Λένε συχνά οι πιλότοι μαχητικών ότι «αν δεν πετάξεις με Φάντομ, δεν θα έχεις νιώσει τι σημαίνει ιπτάμενος θρύλος». Είναι ένα αεροπλάνο δύσκολο στον χειρισμό. Χρειάζεται να συνδυάζεις όλα τα χειριστήρια, ακόμα και ποδοχειριστήρια, για να το κουμαντάρεις. Οι πιλότοι μας το χαρακτηρίζουν «ανδρικό μαχητικό», όχι για κανέναν ιδιαίτερο λόγο, αλλά επειδή «πίνει πολύ» (δηλαδή καταναλώνει μεγάλες ποσότητες καυσίμων), «καπνίζει» (από τους δύο κινητήρες του βγάζει πολύ καυσαέριο) και «βρίζει» (επειδή οι μηχανές του μουγκρίζουν, κάνουν έναν δαιμονισμένο θόρυβο που ξεχωρίζει από τα άλλα μαχητικά). Το αεροπλάνο με τον χαρακτηριστικό θόρυβο στους κινητήρες του ήταν (και εξακολουθεί να είναι) θρύλος για την Πολεμική Αεροπορία. Δεν είναι μόνο η εμφάνισή του, που μοιάζει σαν θωρακισμένο μαχητικό, ούτε το ρύγχος του, που μοιάζει με ρύγχος καρχαρία, αλλά η ιστορία του. Ο οπλισμός του βαρύς, απαραίτητος, παρά τα χρόνια υπηρεσίας του στην ελληνική αεράμυνα.

Η εμπειρία από το πιλοτήριο – γράφει ο Νίκος Χασαπόπουλος

Η χώρα μας διατηρεί σε πλήρη ετοιμότητα και ετοιμοπόλεμα συνολικά 36 Φάντομ, όλα εκσυγχρονισμένα. Κάτι που το γνωρίζουν οι ξένες αεροπορίες και πολλές φορές έρχονται πιλότοι του ΝΑΤΟ να τα δουν ή να μετάσχουν σε άσκηση μαζί τους: «Αλλο να πετάς φτερό με φτερό με ένα F-16 και άλλο με ένα Φάντομ» λένε οι πιλότοι με την έννοια ότι αισθάνονται πιο ασφαλείς στον αέρα.

Από το Βιετνάμ

Οταν οι Αμερικανοί το έθεσαν το 1963 σε επιχειρησιακή ετοιμότητα, το δημιούργησαν για το Βιετνάμ. Ούτε καν πολυβόλο δεν είχαν τοποθετήσει πάνω σε αυτό στην αρχή, παρά μόνο δημιούργησαν ένα βομβαρδιστικό τέρας, που μπορούσε άνετα να μεταφέρει ακόμα και βόμβες ναπάλμ. Πέρασε χρόνος για να τοποθετήσουν αυτό το πολυβόλο τοποθετημένο στο κάτω μέρος του ρύγχους, που μπορεί να ρίξει 6.000 σφαίρες το λεπτό. Οταν λέμε σφαίρες, μην πάει το μυαλό σας στις συνηθισμένες σφαίρες, οι συγκεκριμένες μοιάζουν με μικρές… οβίδες. Χαρακτηριστικό τους είναι ότι όταν προσγειώνονται για να κόψουν ταχύτητα και για να μη φθείρουν άλλα όργανα, χρησιμοποιούν… αλεξίπτωτο.

Τα πρώτα ελληνικά Φάντομ αποκτήθηκαν το 1974 με το αμυντικό πρόγραμμα «Peace Icarus». Η παραγγελία από την Ελλάδα των πρώτων αεροσκαφών είχε γίνει το 1972, όταν παραγγέλθηκαν 36 αεροσκάφη F-4E. Πέντε χρόνια αργότερα, το 1977, η Πολεμική Αεροπορία παράγγειλε επιπλέον 18 αεροσκάφη F-4E και 6 αναγνωριστικά αεροσκάφη RF-4E αναβαθμίζοντας τον στόλο των φωτοαναγνωριστικών αεροσκαφών που διέθετε μέχρι τότε.

Το 1990 η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ προχώρησε σε μείωση του στόλου των αεροσκαφών της και σε αυτό το πλαίσιο παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα 28 αεροσκάφη F-4E της εθνοφρουράς της Ιντιάνα. Tα αεροσκάφη αυτά είχαν αναβαθμιστεί πρόσφατα και διέθεταν το προηγμένο σύστημα βομβαρδισμού και ναυτιλίας Navigation & Weapons Delivery System (NWDS), καθιστώντας τα σχεδόν εφάμιλλα, σε δυνατότητες προσβολής επίγειων στόχων, με αεροσκάφη τρίτης γενιάς.

Η αναβάθμιση

Παράλληλα, στα τέλη του 1997 και ύστερα από 23 χρόνια υπηρεσίας στην Πολεμική Αεροπορία αποφασίστηκε η αναβάθμιση των αεροσκαφών που αγοράστηκαν στο πλαίσιο των παλαιότερων προγραμμάτων. Η αναβάθμιση προέβλεπε τη δομική ενίσχυση των αεροσκαφών με έμφαση στην αναβάθμιση των ηλεκτρονικών τους. Ετσι, παρά το γεγονός ότι το Φάντομ είναι αεροσκάφος δεύτερης γενιάς, 36 ελληνικά μαχητικά έχουν εκσυγχρονιστεί στα τέλη του 20ού αιώνα με σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα (πρόγραμμα «Peace Icarus» 2000) με αποτέλεσμα να έχει παραταθεί το όριο της επιχειρησιακής τους ζωής.