρηση «Naval Guard» όσο (ιδίως) η ευρωπαϊκή επιχείρηση «IRINI» θα επιχειρήσουν να παρεμποδίσουν.

Τυχόν αυστηρή εφαρμογή της «IRINI» θα αναβαθμίσει τη στρατηγική αξία της Ελλάδας στα μάτια του LNA και θα δημιουργήσει σημαντικά εμπόδια στη συνέχιση της τουρκικής εμπλοκής, επειδή ακριβώς ο συνασπισμός των δυνάμεων που στηρίζουν τον LNA είτε διαθέτουν είτε δεν χρειάζονται, λόγω της γεωγραφικής τους εγγύτητας προς το λιβυκό μέτωπο, δυνατότητες στρατηγικών αερομεταφορών. Αυτή η ανισορροπία δυνάμεων αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο εάν αναλύσουμε τις οικονομικές πτυχές του λιβυκού εμφυλίου. Μετά το 2014 οι περισσότερες περιοχές που τέθηκαν υπό τον έλεγχο του LNA δεν κερδήθηκαν μέσω τακτικών καμένης γης, αλλά μέσω μακροχρόνιων πολιορκιών που έπειθαν και με οικονομικά κίνητρα τους πολιορκημένους να αλλάξουν πλευρά αποσύροντας τη στήριξη ή την ανοχή που έως τότε επιδείκνυαν στον GNA. Ο ασφαλής ανεφοδιασμός του Χαφτάρ τού επέτρεψε να συντηρήσει την πολιορκία που ξεκίνησε τον Απρίλιο του 2019 διατηρώντας τις γραμμές επικοινωνίας του με τη βάση ισχύος του στην Ανατολική Λιβύη. Ταυτόχρονα επέκτεινε το δίκτυο των συμμαχιών του προς το νοτιοδυτικό άκρο της χώρας, με αποτέλεσμα τις 19 Ιανουαρίου 2020 να επιβάλει ολικό αποκλεισμό των εξαγωγών πετρελαίου, οι οποίες αποτελούν τον μοναδικό τροφοδότη της Κεντρικής Τράπεζας της Λιβύης. Η ΚΤΛ διατηρεί το μεγαλύτερο μέρος των ξένων συναλλαγματικών της αποθεμάτων στις ΗΠΑ, τα οποία στα τέλη του 2019 υπολογίζονταν στα $77 δισ., και είναι αυτή που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος των εξόδων αμφοτέρων των κυβερνήσεων της χώρας.